زندگی مستقل در کنار هلال‌احمر

محمد حیدری، رئیس مرکز جامع توانبخشی جمعیت هلال‌احمر گفت: مرکز توانبخشی هلال‌احمر سال‌های زیادی است که فعالیت می‌کند. اوایل بیشتر صبح‌ها فعالیت داشت ولی مجوز صبح و عصر را گرفتیم و از ابتدای اردیبهشت ماه برای شیفت عصر هم فعال شد. مرکز ما کلینیک‌های مختلفی دارد. مثلا کلینیک پروتز که برای اندام‌های مصنوعی است. یعنی کسی که دچار قطع عضو شده است به ما مراجعه می‌کند و مناسب‌ترین پروتزی که قابلیت ساخت داخل کشور را دارد، برایشان انتخاب می‌کنیم.

به گفته وی این پروتز‌ها با قیمت مناسب به آنها عرضه می‌شود. درواقع قیمت تجهیزات ما یک‌سوم قیمت بیرون است. علاوه بر این، ما این خدمات را با حمایت‌های جمعیت هلال‌احمر و با مشارکت خیرین و بودجه سازمان داوطلبان انجام می‌دهیم. یعنی آنهایی که بی‌بضاعت و محروم هستند از مساعدت‌های ما بهره‌مند می‌شوند.

وی می‌گوید در این مرکز ارائه خدمات برای عموم آزاد است. خیلی‌ها تصور می‌کنند که فقط برای اعضای هلال‌احمر است ولی ارائه خدمات برای عموم آزاد است. اغلب خدمات توانبخشی همه با هم یکجا ارائه می‌شود. مثلا اگر یکی سکته مغزی کرده است، نیاز به گفتار درمانی، فیزیوتراپی، پرتز و نیاز به کاردرمانی دارد، همه را می‌تواند یک جا انجام دهد، آن هم با قیمت بسیار عالی. هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین کلینیک‌هایی که اخیرا افتتاح کردیم ای‌دی‌ال یا همان فعالیت‌های روزمره زندگی است. در این بخش مثلا افرادی که سکته کرده‌اند و تا دیروز داشتند زندگی عادی خودشان را می‌کردند و مستقل بودند، الان نیاز به حمایت دارند.

وی ادامه داد: ما محیطی مثل خانه را مناسب‌سازی کردیم و به آنها نحوه زندگی جدیدشان را آموزش می‌دهیم که فرد با کمترین نیاز به دیگران بتواند از وسایل زندگی استفاده کند. فرد یاد می‌گیرد خانه خودش را چطور تجهیز و مناسب‌سازی کند. هدف از ایجاد این کلینیک بهبود مشارکت و افزایش استقلال افراد مراجعه‌کننده در ایفای نقش‌های موردنیاز در منزل و مکان‌های دیگر و آموزش فعالیت‌های روزمره زندگی به افراد کم‌توان و ناتوانی است که در مهم‌ترین فعالیت‌های روزمره خود مانند استحمام، پوشیدن لباس، دستشویی رفتن، تهیه و خوردن غذا و مسائلی از این قبیل دچار مشکل هستند، است.

چنین فضایی با این وسعت و امکانات در ایران نداریم حسین سپاسی‌مقدم، مدیر کلینیک بخش چندتخصصی مرکز توانبخشی گفت: این مرکز یک بخش از کار کاردرمانی است. یعنی جزو فرآیند‌های درمانی حساب می‌شود. درواقع حلقه‌ای است بین تمرینات درمانی و بازگشت فرد به زندگی روزمره‌اش. فرد به زندگی عادی‌اش تا حدودی برمی‌گردد و آموزش‌های لازم را در خانه خودش عملیاتی می‌کند. در این اتاق کار با ابزار آموزش داده می‌شود و اینکه شخص با یک‌سری مشاوره و تمرینات، توانمندی‌هایی برای فعالیت‌های روزمره‌اش را به‌دست می‌آورد. هم‌اکنون چنین فضایی با این وسعت و امکانات در ایران نداریم. یکی دو مرکز هم چنین بخشی را دارند، ولی به این وسعت نیست.

به گفته مدیر کلینیک بخش چندتخصصی مرکز توانبخشی مرکز ما برای نخستین بار است که چنین چیزی را افتتاح کرده است. در جا‌های دیگر کاردرمانگر باید به خانه بیمار برود و آموزش دهد. برای اینکه بیماران به مشکل برنخورند در رفت‌وآمد درمانگر این مرکز را افتتاح کردیم که همین جا آموزش ببینند. چون خیلی شبیه به خانه فرد است و می‌تواند تجربه کسب کند. این مرکز بهمن سال گذشته افتتاح شد. همه افرادی که از خدمات فیزیوتراپی و مغز و اعصاب ما استفاده می‌کنند، می‌توانند در اینجا نیز آموزش‌های لازم را ببینند. مثلا در بخش مغز و اعصاب روز‌هایی که فعالیت درمانی انجام می‌شود حدودا 15 مراجعه‌کننده داریم که تعداد قابل توجهی از آنها نیازمند خدمات ای‌دی‌ال هستند.

سپاهی مقدم می‌گوید مثلا افراد با توجه به نیازشان، مثلا بهداشت فردی، حمام و سرویس بهداشتی در این اینجا آموزش می‌بینند برای اینکه استقلال لازم را به‌دست آورند. مراجعینی که نیازمند این فعالیت‌ها هستند توسط کادر پزشکی به واحد‌های بیماری‌های مغز و اعصاب ارجاع داده می‌شوند و پس از معاینه‌های موردنیاز به فضای (ADL) راهنمایی می‌شوند. کسانی که برای انجام فعالیت‌های روزانه خود مستقل نیستند و فاقد توانمندی‌های متناسب با سن خود هستند یا به‌دلیل بیماری و آسیب‌های جراحی اعم از آسیب‌های نخاعی، سکته مغزی، سرطان و انواع تومور‌های مغزی، بیماری‌های عصبی، قطع عضو، اختلالات درکی و شناختی، نابینایی و ناشنوایی و دیگر آسیب‌ها نیاز به یادگیری دوباره مهارت‌های خود دارند و می‌توانند به این مرکز مراجعه کنند.

منبع: هلال احمر