خودزنی لیز تراس در آغاز نخست وزیری / قمار بازان بی پروا در بریتانیا
ناظران بر این باورند که هرج و مرج حاکم بر بریتانیا فرصت مناسبی در اختیار حزب کارگر قرار داد؛ حزبی که امروز براساس اطلاعات حاصل از نظرسنجی ها به شکلی بی سابقه پیشتاز است.
به گزارش اقتصادنیوز، لیز تراس در هفته های نخست صدراتش با بحران های جدی روبرو شد. هنوز 48 ساعت از ریاستش نگذشته بود که خبر مرگ ملکه بریتانیا منتشر شد؛ خبری که این کشور را عزادار کرد و اجرایی شدن طرح های تراس را به تعویق انداخت.
حالا خبرگزاری سی ان ان با اشاره به یکه تازی های جانشین جانسون و همچنین طرح های رادیکالش که هدف از طراحی و اجرایی کردنشان کاهش تورم و فشارهای اقتصادی و پایان دادن به خشم عمومی است، نوشته که سیاست های رادیکال تراس می تواند نتایجی معکوس به دنبال داشته باشد و میدان را برای حزب رقیب، یعنی حزب کارگر جهت دستیابی به قدرت هموار کند.
خودزنی تراس در ابتدای کار
زمانی که زمان بندی رسمی مراسم عزای ملکه به پایان رسید، دولت لیز تراس به سرعت موجی از سیاست های رادیکال را کلید زد. در همین راستا اواخر هفته ای که گذشت مالیات ها حتی بیش از 45 میلیارد پوند (48 میلیارد دلار) کاهش یافت. بدین طریق بالاترین نرخ پرداختی مشاغلی با درآمد بالا به شکلی ناگهانی حذف شد؛ رخدادی که بیش از آن که به سود میلیون های شهروند انگلیسی با درآمد پایین باشد، به نفع ثروتمندان است.
دولت تراس با توسل بدین منطق که کاهش مالیات اشخاص و شرکت ها موجب رونق سرمایه گذاری و آغازی بهتر برای اقتصاد بریتانیا می شود، از این طرح دفاع کرد، فارغ از این که تداوم این سیاست می تواند خودزنی اشکار قلمداد گردد.
سی ان ان در همین راستا نوشت: شواهد نشان می دهد که برنامه های تراس می توانند نتایجی معکوس داشته باشند. ارزش پوند روز دوشنبه به پایین ترین سطح خود در چهار دهه اخیر رسید. در همین چارچوب این سناریو محتمل است که بانک انگلستان نرخ های بهره را افزایش دهد؛ رخدادی که بازپرداخت را برای کسانی که وام دریافت کرده اند یا می کنند، سخت تر خواهد کرد. صندوق بین المللی پول، سه شنبه در اظهار نظری نادر از سیاست کاهش مالیات بریتانیا انتقاد کرد و گفت که این برنامه ها صرفا موجب افزایش نابرابری ها خواهد شد.
دولتی در صف انتظار
ناظران بر این باورند که هرج و مرج حاکم بر بریتانیا فرصت مناسبی در اختیار حزب کارگر قرار داد؛ حزبی که امروز براساس اطلاعات حاصل از نظرسنجی ها به شکلی بی سابقه پیشتاز است. حزب کارگر از زمان ریاست تونی بلر تاکنون به سان امروز مورد استقبال قرار نگرفته است. این حزب از سال 2010، زمانی که قدرت را از دست داد، به شدت آسیب دیده است. دو رهبر این جریان سیاسی به واسطه طیف مختلفی از مسائل از اقتصاد گرفته تا امنیت، برای حراست و دفاع از اعتبار خود در نبرد بوده و هستند. آخرین رهبر حزب یعنی جرمی کوربین به واسطه ارتباط نزدیکش با چهره های رادیکال و افراط گرا، مخالفت با ناتو و داشتن پلتفرم های مشترک با یهودستیزان در حاشیه قرار گرفت. اما با آغاز رهبری کایر استارمردر سال 2020، منطق حاکم بر حزب کارگر تغییر کرد. استارمر از همان ابتدا برای از میان بردن نفوذ کوربین و پیشتازی حزب کارگر در انتخابات عمومی 2024 خیزی جدی برداشت. به همین دلیل در شرایط کنونی به نظر می رسد که حزب کارگر استارمر به سان دولتی است در صف انتظار.
سال گذشته، در همین روزها، بوریس جانسون در قاب قهرمانی بلامنازع در سیاست بریتانیا مانور می داد، اما رسوایی های پی در پی نه تنها محبوبیتش میان حزب محافظه کار را کاهش داد بلکه موجب شد تا عنوان نخست وزیری را هم از دست بدهد. حالا استارمر، چهره ای بی ادعا، وکیلی آرام با رویکردی در ظاهر هوشمندانه و کت و شلوارهای معمولی، شاید بتواند در قامت نخست وزیر بعدی بریتانیا فعالیتش را آغاز کند. استارمر در دو سال رهبری حزب توانسته بسیاری از عناصر حزب کارگر را که کوربین جذب خود کرده بود، ساکت کند. حالا این حزب از خانه ای برای رادیکال های چپ و افراطی به رقیب بالقوه و در عین حال جدی محافظه کاران حاکم تبدیل شده است.
فرصت سازی حزب کارگر
در فضای حاکم حامیان استارمر به خوبی بوی قدرت را پیش از برگزاری انتخابات عمومی حس کرده اند. بریتانیا کشوری سنتی است که غالبا با آرای محافظه کاران اداره می شود، از همین رو دولت های کارگر پیشین عمدتا به واسطه حمایت اسکاتلند قدرت را در اختیار داشتند. پس از رفراندوم سال 2014 که در جریان آن اسکاتلند با اختلاف 55 درصد آرا به 45 درصد رای در بریتانیا باقی ماند، زمینه برای شکاف هموار شد و موجب گشت تا تقریبا نیمی از از اسکاتلندی های ناراضی جذب حزب ملی اسکاتلند که حامی استقلال است، شوند. بدین گونه حزب کارگر پایگاه سنتی اش را هم از دست داد.
در شرایط کنونی اعضای حزب کارگر به خوبی می دانند که حزب محافظه کار بهتر از بقیه بازی سیاست را انجام می دهد و به هر بهایی میخواهد برنده کارزار پیش رو باشد، با این همه این حزب دلخوش کرده است به هرج و مرج حاکم که ماحصل برنامه های تراس است؛ هرج و مرج هایی که ممکن است معادله را به نفع رقیب، یعنی حزب کارگر تغییر دهد.
قمار بازان بی پروا
طبیعتا حزب کارگر چالشی جدی برای اعضای محافظه کاران است. در همین راستا یکی از وزرای سابق حزب محافظه کار به سی ان ان گفت که امروز محافظه کاران بریتانیا به سان قمار بازان بی ملاحظه به نظرمی رسند که فقط به فکر افرادی هستند که قادرند این قمار را ببازند. این چهره سیاسی با هدف قرار دادن تراس و کابینه اش که عمدتا محافظه کاران لیبرال هستند گفت: ما این اشتباه را مرتکب شده ایم، ما تصور کردیم چیزهایی که در اتاق های فکر بازار آزاد به خوبی پیش می روند در عمل نیز به خوبی پیش می روند.
با این که امروز هیچ چز مطابق خواست تراس نیست، حزب کارگر از این هراس دارد که داده های نظرسنجی های کنونی، نشانی از عدم تمایل به تراس جدای از محافظه کاران باشد تا شور و علاقه برای قدرت گرفتن این جریان سیاسی. از همین رو بسیاری این سوال را مطرح می کنند که آیا استارمر دارای کاریزما برای جلب آرای رای دهندگان و شکست دادن محافظه کاران در انتخابات بعدی هست یا نه.
تردید در باب استارمر می تواند به واسطه خوش بینی های بی سر و صدای محافظه کاران به تراس باشد. شاید محافظه کاران باور دارند که لیز تراس از توانایی بالایی برای غلبه بر رقیبش در حزب کارگر برخوردار است. فارغ از این سناریوها آنچه غیر قابل انکار است، این است که انتظارها در میدان سیاست بریتانیا تغییر کرده است. برای اولین بار پس از سال ها، بعید نیست حزب کارگر پیروز میدان باشد.
همچنین بخوانید