چالش های ایمانی در قرن و 20 و 21 از زبان رئیس انجمن کلام حوزه

نخستین نشست از سلسله نشست های همایش " چالش های ایمان و عصر جدید" با موضوع (مسئله ها و رویکردها) به همت انجمن کلام اسلامی حوزه و معاونت پژوهشی پردیس فارابی دانشگاه تهران برگزار شد.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد تقی سبحانی، رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه در این نشست که بصورت حضوری مجازی برگزارشد گفت: در پاسخ به سوالات و شبهات معمولا جزیی و موردی وارد می شویم و حال آنکه باید در ابتداء زمینه های این سوالات را از طریق چالش ها فهمید و با یک نگاه کلی و نه جزیی به پاسخ سوالات پرداخت. عصر جدید از آغاز قرن چهاردهم تقریبا در غرب ایجاد شد و کم کم از جوامع غرب به دیگر جوامع اسلامی کشیده شد.

وی دوران اقبال عصر جدید را به عصر ایمان و دوران بعد در ادامه عصر جدید را، به عصر عقلانیت تقسیم کرد و بیان کرد: چالش هایی که در مقابل ایمان داریم در شش مقوله تقسیم یا گونه شناسی می شوند. چالش اجتماعی و سیاسی یا همان نزاع قدرت بین طبقات متوسط، بورژوازی و فئودال ها که از درگیری بین این ها کم کم آشوب ها به سمت کلیسا و جامعه ایمانی کشیده شد. چالش روان شناختی هم در این میان ایجاد شد که از قرن پانزدهم در دنیای غرب بوجود آمد. چالش معرفتی هم در این میان ایجاد شد. جریان معرفتی مستمری که حاصلش چالش جدی در برابر ایمان مسیحی بود. رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه یادآورشد: به گمان من گر چه نظریه های نسبیت و کوانتوم و تک مسئله ها و تک نظریه ها اینجا مطرح بوده ولی مهمتر از آن تک مسئله فکری، و منظومه جدبد و منسجم فکری است که در مقابل جامعه ایمان گراها خودش رو نمایان ساخت که هم ادعای شمولیت و جامعیت داشت و هم ادعای انحصار گرایی و برای بقیه جهان بینی جایی را نمی گذاشت.

سبحانی یادآورشد: چالش های زیستی از دیگر این چالش ها است. یعنی در حوزه عمل و رفتار جامعه مؤمنانه رسوخ کرد، این چالش کم کم به حصر معنویت، طرح سکولاریسم، اکتفا به حقوق میان فردی، تبدیل سعادت برین به سعادت دنیوی، مدینه فاضله زمینی و امثال این ها تبدیل شد. چالش روش شناختی که تفصیل روان شناختی از حوزه معرفت به دست می دهد و مدعی است که فهم بشری نمی تواند ایمان را در طور خودش بیاورد. سبحانی همچنین به روش شناسی پوزیتویستی و مادیگرایانه و گام هایی که طی شد، اشاره کرد و گفت: آخرین مقوله چالش ایمان است که چالش های مرتیط با خود ایمان است که در قرن بیستم و در قرن بیست و یکم مطرح است و چیزهایی که در چالش گونه ششم می بینیم هم سابقه در دوران مدرن و دوران عصر جدید دارد، اما باید گفت که اساسا ایمان چیست؟ چیستی ایمان، چگونگی تحقق و حصول ایمان و چالش های مهم این دوران باید بررسی گردد و بیان شود که ایمان قرار است به چه چیزهایی جواب بدهد؟ در دوره معاصر چه نیازی به ایمان هست؟ آیا اصلا ایمان احساس یک کنش است یا از باب معرفت است؟ به عمل مرتبط است یا نه؟ و نسبت میان ایمان ومعنویت که در دوره های متأخر بیشتر می بینیم، چیست؟ نسبت میان ایمان و معنویت های نوظهور هم باید بدرستی تبیین گردد.

در ادامه حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسلم محمدی رئیس دانشکده الهیات پردیس فارابی و دبیر علمی همایش؛ با تشکر از رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم و دکتر امیر خانی که مدیریت جلسه را عهده دار بود گفت: تجربه ای در دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران در برگزاری "همایش چالش کرونا و زندگی مؤمنانه" کسب شد که محلق شد به پروژه ای که اکنون با انجمن کلام حوزه پیگیری می شود.

وی افزود: از آغاز همایش که از اول ماه رمضان بود یعنی 6 اردیبهشت ماه شروع شد بدون استثناء هفته ای دو نشست داشتیم حالا همان الگو و همان تجربه را اینجا انتقال دادیم، البته اینجا کار سنگین تر، عمیق تر، علمی تر می باشد.

انتهای پیام