ماجرای سخنان امیرالمومنین علی (ع) پس از اقامه «نماز باران» در شهر کوفه
در یکی از خشکسالیهای دوران زندگی حضرت امام امیرالمومنین علی علیه السلام، ایشان نماز باران اقامه کردند و پس از آن خطبهای بسیار پرمعنی و پرمحتوا با تعبیراتی بسیار زیبا و عمیق ایراد کردند.
به گزارش مشرق، دعا برای بارش باران و نزول نعمات الهی قدمتی به طول حیات بشر دارد. انسانهای مؤمن هر از گاهی که در سرزمین خود درگیری بحران خشکسالی میشدند دست به دعا بر میداشتند و از خداوند بارش باران را درخواست میکردند.
در یکی از خشکسالیهای دوران زندگی حضرت امام امیرالمومنین علی علیه السلام، ایشان نماز باران اقامه کردند و پس از آن خطبهای ایراد کردند. این سخنان امام، خطبهای است بسیار پرمعنی و پرمحتوا با تعبیراتی بسیار زیبا و عمیق. امام علیه السلام در آغاز خطبه، مشکلات ناشی از خشکسالی را بیان میکند و ضمن شرح این معنی اشاره به این میفرماید، که بسیاری از این گونه حوادث ناشی از گناهان و اعمال مردم است سپس دست به درگاه خدا برمیدارد و با عبارات مختلف از پیشگاه قادر متعال، تقاضای نزول باران میکند. عبارات امام علیه السلام در این زمینه به قدری دلنشین است که انسان را در یک فضای روحی مملو از معنویت فرو میبرد.
اللَهُمَ قَدِ انصَاحَت جِبَالُنَا وَ اغبَرَت أَرضُنَا وَ هَامَت دَوَابُنَا وَ تَحَیَرَت فِی مَرَابِضِهَا وَ عَجَت عَجِیجَ الثَکَالَی عَلَی أَولَادِهَا وَ مَلَتِ التَرَدُدَ فِی مَرَاتِعِهَا وَ الحَنِینَ اِلَی مَوَارِدِهَا، اللَهُمَ فَارحَم أَنِینَ الآنَهِ وَ حَنِینَ الحَانَهِ، اللَهُمَ فَارحَم حَیرَتَهَا فِی مَذَاهِبِهَا وَ أَنِینَهَا فِی مَوَالِجِهَا. اللَهُمَ خَرَجنَا اِلَیکَ حِینَ اعتَکَرَت عَلَینَا حَدَابِیرُ السِنِینَ وَ أَخلَفَتنَا مَخَایِلُ الجُودِ فَکُنتَ الرَجَاءَ لِلمُبتَئِسِ وَ البَلَاغَ لِلمُلتَمِسِ، نَدعُوکَ حِینَ قَنَطَ الأَنَامُ وَ مُنِعَ الغَمَامُ وَ هَلَکَ السَوَامُ أَلَا تُؤَاخِذَنَا بِأَعمَالِنَا وَ لَا تَأخُذَنَا بِذُنُوبِنَا، وَ انشُر عَلَینَا رَحمَتَکَ بِالسَحَابِ المُنبَعِقِ وَ الرَبِیعِ المُغدِقِ وَ النَبَاتِ المُونِقِ سَحاً وَابِلًا تُحیِی بِهِ مَا قَد مَاتَ وَ تَرُدُ بِهِ مَا قَد فَاتَ.
خداوندا کوههای ما از بی آبی شکاف خورده و زمین ما غبار آلود و دامهای ما در آغلهای خود سرگردانند و چون زن بچه مرده فریاد می کشند، و از رفت و آمد بی حاصل به سوی چراگاه ها و آبشخورها، خسته شدهاند. بار خدایا بر ناله گوسفندان و فریاد و آه شتران ماده رحمت آور، خدایا به سرگردانی آنها در راهها و نالههایشان در خوابگاهها رحمت آور. بار خدایا هنگامی به سوی تو بیرون آمدیم که خشکسالی پیاپی هجوم آورده، و ابرهای پر باران از ما پشت کرده و خشک و نامهربان بدون بارش قطرهای باران گذشتند.
خدایا تو امید هر بیچاره و حل کننده مشکلات هر طلب کننده می باشی، خدایا تو را میخوانیم، در این هنگام که همه نا امید شدهاند، و ابر رحمت بر ما نمیبارد و حیوانات ما نابود گردیدند، ما را به کردار ما عذاب نکنی، و به گناهان ما کیفر ندهی.
خدایا رحمت خود را با ابر پر باران و بهار پر آب و گیاهان خوش منظر شاداب بر ما نازل فرما، بارانی درشت قطره بر ما فرو فرست که مردگان را زنده و آنچه از دست ما رفته به ما باز گرداند.
اللَهُمَ سُقیَا مِنکَ مُحیِیَهً مُروِیَهً تَامَهً عَامَهً طَیِبَهً مُبَارَکَهً هَنِیئَهً [مَریِئَهً] مَرِیعَهً زَاکِیاً نَبتُهَا ثَامِراً فَرعُهَا نَاضِراً وَرَقُهَا تُنعِشُ بِهَا الضَعِیفَ مِن عِبَادِکَ وَ تُحیِی بِهَا المَیِتَ مِن بِلَادِکَ. اللَهُمَ سُقیَا مِنکَ تُعشِبُ بِهَا نِجَادُنَا وَ تَجرِی بِهَا وِهَادُنَا وَ یُخصِبُ بِهَا جَنَابُنَا وَ تُقبِلُ بِهَا ثِمَارُنَا وَ تَعِیشُ بِهَا مَوَاشِینَا وَ تَندَی بِهَا أَقَاصِینَا وَ تَستَعِینُ بِهَا ضَوَاحِینَا مِن بَرَکَاتِکَ الوَاسِعَهِ وَ عَطَایَاکَ الجَزِیلَهِ عَلَی بَرِیَتِکَ المُرمِلَهِ وَ وَحشِکَ المُهمَلَهِ وَ أَنزِل عَلَینَا سَمَاءً مُخضِلَهً مِدرَاراً هَاطِلَهً یُدَافِعُ الوَدقُ مِنهَا الوَدقَ وَ یَحفِزُ القَطرُ مِنهَا القَطرَ غَیرَ خُلَب بَرقُهَا وَ لَا جَهَام عَارِضُهَا وَ لَا قَزَع رَبَابُهَا وَ لَا شَفَان ذِهَابُهَا حَتَی یُخصِبَ لِاِمرَاعِهَا المُجدِبُونَ وَ یَحیَا بِبَرَکَتِهَا المُسنِتُونَ، فَاِنَکَ تُنزِلُ الغَیثَ مِن بَعدِ ما قَنَطُوا وَ تَنشُرُ رَحمَتَکَ وَ أَنتَ الوَلِیُ الحَمِیدُ.
خدایا ما را با بارانی سیراب کن که زنده کننده، سیراب سازنده، فراگیر و به همه جا رونده، پاکیزه و با برکت، گوارا و پر نعمت، گیاه آن بسیار، شاخههای آن به بار نشسته و برگهایش تازه و آب دار باشد تا با چنان بارانی بنده ناتوان را توان بخشی، و شهرهای مرده ات را زنده سازی.
خدایا بارانی ده که بسیار ببارد تا زمینهای بلند ما پر گیاه شود، و در زمینهای پست روان گردد و نعمتهای فراوان در اطراف ما گسترش یابد، تا با آن میوههای ما بسیار، گله های ما زنده و فراوان، و سرزمینهای دورتر از ما نیز بهرمند گردند، و روستاهای ما از آن نیرومند شوند. اینها همه از برکات گسترده و بخششهای فراوان تو باشد که بر سرزمینهای فقر زده و حیوانات وحشی ما نازل میگردد.
خداوندا بارانی ده دانه درشت که پیاپی برای سیراب شدن گیاهان ما ببارد، چنانکه قطرات آن یکدیگر را برانند، و دانههای آن به شدت برهم کوبیده شوند، نه رعد و برقی بی باران، و ابری بی ثمر، و کوچک و پراکنده، و نه دانههای ریز باران همراه با بادهای سرد.
خدایا بارانی پر آب فرو فرست که قحطی زدگان به نعمتهای فراوان رسند و آثار خشکسالی از میان برود که همانا، تویی خداوندی که پس از نا امید شدن مردم باران را فرو میفرستی و رحمت خود را همه جا گسترش میدهی و تویی سرپرست نظام آفرینش که به ستودن سزاواری.