روایت نابغه پیانو از موسیقی مدرن / ارمنی‌ها سالن را پر کردند
هایک ملیکیان که معروف به نابغه پیانو است، با حضور در ایران و اجرا در تالار رودکی، روایتی جذاب با درکی عمیق از موسیقی مدرن را پیش روی مخاطبان گذاشت.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بیست و سوم بهمن 1402 جشنواره موسیقی فجر در سالن رودکی میزبان نوازنده‌ای بود که لقب نابغه پیانو را با خود یدک می‌کشد. پیانیستی ارمنی که در بین اهل فن به تبحرش در اجرای قطعات موسیقی کلاسیک معاصر و مدرن معروف است. او در طی فعالیت حرفه‌ای تلاش‌های زیادی برای اشاعه موسیقی معاصر کرده است. حالا و در قالب جشنواره موسیقی فجر این فرصت برای مخاطبان ایرانی فراهم شد تا از نزدیک اجرای او را به تماشا بنشینند.
ماجرای دو مینور بتهوونی از زبان نیکولاس ون پوکه / شومان، شوپن را ستایش میکردرپرتواری که هایک برای این اجرا در نظر گرفته بود شامل اجرای آثاری از آهنگسازانِ ارمنستانی بود.
نخستین چیزی که در این اجرا به چشم می‌آمد استقبال خوب مخاطبان به ویژه هموطنان ارمنی بود که با ذوق و اشتیاق، تقریبا تمام صندلی‌های سالن را پر کرده بودند. اجرا راس ساعت آغاز شد و پس از اجرای چند قطعه می‌شد این نکته را درک کرد که واقعا بی دلیل نیست که به این هنرمند، لقب نابغه پیانو را داده‌اند.
از نوع نواختن و حسی که در هر قطعه منتقل می‌کرد به وضوح مشخص بود که او درکی عمیق از موسیقی معاصر دارد و این همان نکته‌ای است که متاسفانه بسیاری از نوازندگانِ دیگری که به سراغ این سبک از موسیقی می‌روند، از آن بی‌بهره‌اند. درک عمیقِ هایک ملیکیان از آثاری که می‌نوازد زمانی بیشتر به چشم می‌آمد که در اجرای قطعه دوم با ثابت نگه داشتن یک موتیف چهارنتی در طول قطعه همراه پرداخت‌های آتونال در کنار آن، حس تعلیقی نصفه و نیمه به مخاطب می‌داد.
اینجا باید اشاره کرد که نوازندگی فقط نواختن نت‌ها نیست بلکه فهمیدن هدف، منظور و احساس آهنگساز، شرطی حیاتی برای نوازندگان است. درک احساسی قطعاتی که هایک ملیکیان در رپرتوارش گنجانده بود می‌تواند برای هر نوازنده پیانویی چالش برانگیز باشد، که البته ملیکیان به خوبی از پس آن برآمده بود.
اجرای قطعه چهارم که حال و هوایی شرقی و ارمنی داشت؛ این نکته را گواهی می‌داد که او نه تنها درک صحیحی از موسیقی معاصر دارد بلکه در تفسیر ریشه‌های فرهنگی موسیقی زادگاهش نیز به پختگی قابل توجهی رسیده است.
شاید جذاب‌ترین قطعه این رپرتوار قطعه پنجم بود که با افکتی حاصل از به صدا درآوردن مستقیم سیم‌های پیانو با دست، آغاز شد. او با ضربات مختلف به نقاط خاصی از سیم‌های داخل بدنه پیانو سعی در صداسازی و فضاسازی جذاب و مبهوت کننده داشت، صدایی که کمتر عادت داریم از سازی مثل پیانو بشنویم. در نُت‌هایی از این قطعه نوازنده کاملاً در هیبت یک نوازنده ساز کوبه‌ای ظاهر می‌شد حتی در انتهای قطعه چند میزان خط ملودی برای نوازنده پیانو نوشته شده بود که همراه با پیانو نوازی آواهایی را هم می‌سرایید. البته که تمام این‌ها موارد در بین آهنگسازان معاصر و مُدرن عادی و طبیعی است.
اهل موسیقی می‌دانند که آهنگسازان مدرن سعی در شکستن الگوهای کلاسیک گذشته و دوره‌های قبل را دارند و از این بابت شاهد نوآوری‌ها و خلاقیت‌هایی در فرم و اجرا از آهنگسازان و نوازندگان این حوزه از موسیقی هستیم.
آخرین قطعه‌ای که هایک ملیکیان - نابغه پیانو در این اجرا نواخت از آرنو باباجانیان یکی از محبوب‌ترین و معروف‌ترین آهنگسازان در بین مردمانِ ارمنستان بود. قطعه‌ای ساده و شیرین که بیشتر مردمانِ ارمنستان علاقه خاصی به آن دارند.
حضور ملیکیان در ایران زمینه ساز اتفاقاتی جذاب بود، به خصوص برای علاقمندان به موسیقی کلاسیک معاصر با تمام ویژگی‌های منحصر به فردش.
نوشته: فرید پریش
