حواسمان هست؟!
نه مادری در کار بود، نه شیر دادن به نوزادی، مادر قمی در واقع خاله قمی بود! گفته شده منتشر کننده فیلم دوربین های درمانگاه هم چند روز قبل از پخش فیلم از شبکه بدنام فارسی زبان از کشور خارج شده است.
اتفاقی که در این درمانگاه رخ داد نشان می دهد موضوع «حجاب» در جامعه که این روزها برای قانونمند کردنش تلاش می شود تا چه اندازه پیچیده و حساس است و چنین نیست که بتوان صرفا با تعریف چند قانون بدون توجه به ابعاد فرهنگی و عرفی جامعه و بدون آموزش شهروندان درباره آن تصمیم گرفت و به سرعت وارد عمل شد.
در این ماجرا علیرغم هیجانات معلوم شد اطلاعات اولیه درستی درباره آن وجود نداشته و به علاوه موضوع ابعاد امنیتی هم دارد. اما هیچکدام از این ها دلیل بر چشم بستن از پیچیدگی این ماجرای اجتماعی و فرهنگی نیست. ابعاد امنیتی مساله که آن هم باید پیگیری شود هر چه باشد این اتفاق مانند نمونه های متعدد دیگر در جامعه تبدیل به «مساله» ای اجتماعی شده که باید با سرانگشت عقل و تدبیر حکمرانی گشوده شود و به هیچ وجه قابل تقلیل به یک مساله امنیتی نیست.
به عنوان مثال می توان پرسید، آیا موقعیت درمانگاه و رفتار آن زن نوزاد به بغل نشانه ای از لجاجت در امر حجاب و قانون شکنی داشته که طلبه یاد شده را به مستند کردن یک امر غیر قانونی واداشته؟! حتی اگر برای تفسیر موقعیتی که در دوربین مدار بسته می بینیم نیازمند داشتن اطلاعاتی از مواجهه احتمالی قبلی این طلبه و آن خانم باشیم که این اطلاعات، اقدام و اصرار طلبه را در فیلم گرفتن در آن موقعیت معنادار می کند یا حتی اگر معلوم شود طلبه یادشده اصلا مشغول کار دیگری بوده و از خانم مورد نظر فیلم و عکس هم نمی گرفته! (ادعایی که ابتدا برخی آن را مطرح کرده اند) باز هم چیزی جز حساسیت و پیچیدگی فوق العاده این امر و موقعیت های متصوره آن اثبات نمی شود. پیچیدگی هایی که یقینا طلبه حاضر در این موقعیت را هم در صورت توجه و آگاهی قبلی به پیامدهای اقدام در چنین زمینه ای، به سنجش هزینه و فایده و مصالح آن اقدام وا می دارد.
ملاحظه موقعیت و شرایط در این موارد بسیار مهم است تا جایی که حتی بسیاری از قوانین غیرقابل مناقشه هم تحت تاثیر آن است تا چه رسد به مساله ای مانند «جرم انگاری بی حجابی» که محل مناقشه کارشناسی است.
به علاوه با هر نوع انتقاد اخلاقی وارد به زن معترض به طلبه، باید یک «زن» باشید تا بفهمید با فیلم گرفتن یک مرد از شما در آن موقعیت چه پیامدهایی در ذهن تان متصور می شود. برآشفتگی زن با هر میزان عصبانیت و بدوبیراه را چنانکه خانم دستیار رییس جمهور نیز به درستی و ظرافت به آن اشاره کرد باید در این زمینه هم دید.
تصور کنید وقتی در چنین موقعیت هایی که حتی یک طلبه و روحانی - که قاعدتا عالم دین هم هست - به چنان مخمصه ای می افتد سایر شهروندان نیازموده و ناآگاه چه مسایلی را به بهانه بی حجابی می توانند خلق کنند؟!
در قانونگذاری در زمینه حجاب نباید عجله کرد و تحت تاثیر هیجانات عمل کرد. به خصوص نباید آن را در یک زمینه سیاسی (و در واقع سیاست زده) و دوقطبی های رایج دید. حجاب و پوشش در این سرزمین قدمتی هزاران ساله دارد و با وجود تلاش های فرهنگی فراوان بر ضد آن همچنان بخش قابل توجهی از مردم این سرزمین به حجاب شرعی یا عرفی معتقدند و حتی بخش زیادی از کسانی که با حجاب اجباری مخالفند خود به آن معتقدند. حواسمان باشد که نباید با اقدامات و اشتباهات در این زمینه از قدرت و قوت فرهنگی این باور ریشه دار و شان آن کاست.