گمانهزنیهای جدید درباره فناوری ساخت برنز در چین باستان
تهران - ایرنا - محققان فلزشناسی باستانی با بررسی سکههای برنزی مربوط به چین باستان و نگاهی دوباره به یک متن قدیمی به این نظریه رسیدهاند که یک صنعت پیچیده فلزات در کشور چین در بیش از 3هزار سال پیش وجود داشته است.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری «ساینس»، در سال 1976 باستانشناسان بیش از 1.5 تن برنز را از یک گور 3هزار ساله مربوط به «فو هائو» ژنرال چینی از سلسله «شانگ» بیرون آوردند.
تعداد این ابزارهای دستساز نشان دهنده مقیاس تولیدات برنزی در امپراتوری چین باستان بود که بسیار بیشتر از هرگونه صنعت مشابهی در اروپای آن زمان بوده است.
اکنون پژوهشگران با تفسیر مجدد از یک متن مربوط به 2 هزار و 300 سال گذشته درباره ساخت برنز میگویند که ریختهگری باستانی در چین بر مبنای آلیاژهایی از پیش تهیه شده مبتنی بوده که این مساله حاکی از وجود یک زنجیره تامین گسترده در حمایت از یک صنعت برنز پیچیدهتر از تصورات قبلی در این مورد است.
«مارک پولارد» باستان شناس در دانشگاه آکسفورد و از تهیهکنندگان مطالعه تحقیقی جدید میگوید: چین در آن زمان سالانه صدها تن برنز تولید میکرده است. این مقیاسی عظیم و واقعا بخشی از یک اقتصاد امپراتوری است.
باستانشناسان در مدت چند دهه گذشته یک متن باستانی موسوم به «کائوگون جی» (Kaogong ji) را مورد بررسی قرار دادهاند که در واقع دائرهالمعارفی فنی است که بخشهایی از آن مربوط به 2هزار و 500 سال پیش است. این متن شامل موارد زیادی از جمله شش دستورالعمل برای ریختهگری و ساخت اشیای برنزی مانند تبر، شمشیر و شناورهایی مورد استفاده از مناسکهای پرستشی است.
این محققان برای شناخت بهتر این نسخه اقدام به بررسی تحلیلهای شیمیایی سکههای برنزی باستانی چینی در موزه انگلیس کردند. بیشتر این سکهها از طریق مخلوط کردن دو آلیاژ مشخص مس و روی قابل ساختن بودهاند. محققان میگویند که این استدلال مربوط به وجود آلیاژهای پیش ساخته (pre-alloying) به برخی از سوالات قدیمی باستانشناسان پاسخ میدهد.
با این حال «جیانجون می» یک باستانشناس و فلزشناس (متالوژیست) دانشگاه کمبریج در این مورد ابراز تردید کرده و میگوید که هیچ مدرک تحلیلی قانعکنندهای در این خصوص وجود ندارد.
«می» در عین حال از تلاش جدید برای تفسیر نسخهها و دستورالعملهای قدیمی استقبال کرده است و میگوید: دانستن اینکه ابزارهای برنزی باستانی چگونه ساخته میشدند به محققان در شناخت تمدنهای استفاده کننده از آن ابزارها کمک میکند. اولین گام شناخت فناوری مورد استفاده است.