راهنمای مراحل ساخت ساختمان از صفر تا 100
پس از تملک زمین، می‌توانید از مهندس طراح سازه بخواهید که با در نظر گرفتن با توجه به ابعاد زمین، نیازهای شما و شرایط محیطی، پلان سازه را طراحی کرده و تحویل دهد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ اگر قصد دارید تا خودتان آستین بالا بزنید و محل کار یا زندگی‌تان را شخصاً بسازید، این مقاله مخصوص شما است. در این راهنمای ساخت‌وساز، تمامی مراحل مشترک در ساخت انواع مختلف ساختمان شرح داده‌شده و با مطالعه آن می‌توانید با کلیه چالش‌ها و الزامات قانونی ساخت‌وساز آشنا شوید.
مراحل ساخت ساختمان؛ پیش از ساخت‌وساز
نخستین مرحله برای ساخت هر نوع ساختمانی، خرید زمین یا یک ساختمان کلنگی است. البته باید پیش از تملک زمین به این نکته دقت کنید که ابعاد آن با طرح کلی و ذهنی شما هماهنگ باشد. همچنین باید در انتخاب زمین به نوع کاربری ساختمان، نزدیک بودن آن به کارخانه‌های تولیدکننده مصالح ساختمانی و... نیز دقت کنید. مراحل پیش از ساخت‌وساز را در ادامه بیشتر شرح داده‌ایم:
1. طراحی پلان
پس از تملک زمین، می‌توانید از مهندس طراح سازه بخواهید که با در نظر گرفتن با توجه به ابعاد زمین، نیازهای شما و شرایط محیطی، پلان سازه را طراحی کرده و تحویل دهد. همچنین باید در طراحی پلان کلیه الزامات قانونی مربوط به شهرداری و مقررات ملی ساختمان رعایت شود تا بتوانید برای آن مجوز بگیرید.
2. متره و برآورد بودجه
با در دست داشتن پلان می‌توانید عملیات متره را با سرعت و سهولت بیشتری انجام دهید. متره کردن به شما کمک می‌کند تا حجم، تعداد، وزن و... مصالح موردنیاز برای ساخت پروژه را تخمین بزنید و ببینید که چقدر بودجه نیاز دارید.
به عنوان مثال برای ساخت یک سازه بتنی، به ازای هر مترمربع به 40 تا 55 کیلوگرم میلگرد نیاز دارید و با دانستن قیمت یکی از میلگردهای باکیفیت موجود در بازار مثل قیمت میلگرد میانه، می‌توانید بخش بزرگی از بودجه موردنیازتان را پیش‌بینی کنید. البته اگر دوست دارید که خرید میلگرد برایتان مقرون‌به‌صرفه تمام شود، بهتر است آن را از درب کارخانه بخرید و بنابراین باید بینید که مدام کارخانه به پروژه شما نزدیک‌تر است.
3. اخذ مجوز
آخرین مرحله قبل از شروع ساخت‌وساز، اخذ مجوزهای لازم از شهرداری است. برای این کار باید به جز پلان ساختمان، گزارش‌هایی مثل گزارش بررسی خاک زمین، گزارش تعهد مهندس عمران و... را نیز ارائه دهید. در مجوز شهرداری تراکم (تعداد طبقات مجاز)، میزان عقب‌نشینی و اصلاحات نقشه قید می‌شود.
مراحل ساخت‌وساز؛ از آماده‌سازی زمین تا تحویل
پس از اخذ مجوزهای لازم، نوبت به تجهیز کارگاه می‌رسد. تجهیز کارگاه شامل تأمین ماشین‌آلات، مصالح، محل اسکان کارگران و دفاتر اداری می‌شود. برای تأمین محل اسکان کارگران و دفاتر مهندسی می‌توانید کانکس بخرید یا اجاره کنید، اما درصورتی‌که شرایط پروژه اجازه می‌دهد، بهتر است این اماکن را به‌صورت موقت بسازید. پس از تجهیز کارگاه، باید مراحل زیر را طی کنید:
1. استخدام پرسنل، پیدا کردن پیمانکار و اکیپ‌های اجرایی
بسته به ابعاد و شرایط پروژه، می‌توانید تمام یا بخش‌هایی از فرایندهای ساخت‌وساز را به پیمانکار محول کنید. البته معمولاً یک پیمانکار در تمامی زمینه‌های ساخت فونداسیون، اسکلت، نما و... تخصص ندارد و به همین دلیل، گاهی اوقات ممکن است پیمانکاران متعددی به‌صورت هم‌زمان مشغول کار روی پروژه باشند. برای ایجاد هماهنگی و جلوگیری از تداخل کار آن‌ها، می‌توانید از یک مهندس صنایع کمک بگیرید تا برنامه‌ریزی پروژه را انجام دهد.
به غیر از پرسنل اجرایی، به تعدادی پرسنل ستادی مثل انباردار، حسابدار، مهندس ناظر، کارشناس ایمنی و بهداشت و... نیز نیاز خواهید داشت.
2. پاک‌سازی و آماده‌سازی زمین
این مرحله شامل تخریب بنای قبلی و مسطح کردن زمین به کمک بولدوزر، بیل مکانیکی و... است. بهتر است تخریب سازه قبلی را با احتیاط انجام دهید، چراکه ممکن است برخی از مصالح به‌کاررفته در آن برای ساخت سازه جدید به درد بخورند. با توجه به قیمت آهن در حال حاضر، منطقی نیست که تمامی مقاطع فولادی به‌دست‌آمده از سازه قبلی را دور بریزید یا به عنوان ضایعات بفروشید.
3. ساخت پی یا فونداسیون
ساخت فونداسیون مهم‌ترین و حساس‌ترین مرحله در ساخت‌وساز است که باید با رعایت تمامی نکات فنی و به‌کارگیری مصالح باکیفیت انجام شود. به عنوان مثال، میلگرد شاهین بناب انتخابی مناسب برای آرماتوربندی فونداسیون است، چراکه در هر دو گرید A2 و A3 تولید می‌شود. علاوه بر این، قیمت میلگرد شاهین بناب نیز مقرون‌به‌صرفه است.
ساخت فونداسیون شامل گودبرداری با استفاده از بیل مکانیکی و لودر، شمع‌زنی و مقاوم‌سازی گود و آرماتوربندی است. آرماتوربندی، به افزایش مقاومت سازه کمک می‌کند و استحکام کششی بتن را بالا می‌برد. پس از آرماتوربندی، قالب‌بندی بر اساس نوع فونداسیون انجام می‌شود و سپس نوبت به بتن‌ریزی می‌رسد. پس از سفت شدن بتن، می‌توانید قالب‌ها را باز کنید و سایر مراحل ساخت‌وساز را آغاز کنید.
4. ساخت سازه اصلی
اگر سازه شما فولادی باشد، تمامی اجزای اصلی آن را به‌صورت مونتاژ شده به محل کارگاه منتقل کرده و سپس در عرض چند روز، با استفاده از پیچ و مهره آن‌ها را روی یکدیگر سوار می‌کنند. اگر سازه شما بتنی باشد، باید با استفاده از محل میلگردهای انتظار که از فونداسیون بیرون زده، اقدام به ساخت ستون، تیر و دال کنید و این کار را طبقه به طبقه پیش ببرید؛ چراکه برای ساخت طبقه جدید باید صبر کنید تا بتن طبقه قبلی خودش را بگیرد. ساخت ستون، تیر و دال نیز شامل آرماتوربندی، قالب‌بندی و بتن‌ریزی می‌شود.
5. ساخت دیوارها
برای ساخت دیوارها، نبشی کشی انجام می‌شود که به‌نوعی نقش ساختار اصلی دیوار را ایفا می‌کند. پس از نبشی کشی، باید دیوار را با مصالحی مثل آجر و سفال پر کرده و عایق‌های رطوبتی، حرارتی و... را نصب کنید. همچنین در این مرحله باید سیم‌کشی برق و لوله‌کشی آب و گاز را انجام دهید و درب‌ها و پنجره‌ها را نیز نصب کنید.
6. نازک‌کاری و پوشاندن کف و سقف
در این مرحله، بخشی که در دید ساکنین ساختمان قرار دارد ساخته می‌شود. نخستین مرحله در نازک‌کاری، گچ کاری سقف و دیوار و ساخت کف‌پوش (سرامیک، چوب و...) است. پس از گچ کاری، بسته به سلیقه خود می‌توانید از رنگ یا کاغذ دیواری برای پوشاندن دیوارها استفاده کنید. همچنین با استفاده از رابیتس می‌توانید در سقفتان طرح‌های خاص ایجاد کرده و آن را جذاب‌تر کنید.
برای تأمین صفر تا صد مقاطع فولادی مورد نیازتان می‌توانید به سایت آسرون مراجعه کنید و با خرید یکجای آن‌ها، در هزینه‌های حمل‌ونقل بار صرفه‌جویی کنید. همچنین قیمت میلگرد و سایر مقاطع فولادی در این سایت منصفانه و نزدیک به قیمت درب کارخانه است و این موضوع باعث می‌شود که خرید از آسرون، از خرید حضوری آهن‌آلات به‌صرفه‌تر باشد. در خرید به این روش، محدودیت‌های خرید از درب کارخانه و بورس مثل حداقل سفارش 20 تنی را ندارید.
