نگاهی به دو انیمیشن خلاقانه / «پیانو» و «جیرفت»، دو نگاه، دو جهان تماشایی

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، انیمیشن‌های کوتاه در ایران، بر خلاف انیمیشن‌های بلند محصول ذوق و هنر، تجربه گرایی و جسارتی هستند که در سینمای بلند به دلیل گرانی تولید و مشکلات توزیع انجام نشدنی است. هر چقدر انیمیشن بلند در سینمای ایران، در دام مسائل ارگانی، تبلیغات و بازار گرفتار شده، انیمیشن کوتاه، رها از این معادلات، زنده و باطراوت است. نهادها، موسسات و دفترهای خصوصی به تناوب دستی بر آتش تولید انیمیشن کوتاه دارند، اگرچه محل عرضه این آثار و گنج‌ها همچنان اندک است، اما تلاش‌هایی شبیه آنچه گروه هنر و تجربه امسال با طراحی بسته‌های کوتاه، برای نمایش این انیمیشن‌ها انجام داد، قابل توجه و البته نیازمند تکرار است.

انیمیشن «پیانو» ساخته مرجان کشانی و شهاب شمسی، روایتی خلاقانه درباره آرزوهای انسان و وقوع جنگ دارد. فیلمی کوتاه، اما عمیق و انسانی که بی زمان و مکان است، این ویژگی باعث می‌شود «پیانو» همیشه تازه باقی بماند، فیلمی نه فقط درباره ایران که تجربه جنگی هشت ساله را پشت سر گذاشته، که درباره همه مردم جهان که روزگاری با جنگ و خشونت دست به گریبان بوده و یا اینک، آن را تجربه می‌کنند. طراحی هوشمندانه، فضاسازی دقیق و هنرمندانه ساختاری حرفه‌ای به فیلم داده است، جزئیات جذابی در «پیانو» وجود دارد که محصول دقت نظر تیم سازنده و کارگردان است، رویای کودکی که عاشق نواختن پیانوست، در پتوی او، طراحی اتاق و همه عناصر و نشانه‌هایی که می‌بیند هویداست، فیلم موفق می‌شود ویرانی رویاها و آرزوها در جنگ را بدون دیالوگ یا تاکید شعاری به تصویر بکشد. نگاه کشانی، فارغ از رویکردهای سیاسی، به وجه انسانی جنگ، پرداخته و این باعث شده، «پیانو» در ذهن تماشاگرش بماند.

«جیرفت» انیمیشن دیگری است که کشانی ساخته و جذابیت نخست آن، تجربه متفاوتی است که نسبت به «پیانو» در آن داشته است. طراحی‌ها و جان بخشی در این فیلم کاملا متفاوت با «پیانو» ست، اگر «پیانو» در فضایی جهان شمول و مدرن روایت می‌شود، «جیرفت» ایرانی است و وابسته به تاریخ، فرهنگ و اسطوره‌ها. اما آنچه دنبال کردن این روایت را شیرین می‌کند، ضرباهنگ و مضمون کنجکاوی برانگیز آن است، جدال نهفته در پدیده‌ها و تلاش عناصر برای منکوب کردن یکدیگر، رسیدن جهان به ثبات و پایان تلاطم‌ها در تکنیکی که کشانی استفاده کرده، متبلور شده است. «پیانو» و «جیرفت» محصول مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی هستند، نهادی که اولویت اصلی آن تولید مستند است اما مدتهاست خانه انیمیشن کوتاه است و استعدادهای فراوانی در آن متولد شده و به بلوغ رسیده‌اند. تنوع جوایزی که تولیدات مرکز از جمله «پیانو» و «جیرفت» از جشنواره‌های داخلی و خارجی دریافت کرده نشان می‌دهد که رویکرد، نگاه حمایتی و استراتژی مرکز گسترش در کشف استعداد جواب داده است. ساخت دو فیلم باارزش اما خاص مانند «پیانو» و «جیرفت» در بخش خصوصی اگر ناممکن نباشد، بسیار دشوار است.

24457