شرح و ترجمه جدیدی از «رساله حقوق امام زین العابدین (ع)» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، رساله حقوق امام زین العابدین (ع) منشوری است که با 51 محور حقوقی، شخصیت حقیقی و حقوقی انسان را با روشی قابل فهم و دلپذیر برای همه بیان کرده است؛ به طوری که هر کس با اندک تأمل، درایت و عمل به آنها، خود و دیگران را اصلاح می‌کند و در تشکیل جامعه مدنی سهیم می‌شود.

سیدالساجدین (ع) با شناساندن خالق هستی، ماهیت انسان و چگونگی سیر به سوی کمال مطلق، در دام افتادگان را رهایی می‌بخشد و راه می‌بخشد و راه مبارزه با دشمنان را می‌آموزد.

نویسنده کتاب «رساله حقوق امام زین العابدین (ع)» می‌کوشد با نوشتاری تبیینی، گویا و کوتاه، و به مدد نکاتی ژرف و ارزشمند از آیات و روایات و سیره ائمه اهل بیت (ع) و کلام بزرگان، گامی در مسیر متخلق شدن به اوصاف، حالات پسندیده و شناساندن حدود و مرزهای دین و عقل و سیره گران قدر مشعل‌داران الهی بردارد.

در مقدمه این اثر، پس از بیان رساله حقوق امام زین العابدین (ع)، به معرفی برخی از ترجمه‌ها و شرح‌های رساله الحقوق پرداخته شده و سپس، به پیوستگی محورهای حقوقی و اخلاقی، رساله الحقوق در منابع روایی، بررسی کامل راویان رساله حقوق در کتاب شریف «الامالی»، بررسی وضعیت راویان رساله حقوق در کتاب شریف «الخصال»، و چینش و ترتیب محورهای حقوق رساله اشاره شده است.

سپس، کلیات رساله حقوق (ریشه مسائل حقوقی) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و مسائل حقوقی مربوط به اعضا و جوارح انسان، افعال عبادی و غیرعبادی، پیشوایان و رعیت، زمامداران قدرت و دانش و سیاست، خویشاوندان نسبی و سببی، کارگزاران خدمت رسان، و همسایگان افراد معاشر و امور دیگر تبیین شده است.

در ادامه نیز عناوین بارز صاحبان حق در رسانه حقوق امام سجاد (ع) که مشتمل بر 51 مورد بوده، شمرده شده که عبارتند از: حق الله، حق نفس (خویشتن)، حق زبان، حق گوش، حق چشم، حق پا، حق دست، حق شکم (معده)، حق غریزه جنسی، حق نماز، حق حج واجب، حق روزه، حق صدقه و صدقات، حق قربانی در حج، حق پیشوایان حاکم، حق استاد و معلم، حق مدیران مشرف بر امور، حقوق رعیت، حق ارتقای دانش و فهم، حقوق متقابل زن و شوهر، حق بردگان تحت تکفر، حقوق مادر، حقوق پدر، حقوق فرزندان، حق برادر (نسبی)، حق مولی بر برده بعد از رهایی.

دیگر حقوقی که در رساله حقوق امام زین العابدین (ع) بدان پرداخته شده، می‌توان به حق بردگان خدمتگزار، حق نیکوکار و احسان کننده، حق اذان گوی اوقات شرعی، حق امام جماعت، حق هم نشین (آداب معاشرت)، حق همسایگان، حق دوست و همراه، حق شریک و مشارکت، حق اموال و دارایی‌ها، حقوق و وظایف بدهکار، حق همکاران دوست، حق دشمن مدعی، حق مشورت گیرنده، حق مشاور و نظردهنده، حق پندخواه و نصیحت جو، حق نصیحت کننده و راهنما برپندگیرنده، حق بزرگ‌تران و پیشکسوتان، حق کوچک‌ترها و زیردستان، حق نیازمندان و فقیران درخواست کننده، حق مسئول، حق شادی و ایجاد سرور، حق افراد مجرم و بدکردار، حق عمومی و ملی مسلمانان و هم‌کیشان، حق اهل ذِمه اشاره کرد.

در قسمتی از کتاب درباره  حقوق متقابل زن و شوهر می‌خوانیم:

و اما حق زناشویی؛ با ایجاد عقد ازدواج دائم، همسر و فرزندانت نفقه خوار (واجب النفقه) تو خواهد شد. بدان خداوند همسر را آرامش بخش جان و روح و روان ساخته است که او باید مهربان و مأنوس و نگهدار تو باشد {و این امور از ناحیه مردان نیز چنین است} لازم است هر کدام از همسران اعم از زن و شوهر برای نعمت وجود دیگری خدا را شاکر و ستایشگر باشند و توجه کنند که طرف مقابل زن یا شوهر نعمت خداوند است {هُنَ لِباس لَکُم و أَنتُم لِباس لَهُنَ؛ آن‌ها جامه عفاف شما و شما نیز لباس عفت و پاکدامنی آن‌ها هستید} که به او داده شده؛ از این رو لازم و واجب است امور ذیل را مراعات کنند:

- برخورد نیکو و زیبا با این نعمت الهی؛ به طوری که در این هم نشینی و مصاحبت، او را اکرام و احترام نماید.

- با همسر سازش و مدارا کند و همراهی مداوم داشته و یکدیگر را درک کنند و در شرایط موجود یکدیگر را تحمل کنند و تدبر و اندیشه مهربانانه به کار گیرند و اگر چه حق تو (شوهر) بر زن دشوارتر و دایره‌اش بیشتر و گسترده‌تر است و طاعت تو بر او لازمتر است گر چه خواسته‌هایش خوشایند و یا غیرپسندیده و گوناگون باشد. لکن چنانچه درخواست‌های شوهر به معصیت و گناه همسرش منجر و منتهی شود، اطاعت شوهر و لازم و واجب نیست.

لازم است شوهر دل همسر خویش را به دست آورد و او را با خویش مأنوس و علاقه مند کند و آسایش زن را در منزل فراهم نماید؛ به صوری که زن از محیط خانه لذت برد و زن هم از شوهر خود کامیاب و لذت جو شود؛ به طوری که اسباب کامجویی را برای شوهرش فراهم آورد و دَین خویش را در امور جنسی به شوهرش ادا کند. مجموعه این‌ها حقوق بزرگ و عظیمی است که زندگی را شکل می‌دهد و پیوند اساسی و ناگسستنی ایجاد کرده و انجام این امور منافع زن و شوهر را تضمین می‌نماید. بدانید هیچ گونه قدرتی برای غیر خداوند وجود ندارد.

کتاب «رساله حقوق امام زین العابدین (ع)» با ترجمه و شرح حجت الاسلام والمسلمین احمد (رجبعلی) زمانی در 536 صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسیده است.