مشکل برندهای ایرانی در بازارهای جهانی
صنعت لوازم خانگی جزو 10 صنعت استراتژیک کشور است.
دلیل عدم‌توفیق برندهای ایرانی در بازارهای صادراتی چیست؟
زمانی که یک تولیدکننده وارد بازار صادراتی و فضای تجارت بین‌المللی می‌شود، عواملی در آنجا حاکم است که بسیاری از آنها در کنترل صادرکننده نیست. دراقتصاد داخلی کشور که عمدتا دولتی است، اگرچه مشکلاتی وجود دارد اما بسیاری از عوامل می‌تواند تحت کنترل قرارگیرد، اما فضای صادراتی تحت‌تاثیر عوامل متفاوتی است که منحصرا تحت کنترل صادرکننده یا حتی دولت نیست. تولیدکننده زمانی که وارد رقابت در بازار جهانی می‌شود در واقع به سمت رقابت در هزینه‌ها رفته و باید قیمت تمام شده را در سطح قیمت‌های بین‌المللی کنترل کند. اما این تنها منحصر به قیمت تمام شده نبوده و هزینه های رقابت در سطح قیمت‌های بین‌المللی متاثر از عوامل مختلفی از جمله جغرافیای رقابت و همچنین برندسازی است. هر چه برند معتبر‌تر باشد، هزینه‌های رقابت کاهش پیدا می‌کند؛ یعنی اگر تولیدکننده ای قصد رقابت در بازار جهانی را داشته باشد و بخواهد هزینه‌های رقابت را کاهش دهد باید به سمت انتخاب جغرافیای مناسب، برندسازی بین‌المللی، روابط فرهنگی و سیاسی مناسب و تبلیغات بین‌المللی مناسب برود.
در حالی که با توجه به مناسبات فعلی حاکم بر روابط بین‌المللی کشور، تقریبا هیچ‌کدام از این موارد در اختیار تولیدکننده قرار ندارد. ایجاد روابط سیاسی و فرهنگی مناسب با حوزه های صادراتی در اختیار سفارت ها و نهادهای دولتی بوده و تولیدکننده از تحریم‌های بین‌المللی و همچنین تبلیغات بین‌المللی سوء روی برند داخلی تاثیر می‌پذیرد. همه این عوامل باعث می‌شود که میدان رقابت بین‌المللی منحصرا در اختیار کیفیت و تولید داخلی نباشد. و میدان رقابت در اختیار عواملی است که عمدتا تحت کنترل تولیدکننده نبوده و یکی از دلایل محدودیت در صادرات را نیز همین عوامل می‌توان دانست. البته پیشرفت های مطلوبی در صنعت لوازم خانگی وجود داشته و هم در بازارهایی متناسب با حوزه جغرافیایی ایران و هم روی برندها کار شده است. همین طور سعی شده با تبلیغات منفی نسبت به کالاهای ایرانی مبارزه شود اما به هر حال توفیقات در این زمینه محدود بوده و بستگی به سطح و کیفیت روابط بین‌المللی دارد. تولیدکننده تنها می‌تواند روی کیفیت محصول، برندسازی و همین طور کنترل قیمت تلاش کند. بقیه عوامل را دولت باید برای تولیدکنندگان فراهم کند. این انتظار از دولت وجود دارد که شرایط را برای تولیدکننده فراهم و روند را تسهیل کند.
در حوزه صادرات محصولات لوازم خانگی با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
مشکلات صادرات عمدتا نبود بسترهای صادراتی در داخل کشور است. مهم‌ترین درخواست های صادرکنندگان محصولات لوازم خانگی شامل حذف تعرفه قطعات ورودی جهت تولید محصولات صادراتی، تسهیل امور گمرکی ترانزیت های صادراتی و انجام پلمب در کارخانه تولیدی، ترانسشیپمنت بین‌المللی کشتیرانی جمهوری اسلامی، افزایش سهم مواد فلزی فولاد ایران با توجه به افزایش حجم صادرات، در نظرگیری تعرفه ترجیحی و گاهی بدون تعرفه برای محصولات صادراتی لوازم خانگی از ایران، نبود ارتباط و حمایت بانک‌های بین‌المللی، مشکل تامین سرمایه در گردش برای تولید محصول مناسب برای بازار صادراتی و بالا بودن نرخ بهره بانکی و عدم‌رقابت‌پذیری قیمت تمام شده در مقایسه با رقباست.
مزایای رقابتی برندهای ایرانی در بازار لوازم خانگی منطقه چه مواردی است؟
اولین مزیت منطقه جغرافیایی ویژه کشور است که قابلیت به دسترسی مطلوبی در سطح جهانی دارد. همچنین کیفیت لوازم خانگی ایرانی مطلوب و رقابتی بوده، اما به دلیل نبود برند بین‌المللی در کالای ایرانی، عمدتا شرایط صادرات دشوار است. همچنین عدم‌برنامه‌ریزی جامع و همه‌جانبه نگر دولت در خصوص صادرات کالاهای غیرنفتی و نیز مبادلات کالا با حمایت بانک‌های بین‌المللی باعث وجود دشواری هایی در این مسیر شده است.
نقش برندسازی در موضوع صادرات چیست؟
نقش برندسازی در بازاریابی بین‌المللی غیر‌قابل انکار است و در این زمینه تئوری‌های بسیارعلمی توسط صاحب‌نظران وجود دارد و در فرآیند اجرایی بدون برند بین‌المللی، بازار پایداری وجود نخواهد داشت. متاسفانه کالای ایرانی با وجود اینکه شرایط کیفی و فنی مطلوبی داراست، اما به دلیل نبود برند جهانی دارای پایداری صادراتی نیست.
توانمندی‌های گروه صنعتی انتخاب الکترونیک در بحث صادراتی مشتمل بر چه مواردی است؟
گروه صنعتی انتخاب الکترونیک با توجه به چند دهه سرمایه‌گذاری در زمینه دانش، تکنولوژی، تحقیق و توسعه و نیز تجارب مطلوبی که در زمینه صادرات داشته به عنوان یک بخش کاملا خصوصی و بزرگ‌ترین تولیدکننده لوازم خانگی کشور، توانمندی های متعددی برای توسعه صادرات لوازم خانگی دارد. این توانمندی ها شامل صادرات محصولات لوازم خانگی، صادرات قطعات تولیدی در محصولات لوازم خانگی، صادرات با فرمت SKDو CKDو صادرات خدمات فنی و مهندسی است و محصولات اجاق گاز، لباسشویی اتوماتیک، لباسشویی دوقلو، یخچال فریزر و ساید بای ساید، محصولات توکار و کولرآبی را به کشورهای عراق، عمان، ترکیه و آذربایجان صادر می‌کند. همچنین قطعات و محصول را به صورت SKDو CKD به حوزه اروپا صادر می‌کند. کیفیت محصولات برندهای داخلی و بین‌المللی گروه انتخاب و تلاش‌های شبانه‌روزی همکاران این شرکت باعث شده نه تنها حجم و مقاصد صادراتی رشد چندبرابری داشته باشد، بلکه دیدگاه مدیریت مجموعه در موضوع جهانی‌سازی، همه برندهای زیرمجموعه را به سمت جهانی شدن سوق می‌دهد.
اجرایی شدن برجام و برداشته شدن احتمالی تحریم‌ها چه فرصت‌هایی را می‌تواند برای صنعت لوازم خانگی ایجاد کند؟
صادرات مشخصا یکسری ویژگی‌هایی دارد که اصولا این ویژگی‌ها باعث می‌شود که به سمت صادرات برویم. پایه این موضوع اگر ارز‌آوری باشد، موضوع مهمی است اما صادرات مزیت‌های دیگری نیز مانند افزایش کیفیت در رقابت بین‌المللی دارد. تولیدکننده وقتی در سطح بین‌المللی فعالیت کند مجبور است کیفیت خود را افزایش دهد. اجرایی شدن برجام و باز شدن روابط بین‌المللی موجب افزایش استانداردهای تولید و تکنولوژی تولید می‌شود و این موارد زمانی می‌تواند محقق شود که رقابت آزاد تجاری، علمی و پژوهشی در سطوح بین‌المللی اتفاق بیفتد. امیدوارم این تحولات باعث شود که بتوانیم در این سطوح کیفیت را در سطح دانش، تکنولوژی و ورود به بازارهای جدید ارتقا دهیم.
گروه صنعتی انتخاب به عنوان پیشگام در صنعت تولید لوازم خانگی کشور پیشینه مطلوبی در زمینه روابط تجاری و صدور محصولات لوازم خانگی داشته و همچنین سابقه همکاری بین‌المللی در طراحی محصول و تکنولوژی دارد. کیفیت محصولات این گروه در حد استانداردهای اروپایی تعریف شده و اجازه صادرات را به ما می‌دهد. بنابراین ظرفیت آن را داریم که در صورت برداشته شدن تحریم‌ها و موانع بین‌المللی بتوانیم هزینه های رقابت را در سطح بین‌المللی کاهش داده و صادرات را به لحاظ کمی و کیفی توسعه دهیم.
همچنین بخوانید