سه دلیل که ادامه افزایش نرخ بهره، تورم را بدتر می کند!
پروفسور دانشگاه کلمبیا و نویسنده کتابهای «قیمت نابرابری» و «جهانی سازی و نارضایتیهای آن» گفت: با اینکه نیاز به تعدیل سیاستهای نرخ بهره صفر یا نزدیک به صفر که از سال 2008 تاکنون حاکم بوده، وجود داشت، اما سه دلیل وجود دارد که روند تهاجمی فدرال رزرو میتواند به تحریک تورم منجر شود.
اولین مورد این است که بر اساس تحلیل استیگلیتز، منبع اصلی تورم، اختلالات طرف عرضه است که منجر به افزایش قیمت نفت و مواد غذایی شده و حتی باعث کمبود شیر خشک میشود.
وی ادامه داد: آیا افزایش نرخهای بهره منجر به نفت بیشتر، قیمتهای پایینتر نفت، افزایش تولید مواد غذایی و قیمتهای پایینتر مواد غذایی میشود؟ پاسخ آن به وضوح خیر است. در واقع، خطر واقعی این است که اوضاع بدتر خواهد شد.
این اقتصاددان افزود: چرا که کاری که ما باید انجام دهیم این است که برای رفع برخی از تنگناهای طرف عرضه که باعث چنین ویرانگری در اقتصاد ما میشود، سرمایهگذاری کنیم. افزایش نرخ بهره این کار را دشوارتر خواهد کرد.
استیگلیتز گفت: دلیل دوم از این واقعیت نتیجه میشود که حاشیه سود شرکتهای بزرگ همراه با هزینههای ورودی آنها افزایش یافته است. آنها نه تنها هزینهها را به قیمتها منتقل میکنند بلکه حتی پا را از آن فراتر میگذارند. یک نظریه کاملا تعریفشده وجود دارد که نشان میدهد وقتی نرخ بهره افزایش مییابد، شرکتها از افزایش قیمتها سود بیشتری میبرند.
او تصریح کرد: بنابراین افزایش نرخ بهره در بازارهای غیررقابتی ممکن است منجر به تورم بیشتر شود. پتانسیل افزایش هزینهها در یکی از مولفههای مهم تورم یعنی مسکن وجود دارد.
وی عنوان کرد: شما نرخ بهره را افزایش میدهید و این مساله در اجارهها منعکس میشود و این مسالهای است که یک مطالعه فدرال رزرو این را نشان میدهد.
فدرال رزرو در ژوئن و جولای نرخ پایه خود را 0.75 واحد درصد افزایش داد.
جروم پاول رییس فدرال رزرو در سخنرانی روز بیست و ششم آگوست گفت که اگرچه نرخ بهره بالاتر رشد آهستهتر و شرایط نرمتر بازار کار باعث کاهش تورم میشود، اما این به معنای «مقداری درد» برای خانوارها و مشاغل است.
استیگلیتز نگرانیهای بیشتری در مورد تاثیر اقتصاد ایالات متحده بر شهروندان داشت.
وی تاکید کرد: یکی از مسائل این بود که نرخ بهره سریعتر از کاهش قیمت مسکن، افزایش مییابد - «قیمتها همچنان بالا هستند، نرخ بهره به همان سرعتی که بالا میرود، پایین نمیآید و این شکاف بین نسلی را در جامعه ایالات متحده افزایش میدهد.»
نکته دیگر اینکه دادههای اخیر بازار کار ایالات متحده در روز جمعه - که نشان داد لیست حقوق و دستمزد غیرکشاورزی در ماه آگوست با وجود کند شدن رشد اقتصادی، 315 هزار نفر افزایش یافته است، آنچنان که برخی معتقدند نشان دهنده قدرت نیست.
او گفت: یکی از شاخصهایی که آنها واقعا توجه نمیکنند این است که چه اتفاقی برای دستمزدهای واقعی میافتد که معمولا زمانی که بازارهای کار در تنگنا هستند افزایش مییابند؟
دستمزد واقعی به دستمزدهای تعدیل شده با تورم اشاره دارد.
استیگلیتز خاطرنشان کرد: بازارهای کار بسیار در تنگنا هستند، قیمت کالاها در حال افزایش است و این بدان معناست که دستمزد کارگران باید حتی بیشتر باشد، اما اینطور نیست. دستمزدهای واقعی در حال کاهش است، به طوری که حداقل باید شما را نگران کند.