چهارشنبه 7 آذر 1403

عید نوروز؛ فرصتی مغتنم برای بازنگری در زیست رمضانی

وب‌گاه مشرق نیوز مشاهده در مرجع

به گزارش مشرق، محمدمهدی سلامی، فعال رسانه در کانال فحوا نوشت:

عید نوروز؛ فرصتی مغتنم برای بازنگری در زیست رمضانی

توجه ویژه به شب‌زنده‌داری و عبادت شبانه ماه #رمضان، در نگاه دینی امری پسندیده است؛ اما به نظر می‌رسد در چند دهه گذشته، سبک زندگی ایرانیان مسلمان، متأثر از سیاست‌گذاری‌های دوران مدرن - عمدتاً ماحصل امواج مدرنیزاسیون رضاشاهی به این سو - تناسبی با این موضوع ندارد. این در حالی است که نگاهی کوتاه به سبک زندگی ایرانیان تا همین دوران قاجار نشان می‌دهد که شب‌زنده‌داری رمضان، امری کاملاً مرسوم بوده و ایرانیان برای‌آنکه بتوانند این مراسم شبانه را در حیات اجتماعی و آیینی خود نهادینه کنند، کار روزانه را متناسب با حیات شبانه تنظیم می‌کردند.

یاکوب ادوارد پولاک، پزشک اتریشی دربار ناصرالدین‌شاه، در سفرنامه خود دگرگونی‌های زندگی روزمره ایرانیان در ماه رمضان را این‌گونه شرح می‌دهد: «خواب و بیداری را ایرانی به فرمان خود درآورده است... در رمضان یک ماه تمام نحوه زندگی خود را تغییر می‌دهد. در این ماه روزها می‌خوابد درحالی‌که شب‌ها غذا می‌خورد و به کارهایش می‌رسد. پس از انقضای این ماه، باز به برنامه عادی روزانه خود بازمی‌گردد، بی‌آنکه اختلال چشمگیری در سلامتش حاصل شود.»

عبدالله مستوفی در «شرح زندگانی من» می‌نویسد: «دیگر از اوقاتی که ما خیلی مترصد رسیدن آن بودیم، ماه رمضان بود. زیرا در این ماه، در وضع زندگی عمومی و خصوصی تغییراتی حاصل می‌گشت و مقصود اصلی ما که تخفیف از ساعات مکتب باشد، [حتی] بیشتر از ماه محرم و صفر بود... در این ماه کارها تقریباً تعطیل می‌شد و مردم به عبادت مشغول بودند... اگر بنائی نیمه‌تمام بود، صاحب‌کار به عمله و بناها مُزد تمام می‌داد؛ ولی بیشتر از نصف روز تقاضای کار نمی‌کرد و در دهات هم کارهای سنگین زراعتی را حتی‌المقدور تعطیل می‌کردند... خلاصه اینکه ماه عبادت بود و در همه چیز، مردم از همدیگر رعایت می‌کردند.»

چنین نقل‌هایی، فاصله جدی اکنون ما با سبک زندگی تراز رمضان را نشان می‌دهد. در واقع نسبت احیاء شبانه با اشتغال روزانه در میان گذشتگان، معقول‌تر از امروز بوده است. اما خوب است توجه داشته باشیم امسال که بخش قابل‌توجهی از روزهای ماه رمضان با تعطیلات #نوروز مقارن شده، تحقق این زیست شبانه آسان‌تر به نظر می‌رسد. ای‌بسا سیاست‌ها و ضوابط اداری ایام نوروز بتواند قدری سهل‌تر از سال‌های قبل اتخاذ شود تا کارمندان نیز در سایه تعطیلات نوروز، بیش‌ازپیش بتوانند از فضیلت‌های ماه خدا بهره گیرند.

*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.