"مسائل پاریسیه"، مستند پرتره استاد مشهور ادبیات که بهترین تصحیح دیوان حافظ کار اوست
کارگردان مستند "مسائل پاریسیه" می‌گوید علامه قزوینی یکی از بهترین تصحیحات بر دیوان حافظ را دارد که تبدیل به رفرنس مورد قبول اساتید ادبیات شده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، جدیدترین قسمت از مجموعه مستند «چونان سرو» تولید جدید شبکه مستند، پرتره‌ای از علامه محمد قزوینی ادیب و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران است. این مستند با عنوان «مسائل پاریسیه» و به کارگردانی حنیف شهپرراد امشب ساعت 21 از شبکه مستند سیما پخش می‌شود.
شهپرراد با اشاره به شخصیت و ابعاد فعالیتی علامه قزوینی گفت: شهرت علامه قزوینی بیشتر به دلیل نسخه تصحیح است که همراه با آقای قاسم غنی از دیوان حافظ ارائه کرده‌اند. تصحیح دیوان حافظ از سوی ایشان از این جهت دارای اهمیت است که یک کار علمی جدی بوده و بسیار مورد قبول اساتید قرار دارد، به‌گونه‌ای که تبدیل به یکی از منابع و رفرنس‌های پرطرفدار در مابقی تصحیح‌ها می‌شود. همان‌طور که می‌دانید افراد دیگری نیز دست به تصحیح دیوان حافظ زده‌اند اما تصحیح علامه قزوینی مرغوب‌ترین اثر در این زمینه است.
مستند "ایرانگرد" چه زمانی پخش می شود؟ سرداری که جلوتر از سربازانش می‌جنگید / مستند "همرزم، امشب در تلویزیون"وی با اشاره به دیگر آثار محمد قزوینی گفت: او در اواخر دوران قاجار به اروپا رفته و نزد شرق‌شناسان بزرگ، به تصحیح متون کهن ایرانی می‌پردازد. او نزدیک به 30 سال در آنجا می‌ماند و از جمله مهم‌ترین آثار او علاوه بر تصحیح دیوان حافظ می‌توان به «بیست مقاله» در دو جلد و «تصحیح 3 جلدی تاریخ جهانگشای جوینی» اشاره کرد. نکته قابل توجه درباره علامه قزوینی این است که مردم در آن زمان توجه خاصی به ایشان و فعالیت‌های مهمی که انجام می‌داد نداشتند. باید به نقش ایرج افشار هم اشاره کنم که با جمع‌آوری یادداشت‌های او کمک شایانی به معرفی قزوینی کرد.
شهپرراد با اشاره به چهره‌هایی که در این مستند جلوی دوربین آمده‌اند، گفت: در این مستند با چهره‌های برجسته‌ای از عرصه ادبیات گفت‌وگو گرفتیم که از آن جمله می‌توان به علی بهرامیان اشاره کرد. او کسی است که درباره علامه قزوینی اطلاعات بسیار زیادی دارد. هم‌چنین سراغ عبدالکریم جربزه‌دار رفتیم که مدیر نشر اساطیر است. اکثر کتاب‌ها و مقالات علامه قزوینی توسط او منتشر شده است.
وی اضافه کرد: علی دهباشی دیگر کسی است که درباره علامه قزوینی در این مستند صحبت کرده است. دهباشی مجموعه مقالاتی از علامه را جمع‌آوری کرده است. هم‌چنین گفت‌وگویی با عبدالرضا سیف، رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه تهران داشتیم تا به جنبه‌های ناگفته بیشتری از علامه قزوینی برسیم. بهرام پروین گنابادی نیز شناخت خوبی از علامه قزوینی دارد.
کارگردان مستند «مسائل پاریسیه» درباره روند تحقیق و پژوهش این اثر گفت: مستند های قبلی من در همین مجموعه درباره دکتر معین و دکتر شهیدی بود و تحقیق و پژوهش درباره آنان شناخت نسبتاً خوبی درباره این استاد ادبیات به من داد. علامه قزوینی یکی از افرادی است که وقتی درباره‌اش جمع‌آوری اطلاعات می‌کنید، تحت تاثیرش قرار می‌گیرید. این موضوع به دلیل نوع فعالیت دقیقی است که او در طول عمرش انجام داده است. البته زیربنای اصلی کار ما همان بیوگرافی بود که قزوینی درباره زندگی‌اش نوشته و هم‌چنین نامه‌هایی از او در اختیار داشتیم که بسیار به ما کمک کرد.
وی تاکید کرد: البته باید اشاره کنم که آقای رزاق کریمی توجه و دقت بسیار زیادی روی تحقیق و پژوهش آثار مستند دارند و معتقدند که چارچوب اصلی فیلم را مجموعه پژوهش‌های آن مشخص می‌کند. این دقت ایشان باعث شد تا کار دقیق‌تری بسازیم.
او درباره تصاویر استفاده شده در این مستند گفت: در این مستند هم آرشیو و بازسازی داریم و هم مصاحبه؛ عمده تصاویر آرشیوی مربوط به همان دورانی است که علامه قزوینی در اروپا زندگی می‌کرده است. براساس روند تحقیق و پژوهشی که داشتیم به این نتیجه رسیدیم که باید از نریشن اول شخص استفاده کنیم، در حالی که در 2 مستند دیگر (دکتر معین و دکتر شهیدی) از نریشن سوم شخص استفاده کردیم. گوینده نریشن این مستند نادر راد، پدر بنده است که واقعاً حق استادی به گردن من دارند.
شهپرراد خاطرنشان کرد: البته لازم است اشاره کنم که ادبیات فیلم کمی تحت تأثیر از دوران زندگی علامه قزوینی است و به همین دلیل ممکن است در شرایط امروزی، کمی ثقیل و پیچیده باشد. این ادبیات برای مخاطبینی که خود علاقه‌مند به عرصه شعر و ادب باشند، حتما بسیار جذاب و شیرین خواهد بود.
وی در پایان گفت: به نظرم شخصیت و ابعاد فعالیتی علامه قزوینی به‌گونه‌ای است که می‌توان آثار متعدد و جامعی درباره او ساخت اما تاکنون تنها یک اثر ساخته شده است. قزوینی در دوره‌ای زندگی می‌کند که اهالی ادب در آن دوره بسیار خاص بودند و مردم نیز توجه و تمرکز ویژه‌ای روی آنان داشتند.
عوامل تولید این مستند 40 دقیقه‌ای عبارتند از:
پژوهش، طراح و کارگردان: حنیف شهپرراد، فیلمبردار: امیرحسین خوشبین، بازیگر: طاهر امانی، گفتارمتن: نادر راد، تدوین: حنیف شهپرراد، دستیار کارگردان و برنامه‌ریز: فاطمه کلانتری، مدیر تولید: بهراد بخشی‌زاده، مشاور رسانه‌ای: صدرا صدوقی، مجری طرح: محمد سعید وزیری و تهیه کننده: مصطفی رزاق‌کریمی.
براساس این گزارش، مستند «مسائل پاریسیه» از مجموعه چونان سرو شبکه مستند سیما امشب ساعت 21 از این شبکه تلویزیونی پخش می‌شود و بازپخش آن دوشنبه 6 تیر ساعت 10، پنج‌شنبه 9 تیر ساعت 19:30 و جمعه 10 تیر ساعت 12 است.
