فاصله گذاری اجتماعی در حمل و نقل عمومی تهران؛ از حرف تا عمل

به گزارش ایرنا، مدیران حمل و نقل شهری پایتخت اعم از مترو، اتوبوسرانی و تاکسیرانی بارها با رسانه های مختلف مصاحبه کرده و غیرعملی بودن طرح فاصله اجتماعی را با توجه به کمبودهای ناوگان حمل و نقل و جمعیت روز افزون شهر تهران یادآور شدند.

از سوی دیگر نیز رئیس شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به کمبود اتوبوس و مترو در پایتخت به دلیل عدم تخصیص منابع توئیت کرد: به دلیل عدم تخصیص منابع در سال های گذشته، نیاز به تامین کمبود ناوگان اتوبوس و مترو کاملا احساس می شود.

محسن هاشمی خاطرنشان کرده که بدون افزایش ناوگان امکان کاهش سرفاصله اعزام اتوبوس و قطار در سیستم حمل و نقل عمومی برای کاهش ازدحام و ایجاد فاصله گذاری اجتماعی و فاصله گذاری فیزیکی ممکن نیست.

این موضوعی بود که رئیس پلیس راهور پایتخت هم بر آن صحه گذاشت و گفت: تهران حداقل به 2 تا سه هزار اتوبوس نو نیازمند است تا بتوانیم وضعیت بهتری در حمل و نقل داشته باشیم.

*** فاصله گذاری اجتماعی از زبان مردم

با این شرایط حالا طرح فاصله گذاری اجتماعی اجرایی شده اما سوال اصلی اینجاست که در کلانشهر تهران با بیش از 9 میلیون جمعیت و کمبود واگن مترو و اتوبوس، واقعا این طرح جلوه واقعیت به خود می گیرد یا خیر؟

تصمیم گرفتم برای پاسخ به این سوال شخصا سری به برخی ایستگاه های مترو و اتوبوس بزنم تا نحوه اجرایی شدن این طرح در ناوگان حمل و نقل عمومی را به تحریر درآورم.

ساعت 7:30 صبح از ایستگاه میدان آزادی به مقصد خاوران سوار اتوبوس شدم در حالی که بر روی برخی صندلی ها با علامت ضربدر به معنای ننشستن زده شده؛ در 2 تا سه ایستگاه ابتدایی به دلیل کمی مسافر می توان گفت این طرح اجرا شد اما رفته رفته با افزایش مسافران دیگر اثری از فاصله گذاری اجتماعی نیست.

در ایستگاه بهبودی، مردی کهنسال سوار اتوبوس شد و بی خبر از همه جا بر روی صندلی ممنوعه نشست؛ در این لحظه صدای اعتراض یکی از مسافران بلند شد و فردی دیگر در واکنش به این اعتراض گفت: چی میگی عمو، کدوم فاصله گذاری. این پیرمرده و نمی تونه واسته؛ توام اگر ناراحتی یا جاتو بهش بده یا از اتوبوس پیاده شو.

یکی دیگر از مسافران که به شلوغی اتوبوس گلایه داشت رو به من گفت: مگه می شه 70 درصد مردم برن سرکار و اینجوری صندلی را ژیگول ویگول کنند که کسی رو صندلی نشینه؟ کدوم فاصله گذاری اخه.

وی ادامه داد: صدتا اتوبوس دیگه هم بزارن شاید باز این طرح عملی نشه چه برسه به الان.

مسافری دیگر با بیان اینکه شرکت واحد تنها مشخص کرده که بر روی فلان صندلی نباید نشست و باید فاصله را با مسافر دیگر رعایت کرد، گفت: ای کاش قبل از این کار ابتدا پذیرش مسافران مدیریت می شد؛ مثلا هر چند دقیقه یک اتوبوس به ایستگاه ها اعزام می شد تا طرح فاصله گذاری اجتماعی به درستی اجرا بشه.

وی ادامه داد: حالا مردم رعایت کنن اما مگه میشه یک مرد کهنسال و یا بیماری سوار شه و بهش بگی نشین.

به گفته این شهروند، از روز گذشته اتوبوس ها شلوغ تر شده چرا که کارمندان باید سرکار بروند و بسیاری از کارگران و برخی مشاغل نیز باید بر سر کار بروند.

به ایستگاه خیابان ولیعصر (عج) رسیدم و ترجیح دادم اتوبوس را ترک کنم و با مترو به ادامه سفر بپردازم.

در وسط خیابان ولیعصر (عج) که ایستگاه اتوبوس بی آرتی است بسیاری از کارمندان را می بینم که دوان دوان و با عجله سوار اتوبوس می شوند تا در زمان تعیین شده بر سرکار حاضر شوند.

وقتی که وارد ایستگاه مترو مهدیه شدم از همان ابتدا فاصله ورود شهروندان بر ورود تعیین شده و حتی در قسمت ورود به پله برقی و تهیه بلیط نیز فاصله مناسبی با برچسب های رنگی مشخص شده است.

پس از چند دقیقه نشستن بر روی صندلی ایستگاه مترو مهدیه قطار وارد سکو شد و سوار مترو شدم.

بدلیل پربودن صندلی ها نمی توان تشخیص داد که برچسب های هشدار بر برخی صندلی ها نصب شده یا خیر اما در داخل واگن قطار نیز شهروندان در فاصله کمی قرار دارند.

گرچه شلوغی واگن های قطار مثل همیشه نیست اما حجم زیادی از مسافران در واگن ها هستند؛ با یکی از مسافران که ماسک هم صحبت می شوم.

وی گفت: بسیاری از مسافران ماسک و دستکش ندارند و تعدادشونم کم نیست.

این شهروند افزود: مترو تا هفته گذشته نسبتا خلوت بود اما سه چهار روزیه که باز شلوغ شده و مردم هم فاصله رو رعایت نمی کنند.

وی درباره طرح فاصله اجتماعی در داخل مترو نیز گفت: شما خودتان می بینید که مسافران این فاصله را رعایت کردند؟ به نظرم این طرح فقط روی کاغذ عملیاتی و اجرایی می شود و در داخل مترو با این حجم مسافر اصلا امکان پذیر نیست.

مسافران مترو در پایتخت

مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در شرایط عادی و قبل از شیوع کرونا این ناوگان روزانه یک میلیون و 800 هزار نفر را جابجا می کرد که این آمار در ایام نوروز به 80 هزار نفر کاهش یافت.

«فرنوش نوبخت» افزود: از روز 16 فروردین ماه جمعیت مسافران 2 تا 3 برابر افزایش یافت و شاهد افزایش مسافران در ناوگان مترو بودیم.

وی تصریح کرد: فاصله گذاری اجتماعی تنها لفظ ادبی است و باید به موضوع فیزیکی این مساله توجه داشته همچنین این طرح در حوزه های مختلف به اشکال متفاوت اجرا شده است.

نوبخت ادامه داد: فاصله گذاری اجتماعی امروزه جزو الزامات زندگی افراد شده و باید تعریف های مختلفی را در این زمینه در نظر گرفته، ما در قطارهای مترو علاوه بر اینکه توصیه هایی را در نظر گرفته‌ایم در حال برنامه‌ریزی هستیم که چگونه می توان اقدامات موثری را انجام داد تا از انتقال کرونا پیشگیری کرد ولی باید توجه داشت که مترو وسیله حمل و نقل انبوه‌بر است و شرایط آن با سایر وسایل حمل و نقل عمومی کاملا متفاوت در نظر گرفته می‌شود.

تعداد مسافران در اتوبوس های بی آرتی کم نیست

همچنین مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران درباره شلوغی اتوبوس‌های پایتخت نیز گفت: تا زمانی که ممانعت خروج از منازل وجود نداشته باشد و شهروندان پروتکلی برای تردد در سطح شهر نداشته باشند استفاده از اتوبوس انجام می‌گیرد و تعداد مسافران نیز اندک نیست.

«محمود ترفع» افزود: عکس‌ها و فیلم‌ها که از شلوغی اتوبوس‌ها منتشر شده، نشان می‌دهد متاسفانه شهروندان به تعداد اندک استفاده از ماسک و دستکش را مدنظر قرار داده‌اند، بنابراین علاوه بر اینکه ما تمهیداتی جهت مقابله با کرونا در اتوبوس‌های شرکت واحد در نظر گرفته‌ایم ولی رعایت موضوعات بهداشتی توسط مردم هم بسیار حائز اهمیت است.

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران ادامه داد: در حال تدوین طرح فاصله گذاری اجتماعی اتوبوس‌ها در پایتخت هستیم که برخی اقدامات این طرح آغاز شده و بنا داریم نحوه چیدمان اتوبوس‌ها و محل ایستادن مسافران را به صورتی طراحی کنیم که فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.

وی خاطرنشان کرد: به طور مثال برخی صندلی‌ها با علامت ضربدر نشانه گذاری می‌شود تا مسافران بر روی آن ننشینند و فاصله با مسافر دیگر رعایت شود، همچنین در محل ایستادن مسافران علامت‌هایی درج می‌شود که تنها در این نقاط بایستند و به یکدیگر نزدیک نشوند.

فاصله گذاری اجتماعی در محیط های خلوت قابلیت اجرا دارد

همچنین سرپرست معاونت حمل و نقل ترافیک شهر تهران با اشاره به اینکه طرح فاصله گذاری اجتماعی در محیط‌های خلوت قابل اجرا دارد، گفت: ما نمی‌توانیم مانع سوار شدن مسافران به مترو شویم یا برای این موضوع مامور پیش‌بینی کنیم، بنابراین بسیار منطقی است که اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی برای مترو امکان پذیر نباشد.

«یوسف حجت» افزود: در روزهای اخیر از محیط‌هایی که تراکم جمعیت در متروها داشتیم ایستگاه‌های تقاطعی است به طور مثال مسافران که از کرج به سمت تهران می‌آیند در خط دو و ایستگاه صادقیه جمعیت زیادی وجودی دارد. ولی دوباره در مسیرها کمی از ازدحام جمعیت کاسته می‌شود، این موضوع برای ایستگاه امام خمینی (ره) که تقاطعی است، صدق می‌کند و در ساعاتی تراکم در مترو واقعا غیرقابل قبول است.

وی خاطرنشان کرد: در حال برنامه‌ریزی هستیم تا بتوانیم از اتوبوس‌های کمکی جهت کاهش تراکم جمعیت در مترو در ایستگاه‌های تقاطعی استفاده کنیم، به طور مثال مسافرانی که از کرج به صادقیه می‌آیند در ایستگاه صادقیه آنها را راهنمایی کنیم که سوار اتوبوس شوند و از این طریق این افراد را به متروی آزادی منتقل کنیم و از آنجا ادامه تردد برایشان انجام گیرد. با این راهکار ترافیک غیرقابل قبول را می‌توان در نقاطی که گلوگاه مترو است تا حدودی کنترل کنیم.

سرپرست معاونت حمل و نقل ترافیک شهر تهران خاطرنشان کرد:‌اگر متقاضی مترو افزایش یابد باید چاره‌ای اندیشید البته کارهای فرهنگی را ما در این زمینه انجام داده‌ایم و توصیه شده مردم برای حفظ سلامت خود و دیگران در خانه بمانند ولی برخی از افراد چاره‌ای برای استفاده از مترو ندارند.

وی تاکید کرد: حدود 20 درصد مسافران اکنون با مترو سفر می‌کنند، حال تصور کنید این رقم به بیش از 50 درصد برسد، بنابراین باید راهکار اساسی در این زمینه داشت.

• ویروس کرونا
• سازمان حمل و نقل و ترافیک
• سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران
• محسن هاشمی
• شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه
• شرکت واحد اتوبوسرانی تهران