پنج‌شنبه 8 آذر 1403

میرشکاک: فردوسی حقیقت قرآن را به جذاب ترین شکل ممکن بیان کرده است

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
میرشکاک: فردوسی حقیقت قرآن را به جذاب ترین شکل ممکن بیان کرده است

میرشکاک در درس گفتار شاهنامه گفت: فردوسی حقیقت قرآن را بر اساس هویت قومی ما و به جذاب‌ترین شکل ممکن یعنی داستان منظوم بیان کرده است و بهترین منبعی که می‌تواند ایرانی را از فروبستگی تاریخی بیرون بیاورد، شاهنامه فردوسی است.

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، یوسفعلی میرشکاک، شاعر و پژوهشگر ادبی، در چهارمین جلسه از درس گفتارهای شاهنامه، که با حضور او و به همت دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد، اظهار کرد: فردوسی می‌گوید: تو را دانش و دین رهاند درست / در رستگاری ببایدت جست. اما دین در عمل چون معتقد است که: دوصد گفته چون نیم کردار نیست.

او، کلمه های «دین» و «راه» در کلام فردوسی را مصداق شریعت و طریقت پنداشت و خاطر نشان کرد: یکی از مشکلات جوامع اسلامی از دوران آغاز تجدد این است که شریعت دارند اما طریقت ندارند و از این رو، نمی‌دانند چه کار کنند.

او ادامه داد: ما قبل از این خودآگاهی داشتیم اما از مشروطه به این سو، می‌بایستی حافظه و خودآگاهی تاریخی می‌داشتیم که نداریم.

این شاعر در ادامه با اشاره به این‌که ما دچارفروبستگی تاریخی شده‌ایم اما اما نه انحطاط تأکید کرد: به اعتقاد من فروبستگی تاریخی ما از روزگار صفویه شروع شد چون تشییع را شبیه دستگاه آیین زرتشتی کردیم.

او خاطر نشان کرد: بهترین منبعی که می‌تواند ایرانی را از فروبستگی تاریخی بیرون بیاورد، شاهنامه فردوسی است. فردوسی حقیقت قرآن را بر اساس هویت قومی ما و به جذاب‌ترین شکل ممکن یعنی داستان منظوم بیان کرده است.

میرشکاک تصریح کرد: فردوسی وقتی متوجه پراکنده شدن شاهنامه ابومنصوری شد، شاهنامه را به صورت شعر درآورد تا تأثیرش بیشتر شود و اگر آن را به نثر عربی یا فارسی در می‌آورد، بلایی که بر سر شیخ اشراق آمد، بر سر او هم می‌آمد.

این پژوهشگر در این باره افزود: آنکه می‌تواند حرف‌اش را موزون و مقفا بزند که فلسفی نمی‌اندیشد؛ همان کاری که فردوسی کرد و پس از او سنائی و عطار و... هم این راه را ادامه دادند. فردوسی هنرمندی گسسته نیست ولی تقیه کرده اما از طریق دین نان نخورده و به همین خاطر است که متهم به زندقه و مجوسیت شده است.

این پژوهشگر با انتقاد از اینکه هنوز میراث شخصیت‌های برجسته‌ای چون: اویس قرنی، حبیب عجمی، ابوسعید ابوالخیر، بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی را نشناخته‌ایم، خاطر نشان کرد: مگر قرآن کتاب فلسفی است که ما توقع داریم تفکرمان فلسفی باشد؟! یکی از عوارضی هم که گریبانگیر ما شده است این است که همه را می‌خواهیم اصلاح کنیم ولی به خودمان رجوع نمی‌کنیم.

میرشکاک در پایان سخنانش، شاهنامه را یک متن دقیق حکمی اما موزون و مقفا عنوان و سپس به بحث طنز در آن اشاره کرد و گفت: طنز بعد از حکمت اجمالی و تفصیلی شروع می‌شود و به طور قطع، غرضی در آن هست اما شعر مبتنی بر ایماژ است.

برنامه درس گفتارهای شاهنامه یوسفعلی میرشکاک، ساعت 18 تا 20 سه شنبه‌های هر هفته در سالن سلمان هراتی حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به حافظ برگزار می‌شود و حضور در آن برای همه علاقه‌مندان و پژوهشگران آزاد است.

انتهای پیام