جای خالی دانش آموزان مدارس دولتی در المپیادهای علمی

3 دانش آموزان المپیادی دارای مدال طلا از ایران در هفدهمین دوره المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک مهمان خبرگزاری مهر شدند و پاسخگوی سوالات مختلف بودند.

گروه جامعهخبرگزاری مهر: از جمله اخبار خوبی که امسال برای مردم ایران منتشر شد؛ موفقیت دانش آموزان المپیادی کشورمان در مسابقات جهانی بود؛ در میان دانش آموزان المپیادی هم دانش آموزان المپیاد نجوم با کسب 5 مدال طلا مقتدرانه مقام اول را کسب کردند و حسابی گل کاشتند.

به همین خاطر تلاش کردیم با برگزاری یک نشست پای صحبت‌های این افتخار آفرینان نوجوان کشورمان باشیم.

«حنانه خرم‌دشتی»، «آروین رسول‌زاده»، «محمدمهدی کشاورزی»، «آریا فاتح‌کرداری» و «علی نادری لردجانی»، نمایندگان ایران در هفدهمین دوره المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک، هریک موفق به کسب مدال طلا شدند تا ایران با این نتیجه درخشان در جایگاه اول بایستد.

از پنج عضو تیم المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک سرکار خانم خرمدشتی و آقایان رسول‌زاده و نادری لردجانی مهمان خبرگزاری مهر شده و پاسخگوی سوالت ما بودند.

چه طور شد که به المپیاد خصوصاً المپیاد نجوم علاقه مند شدید؟

آروین رسول‌زاده: من در پایه نهم با کلاس‌های المپیادها آشنا شدم. اوایل کمی بین المپیاد فیزیک و المپیاد نجوم 2 به شک بودم. بررسی‌های بیشتری کردم و متوجه شدم برای المپیاد نجوم پایه دهمی‌ها هم می‌توانند مدال بیاورند. اما برای المپیاد فیزیک فقط پایه یازدهمی‌ها فرصت کسب مدال دارند.

تابستان سال گذشته به المپیاد جهانی 2023 رفتیم و و توانستم سال گذشته هم طلای جهانی را کسب کنم.

در تمام طول سال تحصیلی در دوره‌های المپیادی باشگاه دانش پژوهان جوان حضور داریم. دقیقاً مانند دانش آموزانی که به مدرسه می‌روند ما به جای مدرسه رفتن به کلاس‌های المپیادی باشگاه دانش پژوهان می‌رویم و دائم مشغول آموزش و طی کردن دوره‌های المپیاد هستیم تا در ابتدا برای آزمون‌های انتخابی تیم ملی و سپس برای اعزام به مسابقات جهانی آماده شویم.

افرادی که مسابقات طلای کشوری را کسب می‌کنند وارد این دوره‌های آموزشی می‌شوند ما هم در این دوره‌ای که در سال تحصیلی گذشته برگزار شد 11 نفر بودیم که 10 نفر طلای کشوری سال 1402 را کسب کرده بودند و یک نفر مدال طلای جهانی سال 1401 را داشت.

کسب طلای کشوری در 6 رشته المپیادی می‌تواند معافیت از کنکور را به همراه داشته باشد البته به شرطی که فرد در همان رشته که مدال کسب کرده است در دانشگاه تحصیل کند.

کسب مدال نقره و برنز کشوری هم تا 20 درصد می‌تواند در پذیرش در کنکور موثر باشد.

حنانه خرمدشتی: خب من وقتی که پایه نهم بودم به این فکر می‌کردم که در آینده می‌خواهم چه کاره شوم که خیلی اتفاقی متوجه نجوم شدم و دیدم که به آن علاقمند هستم و تصمیم گرفتم وقتی وارد دبیرستان شدم به سمت المپیاد نجوم بروم.

زیرا دیدم می‌توانم به جای اینکه راه کنکور را بروم دو سال چیزی را بخوانم که به آن علاقمند هستم.

نتیجه‌اش این بود که سال دهم وارد دوره‌های المپیادی نجوم شدم و همان سال هم توانستم مدال طلای کشوری کسب کنم و در پایان سال تحصیلی هم با تیم ملی عازم مسابقات جهانی شدم و مدال طلای جهانی کسب کردم.

اگر از من می پرسید که چه شد که نجوم را انتخاب کردی؟ همه چیز برایم اتفاقی بود. علاقه‌ای که اتفاقی شکل گرفت اما خیلی ریشه‌دار شد. آسمان را نگاه کردم مشتاق‌تر شدم؛ هرچه بیشتر می‌دیدم متوجه ستاره‌های بیشتری می شدم.

و اینطور بود که به ذهنم آمد هرچه بیشتر در این راه قدم بردارم اره‌های بیشتری را می‌بینم و این یک حس عشق بی‌نهایت را به من نشان داد.

یعنی همه شما با دیدن ستاره به نجوم علاقه‌مند شدید آیا تبلیغات باشگاه دانش پژوهان و توصیه مسئولان مدرسه، شما رو به نجوم و المپیاد مشتاق نکرد؟؟

آروین رسول‌زاده: خوبی حضور در تیم‌های المپیادی این است که دانش آموز دو سال از ایام تحصیلش را پای چیزی می‌گذارد که با آن عشق می‌ورزد.

دانش آموزان المپیادی دو سال فرصت دارند در رشته‌ای که به آن علاقمند هستند عمیق مطالعه کنند و با آن آشنا شوند. وارد آن فضای مسموم کنکور که دیگر هم نسلانشان با آن مواجه هستند نمی‌شوند.

در برخی مدارس مانند علامه حلی 1 و 2 و برخی دیگر از مدارس غیردولتی باشگاه دانش پژوهان دوره‌هایی برای آشنایی دانش آموزان با رشته‌های المپیادی می‌گذارد؛ البته من از قدیم علاقه‌مند به نجوم بودم. حتی شاید اواخر دبستان علاقه من به نجوم کمی کمرنگ شد اما آشنایی با المپیادها موجب شد علاقه من به نجوم مجدد قوت بگیرد.

علی نادری لردجانی: حدود دو سال است که برای المپیادها تلاش می کنم. به طور کلی از زمانی که می‌توانیم وارد المپیاد شویم تا اکنون که نتیجه نهایی را هم خدا را شکر من گرفتم یک بازه 2 تا سال و نیم زمان است.

چه شد که به نجوم علاقه‌مند شدی؟

علی نادری لردجانی: حقیقتاً مسیر علاقه‌مندی به نجوم برای من مسیر پیچیده‌ای بود؛ یک مسیر اتفاقی بود که برایم رخ داد. پایه هفتم و هشتم من بسیار به کامپیوتر علاقمند بودم؛ در مسابقات کامپیوتر و برنامه نویسی شرکت می‌کردم. هیچ وقتم نتوانستم در این مسابقات رتبه خاصی کسب کنم اما همان زمان متوجه شدم معمولاً نفرات برتر این مسابقات، افراد خاصی بودند که تنها ترتیب رتبه‌هایشان تغییر می‌کرد؛ وقتی نام‌های این افراد را جستجو کردم متوجه شدم؛ عمده این افراد از برگزیدگان المپیادهای کشوری و جهانی کامپیوتر بودند. شروع به تحقیق در خصوص المپیادها و المپیاد کامپیوتر کردم و مشتاق شدم وارد همین مسیر المپیادها شوم.

برای پایه دهم هم تلاش کردم در مدرسه غیردولتی (...) که دوره‌های المپیاد در آن برگزار می‌شد قبول شوم. در مرداد همان سالی که باید وارد پایه دهم می‌شدیم؛ کلاس‌های معارفه و آشنایی با دوره‌های المپیادی برایمان آغاز شد؛ در ابتدا خبر نداشتم این کلاس‌ها برای معارفه المپیاد است و برایم عجیب بود که چرا مطالب مطرح شده در کلاس اصلاً در کتاب نیست. در کلاس‌ها بخش‌هایی از موضوعات المپیادی مطرح می‌شد تا دانش آموزان با المپیاد آشنا شوند و هر کس علاقه دارد در دوره‌های المپیادی شرکت کند.

در کنار این کلاس‌ها، علاقه دانش آموزان و توانمندی علمی دانش آموزان هم بررسی می‌شد. من در ابتدا مصمم بودم در المپیاد کامپیوتر شرکت کنم اما به تدریج به نجوم علاقه پیدا کردم و درب جدیدی از سوی نجوم برایم باز شد و تصمیم گرفتم در المپیاد نجوم تلاش کنم.

برای سال آینده هم می‌توانم برای المپیاد نجوم جهانی تلاش کنم و حتماً سال آینده هم حضور خواهم داشت.

شما با کسب مدال طلای کشوری از سال قبل معاف از شرکت در کنکور شدید؛ دوست دارید در دانشگاه در چه رشته ای تحصیل کنید؟

آرمین رسول‌زاده: می‌خواهم در مهندسی کامپیوتر تحصیل کنم.

چرا مهندسی کامپیوتر چرا همان رشته نجوم در دانشگاه نمی‌خوانی؟

آرمین رسول‌زاده: خیلی موارد و دلایل مختلفی وجود دارد. در چند ماه گذشته هم دائماً از دیگران مشورت گرفتم و با افراد کارشناس مختلفی صحبت کردم. رشته نجوم در دوره لیسانس هم تدریس نمی شود و چندان هم مفید نیست. تصمیم دارم در دانشگاه مهندسی کامپیوتر بخوانم و به صورت مجزا فیزیک را هم دنبال کنم و البته در باشگاه دانش پژوهان جوان هم در امر آموزش به دانش آموزان سال‌های بعد مثمر ثمر باشم.

علی نادری لردجانی: من هنوز یک سال وقت دارم اما ترجیح میدم برق بخوانم. نجوم کارشناسی ندارد و برای مقطع لیسانس یا باید به سمت رشته‌های فیزیک برویم و یا برق و کامپیوتر را انتخاب کنیم.

حنانه خرمدشتی: من هم احتمالاً به سمت کامپیوتر بروم و بعد با فیزیک آن را تلفیق کنم.

باشگاه دانش پژوهان جوان را چطور دیدید؟

علی نادری لردجانی: من اسم باشگاه را شنیده بودم اما ارتباطی با آن نداشتم. دوره اول را سپری کردم. معمولاً دانش آموزانی که مرحله کشوری طلا می‌گیرند وارد باشگاه دانش پژوهان می‌شوند تا در مسابقات انتخابی جهانی شرکت کنند و برگزیدگان برای مسابقات جهانی آماده شوند.

زمانی که خودم جزو برنده‌گان مسابقات کشوری شدم و وارد دانشگاه باشگاه دانش پژوهان شدم تصوراتم نسبت به باشگاه تغییر کرد. قبل از آن فکر می‌کردم فضای باشگاه یک فضای بسته و اداری با کلی کاغذبازی باشد اما وقتی وارد باشگاه شدم متوجه افراد زیادی شدم که بی‌مزد، با عشق و با علاقه مشغول فعالیت هستند.

حنانه خرمدشتی: بله مسئولین و معلمان ما در باشگاه از مدال آورندگان و المپیادی های سال‌های قبل هستند و این خیلی حس خوبی است که در کنارت افراد با تجربه در زمینه المپیادها حضور دارند.

آرمین رسول‌زاده: دانش آموزانی که برای مسابقات کشوری آماده می‌شوند همزمان برای کنکور هم مطالعه می‌کنند برای همین این دانش آموزان تا پیش از کسب مدال طلای کشوری همچنان نگران کنکور هم هستند. و بسیاری از ما دانش آموزان باید مراقب باشیم که خدای نکرده طوری نشود هم از مسابقات المپیادی کشوری باز بمانیم و هم نتیجه کنکور را خراب کنیم.

این موضوع را مطرح می‌کنند که عمده دانش آموزان المپیادی از دانش آموزان مدرسه غیردولتی هستند و هیچ امکانی برای رشد دانش آموزان در مدارس دولتی در این زمینه وجود ندارد. شما در دوره‌هایی که حضور داشتید دانش آموز را از مدارس دولتی بودند یا خیر چقدر نقش مدرسه خود را در پیشرفتتان موثر می‌دانید.

علی نادری لردجانی: باید مشخص کنیم منظور از مدرسه دولتی چیست؟ مدارس دولتی خاص مثل مدرسه سمپاد اتفاقاً بسیار هم در این زمینه فعال هستند.

بله مدارس دولتی عادی چندان فعالیتی در زمینه المپیادها ندارند.

فقط در زمینه المپیاد نیست؛ طبیعی است که هر کس که برخوردارتر است احتمال موفق بیشتری دارد و این موضوع تنها به المپیادها محدود نمی‌شود.

نبود عدالت آموزشی در موضوع المپیادها هم دیده می‌شود و اکثریت دانش آموزان فعال در المپیادها دانش آموز مدارس سمپاد یا مدارس نمونه غیردولتی هستند.

آرمین رسول‌زاده: البته بعضی از مدارس غیردولتی در این زمینه فعال هستند و آن حمایتی که دانش آموز المپیادی لازم دارد ارائه می‌دهند. ولی این مدارس هم تعدادشان کم است. بین مدارس سمپاد هم فقط چند مدرسه علامه حلی المپیاد محور هستند یا چند مدرسه غیردولتی خاص به فکر المپیادها هستند.

حنانه خرمدشتی: برای پسران چند مدرسه علامه حلی و برای دختران هم فقط چند مدرسه فرزانگان المپیادی هستند.

خانم خرمدشتی در این یک ماه اخیر که از مسابقات جهانی می گذرد؛ بسیاری از افراد از پوشش چادر شما تقدیر کردند. اینکه با چادر در این مسابقات حاضر شدید برای برخی از رسانه‌ها و افراد ارزشمند بود و برخی رسانه‌ها هم آن را پوششی نمایشی دانستند. لطفاً از پوششتان چادر برایمان بگویید. آیا مسئولی به شما گفته بودند چادر بپوشید؟

آرمین رسول‌زاده: من در ابتدا این موضوع را مطرح کنم؛ اینکه از روی پوشش کسی قضاوت شود حقیقتاً کار اشتباهی است. در میان ما دانش آموزان المپیادی هم واقعاً افراد مختلف و متنوعی حضور دارند. از هر قوم و با هر طرز فکر و گرایشی عضو باشگاه دانش پژوهان هستند.

باشگاه دانش پژوهان یکی از معدود مکان‌هایی است که برای ورود به آن هیچ فیلتر غیرعلمی وجود ندارد. هیچ مصاحبه و گزینشی نیست؛ قرار نیست حتماً طور خاصی فکر کنی و لباس بپوشی که در باشگاه دانش پژوهان پذیرفته شوی.

همه چیز در این مسیر به طور 100 درصدی بر مبنای ارزش گذاری‌های علمی است.

حنانه خرمدشتی: واقعاً این مسئله که دائماً مرا از روی پوششم قضاوت می‌کنند مرا آزار داد. یا مرا قضاوت می‌کردند که با توصیه مسئولان چادر انتخاب کردم.

علی نادری لردجانی: یکی از علل این مطلب که برای ورود به باشگاه دانش پژوهان هیچ فیلتر غیرعلمی وجود ندارد این است که این دانش آموزان به مسابقات جهانی اعزام می‌شوند. المپیادهای جهانی، مسابقاتی بین المللی است که نتیجه آن افتخار و آبروی علمی ایران است. پس منطقی است که از ابتدا هیچ بحث سهمیه‌ای برای ورود به المپیاد وجود نداشته باشد.

اگر موضوع یا نکته ای می خواهید مطرح کنید بفرمایید

حنانه خرمدشتی: از باشگاه دانش پژوهان و مربیان و اساتیدی که داریم تشکر می‌کنیم که خالصانه و بدون چشم داشتی به دانش آموزان نسل‌های بعد کمک می‌کنند تا در المپیادها موفق شوند.

از خبرگزاری مهر هم تشکر می‌کنیم که هم ما را دعوت کرد و هم سوالاتی در این جلسه مطرح شد که در کمتر مصاحبه‌ای تاکنون از ما پرسیده شده بود و ما توانستیم حرف دلمان را بزنیم.

علی نادری لردجانی: درست است در برخی از مصاحبه ها ما دائماً باید توضیح می دادیم و مصاحبه کننده هیچ اطلاعاتی از قبل نداشت. در خبرگزاری مهر سوالات جدی تر و مهم تری از ما پرسیده شد.

امیدواریم روند علمی و موفقیت های باشگاه دانش پژوهان جوان هر سال پررنگ تر و بهتر شود.