صدای خاموش سفیدپوشان؛ پرستاران زیر فشار معیشتی و کمبود نیرو
سال‌ها از تصویب قوانین حمایتی پرستاری می‌گذرد اما پرستاران همچنان با درآمدی نابرابر، فشار کاری و مشکلات معیشتی روبه‌رو هستند. گلپور می‌گوید: تا زمانی که عدالت در پرداخت‌ها اجرا نشود، خستگی و مهاجرت، واقعیت تلخ پرستاری در ایران باقی خواهد ماند.
سمیه گلپور, رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران در گفت‌وگو با خبرنگاراقتصادی خبرگزاری تسنیم, با اشاره به جامعه 300هزار نفری پرستاری در کشور که به صورت تمام وقت در همه ایام هفته مشغول پرستاری هستند گفت: مجموعه پرستاران, کمک پرستاران, بهیاران و... سخت کوشانه به دنبال حفظ امنیت و سلامت مردم کشور هستند. علی رغم خطیر بودن این شغل و مهم بودن آن مسئله ای وجود دارد و آن این است که وضعیت معیشتی به گونه ای است که شرایط سلامتی افراد در خطر است.
تعداد پرستاران در بیمارستان‌ها نصف استاندارد جهانی است / وجود 1600 مرکز مراقبت پرستاری در منزلوی گفت: در کنار خستگی کاری، مشکل معیشتی مهم‌ترین دغدغه پرستاران است. حقوق پرستاران در مراکز دولتی در سال 1404بین 12تا 18 میلیون تومان است، در حالی که هزینه ماهانه زندگی برای یک خانوار شهری به بیش از 35میلیون تومان رسیده.
گلپور افزود: این شکاف باعث شده شمار زیادی از پرستاران مجبور به کار در شیفت‌های اضافه، مراکز خصوصی یا حتی مشاغل خارج از حوزه درمان شوند. آمارهای غیررسمی نشان می‌دهد در دو سال گذشته بیش از 10هزار نفر از پرستاران ایرانی برای مهاجرت کاری اقدام کرده‌اند.
رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران گفت: در حالی‌که پرستاران نقش محوری در حفظ سلامت جامعه دارند، بسیاری از آنان در کشور با حقوق پایین، حجم کاری سنگین و کمبود نیرو دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. تأخیر در پرداخت‌ها، نبود امنیت شغلی و بی‌توجهی به اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، کار را برای این گروه حیاتی سخت‌تر از همیشه کرده است.
گلپور بیان کرد: قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مصوب سال 88 و قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که در سال 1386تصویب شده بود، بارها از سوی دولت‌ها وعده اجرای کامل گرفته اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است. اجرای ناقص این قانون باعث شده تفاوت درآمد میان پزشکان و پرستاران به شکاف غیرعادلانه‌ای برسد. کار زیاد، بی‌خوابی، برخوردهای نامناسب بیماران و نبود حمایت روانی باعث بالا رفتن سطح فرسودگی شغلی در میان پرستاران شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند کاهش انگیزه نیروی پرستاری در بیمارستان‌ها، مستقیماً بر کیفیت خدمات درمانی و افزایش خطای پزشکی تأثیر می‌گذارد.
وی در بیان اینکه مطالبه اصلی پرستاران شامل مواردی مانند اجرای کامل قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری برای عدالت مزدی، استخدام و جذب نیروهای جدید جهت کاهش فشار کاری و بهبود شرایط معیشتی و تسریع پرداخت حقوق‌ها است.
گلپور با بیان اینکه امروز بیش از هر زمان، احترام و عدالت مزدی برای پرستاران نباید یک شعار باشد؛ بلکه ضرورتی حیاتی برای حفظ سلامت ملی است ادامه داد: پرستاری نیازمند تحصیلات دانشگاهی، دانش تخصصی و مسئولیت‌های سنگین انسانی است، اما حقوق آن متناسب با فشار کاری نیست. در مراکز دولتی، دریافتی پرستاران معمولاً بسیار کمتر از هزینه واقعی زندگی خانوار شهری است. اجرای ناقص یا معطل‌مانده قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری موجب شده اختلاف درآمد میان پزشک و پرستار چندین برابر شود.
رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ادامه داد: بخشی از پرستاران در قالب قراردادهای موقت یا شرکتی مشغول‌اند که هیچ امنیت شغلی و بیمه کامل ندارند. در بسیاری از بیمارستان‌ها حقوق‌ها با ماه‌ها تأخیر پرداخت می‌شود و اضافه‌کاری یا تعطیلی‌ها حساب نمی‌شود. این شرایط باعث اضطراب مالی و بی‌اعتمادی نسبت به سیستم اداری شده است. این مسئله بزرگ‌ترین عامل نارضایتی و احساس بی‌عدالتی صنفی در میان پرستاران است.
وی با اشاره به اینکه مسیر ارتقاء شغلی در پرستاری اغلب کند و مبهم است ادامه داد: بسیاری از پرستاران پس از چند سال کار، در موقعیت نسبتاً ثابت باقی می‌مانند، بدون امکان پیشرفت مالی یا علمی چشمگیر. تماس دائمی با بیماران، حوادث ناخوشایند، مرگ، و مسئولیت تصمیم‌های حیاتی باعث فشار روانی شدید می‌شود. همچنین کمبود تجهیزات و نیروی کمکی، ساعات طولانی سرپا بودن، و مواجهه با اعتراض یا خشونت بیماران از چالش‌های روزمره پرستاران است. اغلب بیمارستان‌ها برنامه مشخصی برای حمایت روانی از پرستاران ندارند.