فرصت‌سوزی میلیارد دلاری
حسین میرافضلی - کارشناس انرژی
براساس دلایل علمی و مستند پیش‌بینی می‌شود نرخ نفت به‌زودی روند نزولی را آغاز می‌کند و تا 2 دهه آینده نرخ نفت به‌طورمتوسط در حدود قیمتی 20 تا 30 دلار فرازوفرود خواهد داشت. تا حدود 15 سال آینده نرخ نفت به‌طورمتوسط حدود 50 تا 60 دلار خواهد بود. از 15سال آینده به بعد، متوسط نرخ نفت بین 25 تا 40 دلار خواهد بود.
1- در حال حاضر بیش از 80 درصد نفت تولیدی جهان به‌عنوان سوخت (عمدتا بنزین و گازوئیل) در حمل‌ونقل جاده‌ای، ریلی و دریایی و هوایی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
2- 15کشور جهان 73 درصد نفت جهان را وارد می‌کنند. این 15کشور طی 20 سال آینده حمل‌ونقل خود را برقی و مصرف گازوئیل و بنزین را در حمل‌ونقل حذف می‌کنند. برق محور انرژی جهان و عامل حرکت خودروها، قطارها، اتوبوس‌ها و کامیون‌ها خواهد شد.
3- بخش عمده برق موردنیاز کشورهای پرمصرف از طریق خورشیدی تامین خواهد شد.
4- نقش انرژی باد، آب، زمین‌گرمایی و هسته‌ای در تولید تولید برق افزایش خواهد یافت.
5- نیروگاه‌های نسل جدید با سوخت زغال‌سنگ توسعه خواهند یافت. Co2 خروجی این نیروگاه‌ها در هوا منتشر نخواهد شد، بلکه به‌عنوان مواد اولیه
محصولات دیگر مورداستفاده قرار خواهد گرفت. با برقی شدن خودروها، هر کشور متناسب با ظرفیت‌ها و نقاط قوت خود نسبت به تولید برق اقدام خواهد کرد. آب، باد، زغال‌سنگ، نفت، گاز، زمین‌گرمایی، هسته‌ای و سایر روش‌ها متناسب با ظرفیت کشورها مورداستفاده قرار خواهند گرفت. بنا به دلایل فوق و علت‌های متعدد دیگر از جمله آلودگی هوا، روند گرمایش کره زمین؛ در چند دهه آتی نفت از چرخه حمل‌ونقل حذف خواهد شد.
کل ذخایر نفت درجای ایران حدود 800 میلیارد بشکه است که بیش از 200 میلیارد بشکه آن قابل‌برداشت است.
ارزش 200 میلیارد بشکه نفت به میانگین نرخ 65 دلار معادل 13 هزار میلیارد دلار است، اما زمانی که نرخ نفت به‌میانگین نرخ 25 دلار بر بشکه می‌رسد، ارزش این سرمایه ملی بین‌نسلی معادل 5 هزار میلیارد دلار می‌شود که حدود 15درصد آن، هزینه استخراج و انتقال است. بنابراین عدم‌امکان بهره‌برداری و فروش نفت در شرایط قیمت‌های بالای نفت منجر به از دست دادن هزاران میلیارد دلار از سرمایه‌های بین‌نسلی شده است.
چنانچه با سرمایه‌گذاری در میادین نفت و بهره‌گیری از آخرین تکنولوژی‌ها به مدت 40 سال گذشته، روزانه 7 میلیون بشکه نفت برداشت می‌کردیم، طی 40 سال جمعا حدود 100 میلیارد بشکه برداشت کرده‌ایم که با لحاظ نرخ متوسط 60 دلار، ارزش کل نفت تولیدی ایران از 6هزارمیلیارد دلار فراتر می‌رفت. اما واقعیت این است که به‌دلیل شرایط تحریم، کمتر از نصف میزان ذکرشده نفت برداشت کرده‌ایم و بیش از 3هزار میلیارد دلار فرصت بهره‌برداری از سرمایه بین‌نسلی که در حال کم ارزش شدن است را از دست داده‌ایم. حال چنانچه از این پس با سرمایه‌گذاری و بهره‌گیری از آخرین تکنولوژی‌ها و روش‌های ازدیاد برداشت بتوانیم تولید نفت را به حدود 7 میلیون بشکه در روز برسانیم و نفت را با میانگین نرخ 70 دلار بفروشیم، در 15 سال آینده قادر به برداشت 2هزار و600 میلیارد دلار نفت از میادین نفت کشور خواهیم بود.
عدم‌رفع تحریم به مفهوم بزرگ‌ترین ظلم در تاریخ کشور به ملت و اقتصاد ایران است. می‌بایست به‌سرعت مشکل تحریم‌ها را حل کنیم و با تمام توان و ظرفیت‌های داخلی و خارجی و با بهره‌گیری از آخرین دانش و فناوری‌ها، در توسعه میادین نفت و گاز سرمایه‌گذاری و بخشی از عقب‌ماندگی‌های دهشتناک گذشته را جبران کنیم.
