از نویسنده اُپرا تا بازیکن بسکتبال در میان نامزدهای اولیه بوکر 2025

فهرست اولیه نامزدهای جایزه بوکر 2025 دربرگیرنده 13 کتاب است که طی 7 ماه داوری شده‌اند و برگزیده نهایی اواخر سال میلادی جاری اعلام خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سایت جایزه بوکر، درحالی فهرست اولیه نامزدهای جایزه بوکر اعلام شد که داوران از آن به عنوان جهانی‌ترین فهرست اولیه این جایزه در یک دهه اخیر یاد کردند و گفتند از این امر سرخوش و شاید کمی مغرور هستند.

این فهرست که شامل 13 کتاب است، 5 نویسنده بریتانیایی را در خود جای داده و در عین حال طیف گسترده‌ای از تجربیات جهانی را نیز شامل شده است. با این کتاب‌ها خوانندگان آنها به مزرعه‌ای در جنوب مالزی، یک مجتمع مسکونی در مجارستان و یک شهر ساحلی کوچک در یونان می‌روند. زندگی کره‌ای‌ها در ژاپن پسااستعماری، زندگی یک هندی دلتنگ در ورمونت برفی، یک بازمانده از شکنجه کوزوویی ساکن نیویورک، یک ماهیگیر میگو در شمال انگلستان، جستجوی مادری برای یافتن فرزندی که در ونزوئلا برای فرزندخواندگی رها شده و حتی حلزون‌های در معرض خطر انقراض در اوکراین معاصر هم دیگر سوژه‌هایی هستند که با این کتاب‌ها به آن‌ها پرداخته شده است. سفر جاده‌ای بزرگ یک آمریکایی در اوج بحران میانسالی و سردترین زمستان بریتانیا هم در این کتاب‌ها روایت شده‌اند.

ویژگی‌های نامزدهای این دوره

- نویسندگانی از 9 ملیت از 4 قاره و در عین حال حضور غالب نویسندگان بریتانیایی در فهرست

- حضور کران دسای 19 سال پس از برنده شدن کتاب قبلی‌اش در جایزه بوکر در فهرست امسال

- حضور تاش آو که برای سومین بار در فهرست اولیه قرار گرفته و می‌تواند اولین برنده مالزیایی باشد

- حضور اندرو میلر و دیوید زالای، نامزدهای قبلی جایزه بوکر

- جای گرفتن 2 رمان‌نویس تازه‌کار در میان 9 نویسنده‌ای که برای اولین بار به فهرست اولیه جایزه بوکر راه یافته‌اند

- اولین رمان از یک نویسنده اپرا و دوازدهمین رمان از یک بازیکن بسکتبال حرفه‌ای سابق در فهرست جای دارند

- کتابی که ابتدا به عنوان داستان کوتاه تحسین همگان را برانگیخت و کتابی که اولین جلد از یک چهارگانه است در فهرست هستند

- جای گرفتن 3 عنوان از ناشر مستقل فابر و همچنین نامزد شدن اولین کتاب از انتشارات فیتزکارالدو

نظر هیئت داوران

به گفته رادی دویل، رئیس هیئت داوران 2025 رمان‌هایی در فهرست امسال جای گرفته‌اند که شخصیت‌های عالی و شگفتی‌های روایی را زنده و گذشته را بررسی می‌کنند و به زمان حال متزلزل ما تلنگر می‌زنند.

علاوه بر رادی دویل، نویسنده تحسین‌شده و برنده جایزه بوکر 1993 که ریاست هیئت داوران امسال را برعهده دارد، آیوبامی آدبای رمان‌نویس نامزد جایزه بوکر، سارا جسیکا پارکر بازیگر و تهیه‌کننده و ناشر، کریس پاور نویسنده و گوینده و منتقد ادبی، و کیلی رید نویسنده پرفروش نیویورک تایمز و نامزد جایزه بوکر، در این فهرست حضور دارند.

این جایزه بیش از 50 سال است که به معرفی برترین نویسندگان جهان می‌پردازد و از آنها تجلیل می‌کند و با انتخاب خود موجب شده تا مجموعه شاخصی از آثار ادبی قرن بیستم و بیست و یکم شکل بگیرد.

انتخاب امسال که از میان 153 اثر ارسالی انتخاب شده است، شامل بهترین آثار داستانی بلند نویسندگانی از هر ملیت که به زبان انگلیسی نوشته شده و بین یکم اکتبر 2024 تا 30 سپتامبر 2025 در بریتانیا و یا ایرلند منتشر شده‌اند، می‌شود.

در این فهرست قاره‌ها و بازه‌های زمانی مشخصی برجسته شده تا از این طریق هویت، تأثیر سیاست بر زندگی شخصی و رازهای نسلی خانواده‌ها زیر ذره‌بین برود. ماهیت متزلزل حقیقت نیز از طریق ماجراهایی چون حسرت‌های ممنوعه، پیوندهای عاشقانه حل نشده، ازدواج در میانسالی، عشق بین مادران و فرزندان واکاوی شده است.

همچنین قابل توجه است که بیشتر نویسندگان فهرست اولیه، پیش از این به شکل پایدار به نوشتن اشتغال داشته‌اند و به جز 2 رمان‌نویس تازه‌کار، دیگران 5 کتاب، یا 10 یا 12 یا 13 کتاب نوشته‌اند.

فهرست کامل نامزدهای اولیه جایزه بوکر 2025

«عشق شکل می‌گیرد» نوشته کلر آدام نویسنده ترینیدادی؛ از انتشارات بریتانیایی فابر

«جنوب» نوشته تاش آو نویسنده مالزیایی؛ از انتشارات فورت استیت

«جهانی» نوشته ناتاشا براون نویسنده بریتانیایی؛ از انتشارات فابر

«یک قایق» نوشته جاناتان باکلی نویسنده بریتانیایی؛ از انتشارات فیتزکارالدو

«چراغ قوه» نوشته سوزان چوی نویسنده آمریکایی؛ از انتشارات جاناتان کیپ

«تنهایی سونیا و سانی» نوشته کران دسای نویسنده هندی؛ از انتشارات همیلتون

«آزمون بازیگری» نوشته کیتی کیتامورا نویسنده آمریکایی؛ از انتشارات فرن

«بقیه زندگی ما» نوشته بن مارکوویتس نویسنده آمریکایی؛ از انتشارات فابر

«سرزمین در زمستان» نوشته اندرو میلر نویسنده بریتانیایی؛ از انتشارات اسکپتر

«اندلینگ» نوشته ماریا ریوا نویسنده کانادایی - اوکراینی؛ از انتشاارت ویراگو

«گوشت» نوشته دیوید سالای نویسنده مجارستانی - بریتانیایی؛ از انتشارات جاناتان کیپ

«آسمان خراش دریایی» نوشته بنجامین وود نویسنده بریتانیایی؛ از انتشارات وایکینگ

«سو برداشت» نوشته لدیا خوگا نویسنده آلبانیایی - آمریکایی؛ از انتشارات دانت بوکس

کتاب‌های فهرست اولیه از نظر حجم متفاوت هستند؛ 4 کتاب زیر 200 صفحه هستندکه شامل کتاب‌های ناتاشا براون، جاناتان باکلی، کیتی کیتامورا و بنجامین وود می‌شود. 3 کتاب دیگر زیر 300 صفحه هستند که شامل اثر کلر آدام، تاش آو و بنجامین مارکوویتس می‌شود و طولانی‌ترین کتاب فهرست هم «تنهایی سونیا و سانی» اثر کران دسای، 667 صفحه است.

رادی دویل، رئیس هیئت داوران جایزه بوکر 2025، می‌گوید: در طول 7 ماه، 153 کتاب توسط 5 داور بررسی شد و در نهایت 13 رمانی فهرست اولیه بوکر 2025 انتخاب شدند. این کار، کار آسانی نبود؛ گاهی اوقات بسیار هم طاقت‌فرسا بود. رقبای زیادی وجود داشتند، کتاب‌های عالی متعدد که خداحافظی با برخی از آنها حس شخصی و تقریباً بی‌رحمانه‌ای داشت.

هم‌زمان با اعلام فهرست اولیه، بنیاد جایزه بوکر کمپین جایزه بوکر 2025 خود را با عنوان «داستانی که ارزش صحبت کردن دارد» راه‌اندازی کرده تا با مجموعه‌ای از ویدئوها به معرفی کتاب‌ها به جامعه جهانی خوانندگان بوکر و نگاهی اجمالی به پشت صحنه داوری بپردازد.

فهرست نهایی و اعلام برندگان

برای اولین بار، فهرست نهایی شامل 6 کتاب در یک رویداد عمومی در روز سه‌شنبه 23 سپتامبر 2025 در سالن جشنواره سلطنتی مرکز ساوت‌بانک لندن، اعلام خواهد شد. 6 نویسنده راه یافته به فهرست نهایی هر یک 2500 پوند و یک نسخه ویژه از کتاب خود را دریافت خواهند کرد.

اعلام نام کتاب برنده جایزه بوکر 2025 روز دوشنبه، 10 نوامبر 2025 در مراسمی که در لندن برگزار می‌شود، به صورت زنده از کانال‌های جوایز بوکر پخش خواهد شد تا برنده این جایزه 50 هزار پوندی شناخته شود.