تکنیک‌های آرام‌سازی و کاهش استرس برای روز‌های امتحان / استرس چیست و چگونه اثر می‌کند؟

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ استرس بخشی طبیعی از زندگی است و به عنوان واکنشی نسبت به چالش‌ها، تغییرات یا فشار‌های محیطی رخ می‌دهد. اگرچه مقدار مشخصی از استرس می‌تواند به عنوان محرک عمل کرده و فرد را به عملکرد بهتر ترغیب کند، اما استرس بیش از حد و مداوم می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی داشته باشد.

استرس چیست؟

استرس واکنش طبیعی بدن به تهدیدها، فشار‌ها و چالش‌های زندگی است. این واکنش به صورت فیزیولوژیکی، روانی و رفتاری بروز می‌کند. به عبارت ساده، استرس زمانی رخ می‌دهد که فرد احساس کند نیاز‌ها یا انتظارات از توانایی‌هایش فراتر هستند.

انواع استرس

استرس مثبت (یوسترس)؛ استرسی که به فرد انرژی و انگیزه می‌دهد، مانند استرس قبل از یک مسابقه یا ارائه مهم که با استفاده از این استرس شما پیشرفت می‌کنید.

استرس منفی (دیسترس)؛ استرسی که می‌تواند به کاهش کارایی، خستگی و مشکلات جسمی و روانی منجر شود.

علائم استرس 

استرس می‌تواند بر جنبه‌های مختلف زندگی تأثیر بگذارد و با علائم متنوعی همراه باشد مثل علائم جسمی همچون سردرد و تنش عضلانی؛ خستگی مفرط و مشکلات خواب؛ افزایش یا کاهش اشتها است. علائم روانی مثل اضطراب و نگرانی و کاهش تمرکز احساس بی‌قراری یا تحریک‌پذیری؛ افسردگی به همراه دارد و علائم رفتاری مثل پرخاشگری و کناره‌گیری اجتماعی و عادات ناسالم مانند سیگار کشیدن یا پرخوری دارد.

راهکار‌های مدیریت استرس 

داوطلبان و دانشجویان می‌توانند برای کاهش و مدیریت استرس، می‌توانند از روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی استفاده کنند که در ادامه این گزارش به برخی از مؤثرترین راهکار‌ها اشاره می‌شود. اولین قدم؛ شناسایی عوامل استرس‌زا است که اولین قدم برای مدیریت استرس، شناسایی منابع آن است. با نوشتن عواملی که باعث ایجاد استرس می‌شوند، می‌توان راهکار‌های مناسبی برای مقابله با آنها یافت. مدیریت زمان است که برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی وظایف به کاهش استرس کمک می‌کند. تقسیم وظایف بزرگ به بخش‌های کوچک‌تر و تعیین مهلت‌های معقول از جمله این راهکارهاست.

فعالیت بدنی نیز در این امر موثر است چرا که ورزش منظم مانند پیاده‌روی، دویدن یا شنا تأثیر مثبت چشمگیری بر کاهش استرس دارد و به بهبود روحیه کمک می‌کند. یکی از نکاتی که دانشجویان و داوطلبان ب آن توجه کافی نمی‌کنند؛ خواب کافی است که خواب ناکافی می‌تواند استرس را تشدید کند. تلاش کنید روزانه 7 تا 8 ساعت خواب باکیفیت داشته باشید. تغذیه سالم که مصرف غذا‌های سالم و متنوع، مانند میوه‌ها، سبزیجات و مواد پروتئینی، به بهبود وضعیت روانی و جسمی کمک می‌کند و حمایت اجتماعی همچون گفتگو با دوستان، خانواده یا مشاوران حرفه‌ای می‌تواند راهکاری مؤثر برای کاهش استرس باشد. از طرفی؛ تمرکز بر مثبت‌ها و تمرین شکرگزاری و تمرکز بر نکات مثبت زندگی به تغییر دیدگاه فرد نسبت به مسائل کمک می‌کند.

تکنیک‌های کاربردی مدیریت استرس

برخی از تکنیک‌های عملی برای مقابله با استرس عبارتند از تمرین ذهن‌آگاهی (Mindfulness): تمرکز بر لحظه حال و پذیرش بدون قضاوت می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند و نوشتن روزانه که ثبت احساسات و افکار در دفتر یادداشت به کاهش فشار روانی کمک می‌کند.

همچنین؛ زمان اختصاصی برای خود که فعالیت‌هایی مانند مطالعه، نقاشی یا باغبانی می‌توانند به بازسازی انرژی و کاهش استرس کمک کنند.