ایران با 8 کشور محصور در خشکی تعاملات ترانزیتی دارد

مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه که برای شرکت در کنفرانس «دیپلماسی حمل و نقل کشور‌های در حال توسعه محصور در خشکی» در ترکمنستان به سر می‌برد، طی سخنانی در این کنفرانس به تشریح جایگاه و دیدگاه جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک کشور ترانزیتی در حال توسعه پرداخت و با اشاره به چالش‌های حمل و نقلی کشور‌های محصور در خشکی، تقویت ترانزیت و راه‌های مواصلاتی در منطقه را از اولویت‌های ایران برشمرد و خاطرنشان کرد: حضور فعال و اثرگذار ایران در ابتکار‌های منطقه‌ای و چندجانبه برای ارتقای مواصلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نیز به همین دلیل است.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه افزود: کریدور فقط ابزاری برای حمل و نقل نیست، بلکه ابزاری است برای گسترش تجارت و تقویت اقتصاد ملی و منطقه‌ای و جهانی.

وی ادامه داد: ارتقای مواصلات از طریق کریدور‌ها به گسترش تجارت و رشد اقتصادی پایدار برای کشور‌ها و جوامع در مسیر کریدور‌ها می‌انجامد و اصطلاح کریدور تجاری و کریدور اقتصادی نیز از همین رو پدید آمده است. به بیان دیگر، کریدور‌ها ابزاری هستند برای توسعه اقتصادی کشور‌های در حال توسعه و از جمله کشور‌های محصور در خشکی.

به گفته صفری، از 32 کشور در حال توسعه محصور در خشکی در دنیا، 8 کشور (افغانستان، ارمنستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان) با ایران تعاملات ترانزیتی دوجانبه و چندجانبه دارند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: بعضی از کریدور‌های منطقه ما چند کشور ترانزیتی و چند کشور محصور در خشکی را به هم متصل کرده‌اند که به معنی مشارکت برای کاهش آسیب‌پذیری کشور‌های محصور در خشکی و کمک به آن‌ها در کاهش هزینه تجارت و برخورداری از دسترسی آسان‌تر به بازار‌های جهانی است. این در حالی است که کشور‌های ترانزیتی منطقه ما با چالش‌های زیرساختی و مالی و فناورانه مواجه هستند و می‌بایست از حمایت و پشتیبانی جامعه جهانی برخوردار باشند.

معاون وزیر امور خارجه در ادامه سخنان خود در این همایش، ضمن اشاره به لزوم اتخاذ رویکرد سیستمی برای همکاری پایدار و مؤثر کریدوری بین کشور‌های ترانزیتی و محصور در خشکی گفت: عناصر چنین رویکردی عبارت است از وجود مرجع متمرکز و واحد برای مدیریت کریدور، حاکم بودن رژیم واحد بر هر کریدور و اتخاذ رویکرد کل‌نگرانه برای تأمین مالی زیرساخت‌ها در هر کریدور.

وی افزود: هر کریدور را باید یک طرح سرمایه‌گذاری یا تأمین مالی واحد به شمار آورد و به نیاز‌های زیرساختی کشور‌های ترانزیتی و محصور در خشکی در مسیر آن به‌عنوان بسته‌ای واحد نگریست.

صفری همچنین تأکید کرد که جامعه بین‌المللی برای کمک به کشور‌های در حال توسعه محصور در خشکی باید منابع را در قالب «سازوکار جهانی تأمین مالی کریدورها» تجهیز کند.

صفری در پایان عنوان کرد: برای آن‌که کریدور‌ها به رشد اقتصادی کشور‌های در حال توسعه محصور در خشکی کمک کنند، جامعه بین‌المللی باید تعهدات خود را به انجام برساند و همه سازمان‌های مرتبط منطقه‌ای و جهانی همچون سازمان جهانی گمرک (WCO)، اتحادیه جهانی حمل‌ونقل جاده‌ای (IRU)، سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، کمیسیون‌های منطقه‌ای سازمان ملل متحد، آنکتاد، بانک‌های توسعه‌ای و نهاد‌های مالی بین‌المللی می‌بایست به رهبری سازمان ملل متحد «برنامه جهانی حمایت از کریدورها» را با اهداف و چارچوب زمانی مشخص تدوین کنند.

کنفرانس «دیپلماسی حمل و نقل کشور‌های در حال توسعه محصور در خشکی» با حضور نمایندگان بیش از 30 کشور و نمایندگان شمار زیادی از سازمان‌های بین‌المللی با نظارت سازمان ملل متحد در روز‌های 24 و 25 مرداد (15 و 16 اوت 2022) در شهر ترکمن‌باشی در کشور ترکمنستان در حال برگزاری است.