راه اندازی مرکز نوآوری در دانشکده مهندسی صنایع و سیستم‌های مدیریت

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مسعود ماهوتچی در اولین همایش معاونین و مدیران فروش صنعت کالا‌های مصرفی و محصولات تند گردش به اهمیت شکل گیری ارتباط صنعت و دانشگاه تاکید کرد و گفت: این موضوع همواره در دانشگاه‌ها و صنایع بعنوان یک موضوع مهم و حیاتی مطرح و بحث‌های زیادی در خصوص آن عنوان و طرح شده است. به طوریکه اندیشمندانی از دو سوی دانشگاه و صنعت در خصوص ضرورت این ارتباط حرف‌های امید بخش و سودمندی به زبان آورده‌اند، اما تحول قابل توجهی در این حوزه صورت نگرفته و امروزه این ارتباط چشمگیر نیست.

وی افزود: صنعت بطور کلی معتقد است دانشگاه تمرکزی جدی بر مشکلات صنعت نداشته، بیشتر وقت و انرژی خود را صرف آموزش و پژوهش‌های بین المللی نموده و از کار‌های کاربردی فاصله گرفته است و همچنین دانشگاهیان هم معتقدند که صنایع ضرورت ارتباط با دانشگاه را بخوبی درک نکرده، از ظرفیت‌های بی نظیر آن اطلاع کامل نداشته، در این خصوص سرمایه گذاری لازم را نکرده و صرفا بروی بازدهی‌های کوتاه مدت تمرکز می‌نمایند.

رئیس دانشکده مهندسی صنایع در ادامه تصریح کرد: بنده در یکی از دانشگاه‌های مطرح کانادا تحصیل کردم در این کشور دانشگاه‌ها ارتباط بسیار مستحکم و ساختار یافته‌ای با صنایع وجود دارد. بسیاری از پروژه‌های تحصیلات تکمیلی بر اساس حمایت‌های مالی صنایع شکل گرفته و به سر انجام می‌رسد هر چند که ممکن است درصدی از آنها پیاده سازی نشده و حتی در مراحل تحقیق باقی بماند. اما ثمرات درصد قابل توجهی از این تحقیقات برای توسعه صنایع و تولید محصولات نوآورانه بسیار قابل توجه بوده است. در زمان تحصیل اینجانب در دانشگاه واترلوو، در اطراف محوطه دانشگاه ساختمان‌های زیادی ساخته شده و به یکی از برند‌های معروف تولید موبایل اختصاص پیدا کرده بود که مبدع آن یکی از استادان دانشکاه واترلوو بود. بسیاری از فارغ التحصیلان و دانشجویان در این ساختمان‌ها مشغول کار و فعالیت تحقیقاتی بوده و بسیاری از پایان نامه‌های تحقیقاتی دانشجویان بر اساس نیاز این صنعت تعریف و پیاده سازی می‌شدند و این یکی از صد‌ها تجربه موفق ارتباط دانشگاه با صنعت بوده که خود اینجانب یکی از آنها را مشاهده کردم.

رئیس دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی امیرکبیر اظهار کرد: متاسفانه علی رغم بحث‌های مفصلی که در ایران در خصوص ارتباط صنعت و دانشگاه صحبت می‌شود هنوز ارتباط کارآمد و موثری بین صنعت و دانشگاه شکل نگرفته است. من به عنوان کسی که حدود 40 سال در کسوت دانشجو و استاد تجربه فعالیت دارم و در طول 15 سال گذشته در جایگاه یک معلم دانشگاه دانشجویان زیادی را تربیت کردم، اذعان می‌نمایم که امروزه بسیاری از دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در صنایع مرتبط مشغول بوده و نیرو‌های بسیار موفقی هستند.

وی تاکید کرد: بنظر می‌رسد که علت اصلی این موفقیت تا حدود زیادی بر اساس ظرفیت فردی فارغ التحصیلان بوده و ارتباطات ساختار یافته بین دانشگاه و صنعت کمتر در آن نقش داشته است؛ بنابراین نیاز مبرم کشور آن است که صنعت و دانشگاه ارتباط موثر و پایداری را رقم زده و در چارچوب آن دانشجویان توانمند و خودباور پرورش پیدا نمایند. شاید تنها روش برای تامین نیروی انسانی لازم برای حل مشکلات صنایع و شکوفایی دانشگاه‌ها همین مسیر باشد.

ماهوتچی خاطر نشان کرد: ما کوهی از مشکلات را در صنعت و کوهی از ظرفیت‌ها را در دانشگاه‌ها در اختیار داریم، اما پل ارتباطی بین این دو یا احداث نشده و یا اگر احداث شده دارای پایه‌های سست و ناپایدار است و نیاز به تقویت و بازسازی کامل دارد. باید به نکته توجه نمود که دانشگاه و دانشجویان کشور عزیزمان ایران توانایی‌های بالقوه و بالفعل زیادی دارند و در همه این دنیا به این نیرو‌ها بعنوان یک ظرفیت لایتناهی نگاه می‌شود بگونه‌ای که بسیاری از نوآوری‌ها و خلاقیت‌ها از آنها نشات می‌گیرد.

بخاطر دارم نماینده دانشجویان بورسیه دانشجویان ایرانی خارج از کشور با مسئولین یکی از دانشگاه‌های برتر کانادا جلسه‌ای داشتند و این دانشگاه استقبال بسیار بی نظیری از این مسئول بعمل آوردند و علت آن را بطور تلویحی میزان موفقیت و اثر گذاری دانشجویان و استادان ایرانی در پیشرفت دانشگاه ذکر کردند.

رئیس دانشکده مهندسی صنایع گفت: اینها همه نشانه‌های برخورداری از ظرفیت‌های بی نظیر دانشگاهی است که متاسفانه در کشور ما بعضا مورد بی توجهی واقع شده و دیگران در سایر کشور‌ها بخوبی از آن برخوردار می‌شوند حال آنکه برای به بار نشستن آنها هزینه زیادی به کشور تحمیل شده است و نتیجه و ثمرات آنها توسط دیگران که شاید از دشمنان کشور ما هم باشند استفاده می‌شوند.

این استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر با طرح این سوال که چرا صنایع در کشور ما برای خود یک رسالت اجتماعی جهت پرورش نیروی انسانی توانمند بخوبی احساس نمی‌شود و صنایع صرفا به استفاده از نیروی انسانی برای بازدهی کوتاه مدت و انجام کار‌های روزمره توجه بیشتری می‌کنند در حالی که مطمئنا در چند سال آینده صنایع با بحران نیروی انسانی مواجه خواهند شد؛ لذا به منظور پیش گیری از این اتفاق لازم است امروز برای تربیت نیروی توانمند جهت امور جاری خود در سال‌های آتی در دانشگاه‌ها سرمایه گذاری نموده و نیروی انسانی لازم را تربیت نمایند.

این استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر بیان داشت: البته هر چند که چاپ مقالات بین المللی بسیار مهم است و در این راستا لازم است دانش پژوهان کشورمان نقش خوبی داشته باشند، اما سوال جدی این است که چرا در دانشگاه‌های کشور تمرکز لازم بر حل مشکلات صنعت وجود ندارد و همه توان استادان و دانشجویان بر حل مشکلات کشور‌های دیگر متمرکز شده است و از حل مشکلات صنایع خودمان تا حدود زیادی غفلت شده است. بر اساس آماری که توسط نهاد‌های بین المللی منتشر شده است، رتبه تولید علم ایران در سال‌های گذشته در جهان 16 است که ظاهرا در سال جاری به 14 رسیده است، اما در نوآوری که تبدیل علم به محصول نوآورانه می‌باشد جایگاه کشور ما در محدوده 60 است و این موضوع می‌تواند هشدار بزرگی باشد به این معنی که دانشمندان ما در تولید علم نقش خوبی داشته در حالی که در کشور‌های دیگر آن را به نوآوری تبدیل می‌کنند حال آنکه هزینه تولید علم آن را کشور ما پرداخت کرده است. بعبارتی سهم تولید علم ما در تبدیل آن به نوآوری نادیده گرفته شده و این یک معضل جدی و بنیادی است.

ماهوتچی خاطر نشان کرد: دانشگاه صنعتی امیرکبیر فرصت‌های بی نظیری برای شکل گیری ارتباط با صنعت دارد باید از این فرصت‌ها استفاده شود. یکی از اساتید بزرگ دانشگاه که خود او از صنعتگران موثر کشور است در نشستی در خصوص مشکلات آینده کشور هشدار دادند که در صورت بی توجهی مسئولان به جنبه‌های مختلف نیروی انسانی، ایران تا 5 سال آینده با بحران نیروی انسانی مواجه می‌شود. شاید نیروی انسانی رتبه‌های برتر کشور ما به هر دلیلی شامل مشکلات و مسائل مالی و معیشتی، یا عدم برخورداری از امکانات و تسهیلات تحقیقاتی، و یا عدم رضایت از شرایط اجتماعی، احساس مسئولیت کمتری نموده و کشور را از ظرفیت‌های خود محروم نموده و یا به کشور‌های دیگر مهاجرت نمایند. در این شرایط شاید در چند سال آینده سیاستمداران مجبور شوند کار‌های بزرگ و خطیر را به افرادی که بسیار متعهد هستند ولی به لحاظ توانایی و توانمندی در مراحل پایین تری هستند واگذار نمایند و در این صورت کشور با بحران‌های جدی تری مواجه خواهد شد. بر این اساس تربیت و توانمند سازی نیروی‌های کارآمد و راضی نگه داشتن آنها یکی از وظایفی است که توامان بر عهده دانشگاه‌ها و صنایع می‌باشد. باید از این فرصت برای تربیت نیروی انسانی استفاده کرد؛ بنابراین بنظر می‌رسد نیاز مبرم کشور این است که مسئولان دانشگاه و صنعت به این موضوع توجهی بیش از گذشته داشته باشند و دقت نمایند که توجه به نیروی انسانی فقط جنبه‌های مالی آن را شامل نمی‌شود و چه بسا جنبه‌های دیگر به مراتب از ارزش و اهمیت بسیار بیشتری برخوردار باشد.