بافت تاریخی شهر «خوسف»
شهر خوسف در 36 کیلومتری غرب بیرجند و در حاشیه کویر و یکی از قدیمی‌ترین و کهن‌ترین شهرهای خراسان جنوبی است. سابقه تاریخی «خوسف» به دوران هخامنشی و سامانی بر می‌گردد. مشاهده آثار باستانی در تپه های دو کوهه خوسف، نشانگر این قدمت است. به خاطر موقعیت خاص طبیعی از قدیمی ترین زمان به عنوان هسته ای از تجمع انسانی در کویر خراسان بوده است. وجود بافت قدیمی از ویژگی های شاخص این شهر محسوب می‌شود. این بافت که به لحاظ موقعیت طبیعی و واقع شدن بر روی هسته مقاوم، از زمین لرزه در امان مانده یکی ازسالم‌ترین بافتهای تاریخی به شمار می رود. بافت تاریخی خوسف متأثر از شرایط اقلیمی و جغرافیایی محیط است. خانه های گلی، پوشش گنبدی، حیاط مرکزی، بادگیرها، اطاق های دور تا دور حیاط، هشتی ها و دهلیزها، دیوارهای قطور، حوض و باغچه وسط حیاط به صورت هماهنگ و یکنواخت از ویژگی های معماری خانه های این شهر بوده که برای تطابق با اقلیم منطقه به وجود آمده است. تراکم خانه ها و کوچه های پرپیچ و خم و همچنین وجود بادگیرها از شاخص های عمده بافت تاریخی خوسف هستند که برای مقابله با آب و هوای کویر به وجود آمده‌اند.
