آیا دولت برای باز کردن گره واردات خودرو مصمم است؟

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ محاسبات «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که مسیر واردات در سال 1404 متفاوت از دو سال قبل یعنی 1402 و 1403 ترسیم شده است. در حالی که برخی رسانه ها از سه روز قبل از اصلاح سود بازرگانی واردات خودرو و کاهش تعرفه ها بر اساس نامه منتشر شده از سازمان توسعه تجارت به مرکز نوآوری، هوشمندسازی و امنیت کشور خبر داده اند، اما ابهامات جدی در مورد نحوه محاسبه و اعلام ارقام به چشم می خورد.

بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که این کاهش تعرفه ها صرفا با احتساب سود بازرگانی بوده و حقوق گمرکی که به میزان چهار‌درصد از ارز خودرو را شامل می‌شود، از روند محاسبات کنار گذاشته شده است؛ ضمن اینکه، رقم تعرفه واردات خودرو در قانون بودجه 1404، به میزان 100‌درصد پیش‌بینی شده که حاکی از برآورد روند افزایشی قیمت‌ها در سال‌جاری است، با این حال آیین نامه ای که در 26خردادماه و در میانه جنگ رسید، نشان می داد که تعرفه واردات خودروهای بنزینی به 20 تا 190‌درصد رسیده است.

اما نکته ای که در این بین وجود دارد این است که میانگین تعرفه های اعلام شده در جدول آیین نامه واردات خودرویی حاکی از رشد 117 درصدی تعرفه انواع خودروهای بنزینی است که از رقم پیش‌بینی شده در بودجه 1404 بالاتر است و 17‌درصد رشد را نشان می‌دهد.

نکته دیگری که از مقایسه جدول تعرفه های اعلامی در سه سال یعنی از سال 1402 تا 1404 می‌توان به آن رسید، این است که میانگین رشد تعرفه واردات در سال 1402، به میزان 61‌درصد و در سال 1403 به میزان 107.5‌درصد بود که به معنای تفاوت رقم تعرفه‌ها در دو سال گذشته نسبت به سال‌جاری است اما این تفاوت بنا به دلایلی رخ داده است.

طبق تعرفه های اعلامی در آیین نامه واردات خودرو، تعرفه واردات خودروهای بنزینی با حجم موتور 1000 سی‌سی تا 2 هزار سی‌سی در سال 1403 در مقایسه با سال‌جاری، افزایشی بوده است. در سال گذشته، تعرفه خودروهای بنزینی 1001 تا 1500 سی‌سی، 55‌درصد و خودروهای بنزینی 1501 تا 2‌هزار سی‌سی، 95‌درصد تعیین شد اما امسال خودروهای بنزینی تا 1500 سی‌سی با تعرفه 20درصدی و بیش از 1500 تا 2000 سی‌سی با تعرفه 40درصدی روی جدول آیین نامه به نگارش درآمده اند.

حالا سوال اینجا است که علت چیست؟ پاسخ اول به ممنوعیت واردات خودروهای بالای 2هزار سی‌سی مربوط می‌شود و بنابراین تمرکز واردات بر ورود خودروهای 1000 سی‌سی تا 2‌هزار سی‌سی متمرکز بود. تعرفه خودروهای بنزینی 2‌هزار تا 2500 سی‌سی 135درصد، 2500 تا 3‌هزار سی‌سی 165‌درصد و بالاتر از 3‌هزار سی‌سی 175‌درصد در نظر گرفته شد.

اما با آزادسازی واردات خودروهای بالای 2هزار سی‌سی در سال 1404 ورق در بخش واردات برگشت و در نتیجه تعرفه این خودروها در سال‌جاری با افزایش فاحشی نسبت به سال قبل مواجه شد. تعرفه خودروهای بنزینی وارداتی بیش از 2000 تا 2500 سی‌سی 155درصد، بیش از 2500 تا 3هزار سی‌سی 180‌درصد و بیش از 3‌هزار سی‌سی 190‌درصد تعیین شده است. در سال 1402 هم هرچند واردات خودرو به طور کامل متوقف نشد اما حجم واردات در این سال به طور قابل‌توجهی کاهش یافت.

بنابراین به نظر می‌رسد تعرفه تعیین شده برای واردات خودروهای بنزینی به نوعی فرمالیته باشد. با این حال میانگین تعرفه در نظر گرفته شده برای سه ردیف تعرفه ای در جدول حقوق ورودی خودروهای سواری در این سال نشان می‌دهد که این رقم 61‌درصد است.

مشروح گزارش را اینجا بخوانید.