بازی‌های ویدیویی؛ سرگرمی جذاب یا دام اعتیاد؟

بازی‌های ویدیویی در دهه‌های اخیر به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین شکل‌های سرگرمی در جهان شناخته شده‌اند. این پدیده نه تنها میان جوانان بلکه در بین بزرگسالان نیز به‌طور گسترده‌ای رایج است. در حالی که بازی‌ها می‌توانند فرصتی برای تفریح و استراحت فراهم کنند، اما پرسشی که اغلب مطرح می‌شود این است که آیا این بازی‌ها می‌توانند موجب اعتیاد و دوری افراد از زندگی واقعی شوند؟

اعتیاد به بازی‌های ویدیویی

مرجان عبدی روانشناس بالینی کودک و نوجوان در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: اعتیاد به بازی‌های ویدیویی یک موضوع جدی است که می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری بر زندگی افراد داشته باشد. این نوع اعتیاد به‌گونه‌ای است که فرد به‌طور مداوم و بی‌وقفه به بازی کردن ادامه می‌دهد، حتی در شرایطی که بازی کردن باعث نادیده گرفتن مسئولیت‌ها و وظایف روزمره‌اش می‌شود. افراد مبتلا به این نوع اعتیاد ممکن است ساعت‌های طولانی را صرف بازی کنند، به‌گونه‌ای که خواب، تغذیه و حتی تعاملات اجتماعی خود را فدای بازی می‌کنند. این رفتار می‌تواند منجر به مشکلات جسمی مانند خستگی مزمن، اختلالات خواب، و همچنین مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی و احساس انزوا شود.

دوری از زندگی واقعی

او ادامه داد: یکی از نگرانی‌های اصلی درباره بازی‌های ویدئویی این است که افراد را از زندگی واقعی و تعاملات اجتماعی دور می‌کند. بازی‌های ویدئویی، به‌ویژه بازی‌های آنلاین، به کاربران این امکان را می‌دهند که در دنیای مجازی خود غرق شوند و با شخصیت‌های مجازی و دیگر بازیکنان تعامل کنند. این تعاملات ممکن است جایگزین روابط واقعی شوند و افراد را از ارتباطات اجتماعی و تجربیات زندگی واقعی دور کنند. در نتیجه، برخی از افراد ممکن است احساس کنند که زندگی مجازی آنها جذاب‌تر و معنادارتر از زندگی واقعی‌شان است.

جنبه‌های مثبت بازی‌ها

عبدی تصریح کرد: با این حال، باید توجه داشت که بازی‌های ویدئویی نیز می‌توانند جنبه‌های مثبتی داشته باشند. بسیاری از بازی‌ها به افراد این امکان را می‌دهند که مهارت‌های خاصی را تمرین کنند، از جمله مهارت‌های حل مسئله، تفکر استراتژیک، و هماهنگی دست و چشم. بازی‌ها همچنین می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای تخلیه استرس و ایجاد حس رضایت شخصی عمل کنند. علاوه بر این، برخی از بازی‌ها می‌توانند به تقویت روابط اجتماعی کمک کنند، زیرا بازیکنان در تیم‌ها همکاری می‌کنند و ارتباطات جدیدی برقرار می‌کنند.

تعادل میان بازی و زندگی

او گفت: کلید اصلی در بهره‌گیری از مزایای بازی‌های ویدئویی بدون افتادن در دام اعتیاد، حفظ تعادل است. افراد باید به خودآگاهی کافی برسند که چه زمانی بازی به یک مشکل تبدیل می‌شود و چه زمانی نیاز است که کنترل بیشتری بر زمان خود اعمال کنند. والدین نیز نقش مهمی در هدایت و کنترل زمان بازی فرزندانشان دارند و باید اطمینان حاصل کنند که بازی کردن آنها به‌طور معقول و متعادل انجام می‌شود.

عبدی تصریح کرد: در نهایت، بازی‌های ویدئویی می‌توانند هم به‌عنوان یک سرگرمی سالم و هم به‌عنوان یک منبع اعتیاد و دوری از زندگی واقعی عمل کنند. تأثیرات این بازی‌ها به‌شدت به نحوه استفاده افراد از آنها بستگی دارد. با آگاهی و مدیریت صحیح، بازی‌های ویدئویی می‌توانند بخشی از یک زندگی متعادل و سالم باشند. اما اگر این بازی‌ها به‌طور بی‌رویه و بدون کنترل مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند مشکلات جدی را به‌دنبال داشته باشند. به همین دلیل، مهم است که هم بازیکنان و هم خانواده‌ها به نقش و تأثیر این بازی‌ها در زندگی خود توجه کنند و تلاش کنند تعادل مناسبی میان بازی و دیگر جنبه‌های زندگی برقرار کنند.

خبرنگار: عطیه رضایی