ماجرای افزایش چشمگیر وصول مالیات از محل درآمدهای کتمان شده
با رویکردهای جدید سازمان مالیاتی، افزایش چشمگیر 38 درصدی وصول مالیات از محل درآمدهای کتمان شده محقق شد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، هوشمندسازی و حسابرسی سیستمی به معنای استفاده ازسازوکارهای هوشمند و پایش تراکنش‌ها باعث شناسایی حدود 400 هزار مودی مشکوک و رهگیری درآمدهای انتشار نیافته شده است. حسابرسی سیستمی (Systematic Auditing) نوعی حسابرسی مالیاتی است که مبتنی بر تحلیل داده‌های دیجیتال، هوش مصنوعی و پایگاه‌های اطلاعاتی به‌هم‌پیوسته است. این روش جایگزین حسابرسی سنتی مبتنی بر مراجعه حضوری، بررسی دستی دفاتر و گزارش‌های مالی شده و هدف آن، کشف هوشمندانه تخلفات مالیاتی بدون نیاز به مراجعه فیزیکی به مودی است.
استمهال 3 ماهه مالیات واحدهای تولیدی آسیب‌دیده از قطع برق و گازاجزای کلیدی حسابرسی سیستمی در ایران:
داده‌کاوی هوشمند
استفاده از الگوریتم‌ها برای شناسایی رفتارهای غیرعادی در تراکنش‌های بانکی، فروش، ثبت‌نام‌ها، فاکتورها و...
تطبیق اطلاعات مالیاتی با داده‌های ثبتی، گمرکی، بانکی، بیمه‌ای، اتاق بازرگانی و سامانه مؤدیان.
رتبه‌بندی ریسک مؤدیان
سامانه‌ای که مودیان را بر اساس رفتار مالی، احتمال فرار مالیاتی و انطباق با مقررات، در سطوح مختلف ریسک دسته‌بندی می‌کند.
حسابرسان فقط به سراغ پرونده‌هایی می‌روند که سیستم آن‌ها را مشکوک یا پُرریسک شناسایی کرده است.
کاهش تماس مستقیم با مأمور مالیاتی
حذف سلیقه و فساد اداری از مسیر رسیدگی.
تعامل تمام‌الکترونیک بین مودی و سازمان امور مالیاتی.
تشخیص هوشمند درآمد کتمان‌شده
از طریق ردیابی گردش مالی و دارایی‌هایی که با درآمدهای اظهارشده تطابق ندارند.
شناسایی کسب‌وکارهای فاقد پرونده مالیاتی (اصطلاحاً "مودیان خاکستری").
از سوی استفاده از گزارش‌های مردمی در مسیر همچنان کاربردی است. به عبارت ساده تر شکایات و اطلاعات مردمی منجر به شناسایی افراد بدون پرونده و بدهکاران شده است
در همین راستا سازمان امور مالیاتی کشور از افزایش چشمگیر 38 درصدی وصول مالیات از محل درآمدهای کتمان شده خبر داد که نشان‌دهنده اثربخشی نظام نظارتی جدید است. از این محل واریز 36 هزار میلیارد تومان به خزانه واریز شده است.
این ارقام نشان‌دهنده چیست؟
وصول 36هزار میلیارد تومان، در مقایسه با حدود 60هزار میلیارد تومان درآمدهای کتمان‌شده باارزش قابل‌توجهی روبرو شده است.
براساس آمارهای رسمی، درآمدهای مالیاتی ایران در ده‌ماهه سال جاری به بیش از 920 هزار میلیارد تومان رسیده و نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی (GDP) نیز رشد یافته است.
چرا این تحول مهم است؟
عدالت مالیاتی افزایش یافته و امکان فرار مالیاتی کاهش یافته است.
شفافیت در وصول درآمدها تقویت شده؛ به‌ویژه در بخش اشخاص حقوقی دارای درآمدهای پنهان به گزارش تسنیم، نظام هوشمند و نظارتی قوی‌تر توانسته منابع مالیاتی ناشناخته را شناسایی و به‌حساب دولت واریز کند. این اقدام نه‌تنها منجر به تقویت شفافیت و عدالت مالیاتی شد، بلکه می‌تواند به بهبود درآمدهای مستمر دولت و کاهش اتکا به منابع غیرمالیاتی کمک کند.