درباره چرایی پخش‌نشدن سریال جدید کیانوش عیاری

مجموعه‌های نمایشی که عمده‌ترین وظیفه‌شان سرگرمی مخاطبانی است که در میان برنامه‌های پرتعداد و گاه تکراری آنتن تلویزیون به دنبال مجموعه‌ای قابل اعتنا می‌گردند. از این نظر می‌توان عملکرد تلویزیون را بیشتر تحلیل کرد و به این نتیجه رسید که در سال‌های اخیر بی‌اعتنایی به کیفیت آثار، بسیاری از مخاطبان را دلسرد کرده و از سوی دیگر رجعت هنرمندان به مدیوم‌های دیگر ازجمله شبکه نمایش خانگی که خاستگاه‌شان تلویزیون بوده، بیش‌ازپیش این علامت سؤال را پررنگ می‌کند که در نهایت تدبیر رسانه ملی برای رضایت مخاطبانش چیست؟

اما در آرشیو تلویزیون کم نیستند آثاری که بازپخش چندین‌باره‌شان، همچنان مخاطب‌پسند است و گاه پخش‌شان پس از سال‌ها زمینه‌ساز تحلیل دوباره اثر است. «روزگار قریب» به کارگردانی کیانوش عیاری ازجمله آثاری است که این روزها پس از سال‌ها بازپخش می‌شود؛ سریالی که عیاری در گفت‌وگویی از شتاب‌زدگی برای ساختش صحبت کرد و گفت: «بدون در دست داشتن فیلم‌نامه اقدام به ساخت این سریال کردم و اگر فیلم‌نامه داشتم و از منابع مالی بهتری نیز برخوردار بودم، «روزگار قریب» مجموعه موفق‌تری می‌شد. من بدون فیلم‌نامه و متن اولیه‌ای، این کار را ساختم. کار خیلی فوری شروع شد و با دست خالی، فکری بداهه بر پایه خاطرات مختلف و با تخیلی که دائما در حال شکل‌گیری بود، ساخته شد. فکرهای ما فیلم‌سازان و کارگردانان اصولا ابتدا به ساکن برای یک موضوع متمرکز آماده می‌شود که غالب آن می‌تواند یک فیلم کوتاه یا بلند حدود صد دقیقه باشد، حال وقتی براساس یک‌سری حساب‌گری‌ها به ما پیشنهاد ساخت یک سریال صورت می‌گیرد، آنجا دیگر برنامه‌ریزی نقش اول را بازی می‌کند و برنامه‌ریزی ما برای زمان ساخت و پخش سریال بسیار مهم است که اگر به این نکات توجه نشود، لطمات زیادی به اثر وارد خواهد شد».

او در تازه‌ترین گفت‌وگوی خود به بهانه بازپخش سریال درباره چگونگی ساخت «روزگار قریب» گفت: «یکی از مدیران سیمافیلم در همان سال‌ها که کار تازه یکی، دو ماه بود شروع شده بود، به من گفت درست است که شما کارگردان سینما هستید و در سینما هم موفق بوده‌اید؛ اما کمی هم به این کار دل بدهید. من هم در پاسخ گفتم چطور؟! هر کسی چیزی گفته غلط کرده گفته. آن‌چنان که یکی از آبدارچی‌هایی که به من چای می‌داد، چند باری به من گفت این یک کار تلویزیونی است، چرا این‌قدر روی آن دقت به خرج می‌دهی، عصبی می‌شوی و زحمت می‌کشی؟! به آن مدیر گفتم وقتی چنین شخصی این را به من می‌گوید، شما چگونه حرف کسی که از سر صحنه خبرهای منفی برای شما می‌آورد و صددرصد حسادت می‌ورزد که من برای تلویزیون این‌چنین با دقت کار انجام می‌دهم را می‌پذیرید. ایشان موضوع را برعکس به شما رسانده است. واقعا هم به همین شکل بود. من در دو، سه روز اول آغاز کار به این نتیجه رسیدم که این کار را باید تا انتها و با تمام قوا پیش ببرم و هرچه تجربه دارم استفاده کنم و به قولی اگر کار گزارشی هم بسازم، باید کاری باشد که به‌شدت به آن علاقه دارم و محصول من است. پس باید به آن برسم و آن را بسازم».

این در حالی است که چند سالی است خبر بازگشت عیاری به عرصه سریال‌سازی با سریال «87 متر» برای بسیاری نویدبخش حرکت رو به جلوی رسانه ملی است. سریالی که فیلم‌نامه آن سال 89 تصویب شد و گروه از فروردین 96 رسما پیش‌تولید ساخت سریال را آغاز کرد و نهایتا 15 مرداد تصویربرداری آغاز شد و دی ماه 99 پروژه پرچالش کیانوش عیاری با تمام حواشی و تعطیلی گاه و بی‌گاه و مشکلات بودجه‌ای به اتمام رسید. سریالی که نزدیکی پخشش نیز رسانه‌ای شد و به نظر می‌رسید این پروژه به‌زودی روی آنتن خواهد رفت؛ اما هنوز هم تاریخ دقیقی از سمت تلویزیون درباره زمان پخش آن مشخص نشده است! سریالی که به گفته کارگردانش «باید زمان بگذرد. بتوانم مثل یک تماشاگر عادی فیلم را ببینم، آن موقع می‌توانم درباره کم و کیف آن صحبت کنم».

چندین سال پس از ساخت سریال‌های «هزاران چشم» و «روزگار قریب» کیانوش عیاری با تمام فرازونشیب‌ها و اتفاقاتی که بر سر اکران دو فیلم «خانه پدری» و «کاناپه» آمد، به دعوت رسانه ملی پاسخ مثبت داد و «87 متر» را ساخت. سریالی که تا پیش از پخشش نمی‌توان تحلیل درستی درباره کیفیتش داشت و همه‌چیز را باید به زمان موکول کرد. با این حال پس از گذشت سال‌ها از تجربه سریال‌سازی عیاری در تلویزیون و مشکلات و وقفه‌های پیش‌آمده بر سر ساخت این سریال، این گمان را برای بسیاری ایجاد کرده است که شاید باید انتظار معقول‌تری از این سریال داشت و تمام قضاوت‌ها را به بعد از پخش آن موکول کرد.

5858