انحراف چشم: علت‌ها، علائم، درمان
حرکت چشم‌ها توسط پیام‌هایی که از مغز به عضلات دور چشم ارسال می‌شود کنترل می‌شود. انحراف چشم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود.
فرارو - انحراف چشم، که به آن استرابیسما نیز گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که عضلات چشم به طور هماهنگ حرکت نمی‌کنند و این باعث می‌شود که چشم‌ها در جهات مختلف قرار بگیرند. این وضعیت می‌تواند باعث دید دوگانه و مشکلاتی در توانایی تمرکز چشم‌ها شود.
به گزارش فرارو، بیماری انحراف یک یا هر دو چشم ممکن است به داخل (چشم‌های ضربدری) یا به خارج (چشم‌های نهنگ‌وار) بپیچند.
علائم شایع انحراف چشم
- ناهماهنگی در حرکت چشم‌ها: این مشکل در برخی مواقع فقط زمانی قابل مشاهده است که فرد به جهات خاصی نگاه کند.
- دوبینی: گاهی ممکن است فرد دچار دید دوگانه شود.
- دید تک‌چشمی: فرد قادر به دیدن با هر دو چشم نبوده و توانایی درک عمق را از دست می‌دهد.
علل انحراف چشم
حرکت چشم‌ها توسط پیام‌هایی که از مغز به عضلات دور چشم ارسال می‌شود کنترل می‌شود. انحراف چشم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود:
- عدم توازن عضلانی بین دو چشم: در این حالت یکی از عضلات چشم توانایی حرکت هماهنگ ندارد.
- عدم توانایی تمرکز یکسان در چشم‌ها: مغز قادر به پردازش تصاویر از دو چشم که در جهت‌های مختلف قرار دارند نیست، بنابراین یکی از چشم‌ها به طور موثر استفاده نمی‌شود و به اصطلاح "چشم تنبل" یا "چشم سرگردان" ایجاد می‌شود.
- آسیب مغزی یا ضربه به سر: در موارد نادر، آسیب‌های مغزی می‌توانند منجر به انحراف چشم شوند.
عوامل افزایش‌دهنده خطر انحراف چشم
- سابقه خانوادگی انحراف چشم: اگر در خانواده فرد سابقه این بیماری وجود داشته باشد، احتمال بروز آن بیشتر است.
- نشانگان داون: افراد مبتلا به نشانگان داون بیشتر در معرض انحراف چشم قرار دارند.
- بیماری‌های تیروئید: برخی بیماری‌های تیروئید می‌توانند باعث بروز مشکلاتی در عضلات چشم شوند.
- آسیب به دستگاه عصبی مرکزی جنین: آسیب‌های پیش از تولد می‌توانند تأثیرات بلندمدتی بر حرکت چشم‌ها بگذارند.
پیشگیری از انحراف چشم
متأسفانه هیچ روش پیشگیری خاصی برای انحراف چشم وجود ندارد، اما تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند از پیشرفت آن جلوگیری کند.
عواقب مورد انتظار در انحراف چشم
با تشخیص و درمان زودهنگام، انحراف چشم قابل اصلاح است و می‌توان از بروز مشکلات بینایی جلوگیری کرد. اگر درمان به تأخیر بیفتد، ممکن است کاهش دائمی بینایی در یک چشم رخ دهد. بسیاری از افراد با دید یک چشمی سازگار می‌شوند و قادر به انجام فعالیت‌های روزمره مانند رانندگی هستند. با این حال، برای جلوگیری از آسیب به چشم سالم، باید از آن مراقبت بیشتری کرد.
عوارض احتمالی در بیماری انحراف چشم
- از دست دادن بینایی طبیعی در یک چشم.
- مشکلات روانی ناشی از ظاهر صورت که ممکن است باعث زجر روانی شود.
اصول کلی درمان انحراف چشم
تشخیص انحراف چشم معمولاً با بررسی تاریخچه پزشکی و انجام معاینات فیزیکی شامل آزمون‌های بینایی، معاینه شبکیه، معاینه عصبی و آزمایش‌های عضلانی صورت می‌گیرد. درمان این بیماری معمولاً اهداف زیر را دنبال می‌کند:
- بهبود بینایی
- تنظیم موقعیت چشم‌ها
- فراهم کردن شرایط برای دید دوچشمی
درمان ممکن است شامل استفاده از عینک، بستن چشم قوی‌تر برای تحریک چشم ضعیف‌تر، تمرینات عضلات چشم، تزریق بوتاکس (که به طور خاص در بزرگسالان استفاده می‌شود) یا جراحی برای اصلاح موقعیت عضلات چشم باشد. گاهی انجام جراحی دوم نیز لازم است. یکی از روش‌های جدید درمان، استفاده از عینک‌هایی است که در یک منشور پلاستیکی نازک قرار دارند و بیمار قبل از عمل جراحی از آنها استفاده می‌کند تا میزان تطابق جراحی مورد نیاز برای عضلات چشم تعیین شود.
داروهای درمان بیماری انحراف چشم
در مواردی که تزریق بوتاکس مورد استفاده قرار می‌گیرد، معمولاً از طریق یک سوزن الکترومیوگرافی داخل عضلات چرخاننده چشم تزریق می‌شود. در سایر موارد، معمولاً نیاز به دارو نیست.
فعالیت در زمان ابتلا به به بیماری انحراف چشم
محدودیت‌های خاصی برای فعالیت‌های روزانه وجود ندارد. در صورتی که کودک شما در حال سازگار شدن با بستن یک چشم است، باید از او در برابر خطر سقوط یا آسیب محافظت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- در صورتی که کودک شما علائم انحراف چشم را داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
- پس از جراحی چشم، اگر علائم عفونت (قرمزی، درد، تب) ایجاد شود، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.