نگاه سلیقهای؛ انتقادی مهم به جشنواره هنرهای تجسمی
اسلامزاده گفت: در دورههایی از جشنواره هنرهای تجسمی، نگاه سلیقهای وجود داشته و همین باعث شده است که شاهد اعتراضهایی به این جشنواره باشیم.
سعید اسلام زاده، روزنامه نگار و منتقد هنرهای تجسمی درمورد کارنامه جشنواره هنرهای تجسمی در دورههای گذشته بیان کرد: در وهلهی اول باید جشنوارهها را به چند دسته تقسیم کنیم که این تقسیم بندی شکلهای مختلفی پیدا میکند. جشنوارههایی که خصوصی یا دولتی هستند و یا جشنوارههای تک رشتهای و همچنین، جشنوارههایی که مجموعه رشتههای هنری را دربر میگیرند و به نظر میرسد برگزاری جشنواره در یک رشته مثل عکاسی، نقاشی یا مجسمه سازی کار راحت تری است تا این که بخواهیم مجموعهای از رشتهها را در یک نمایشگاه به نمایش بگذاریم و به عنوان جشنواره برگزار کنیم.
این منتقد هنرهای تجسمی گفت: تجربه نشان داده است هر یک از جشنوارهها به شکلهای مختلفی که برگزار شده اند چه به صورت نمایشگاه گردانی، فراخوان و چه به شکل مدعو؛ استادانی که برای کارها دعوت میکنند دارای یک سری نقاط ضعف و قوتی هستند که گاهی، تلفیق آنها میتواند کمک کند و حتی ممکن است باعث به وجود آمدن جریانی شود که ما در یک جشنواره هنری سالانه یا دو سالانه که یک رشتهی خاصی را دربر میگیرد، بتوانیم تجربیات نسبتاً موفقی را در آن رشته بدست بیاوریم.
اسلام زاده عنوان کرد: در سالهای اخیر، دوسالانههای هنری به صورت تخصصی برگزار شده اند و طرفداران این رشتهها مثل مجسمه، نقاشی، کاریکاتور، گرافیک، تصویرسازی و... از این که دوسالانهها به صورت تخصصی برگزار میشوند اظهار رضایت میکردند.
این منتقد هنری درمورد برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی در این سالها تصریح کرد: جشنواره هنرهای تجسمی فجر در همه دورههایی که در این سالها برگزار شده به نحوی بوده است که آثار در هر دوره با یک سری از رویکردهای متفاوت در نمایشگاه به نمایش درآمده اند؛ به طوری که در یک دورهای آثار به صورت کاملاً رشتهای و مجزا بودند و در دورههای دیگری، مفهوم هنر و آرت را مدنظر داشتند؛ یعنی میان رشتهای برگزار میشدند و این طور نبود که مخاطب در یک طبقه، فقط آثار نقاشی و در طبقه دیگر، صرفاً آثار مجسمه سازی و رشتههای دیگر را مشاهده کند. در حقیقت، در دورههایی نگاه سلیقهای وجود داشته و همین باعث شده است که شاهد اعتراضها و نگاه هنرمندان و منتقدان به این جشنوارهها باشیم.
اسلام زاده مطرح کرد: گاهی این نظر وجود دارد فردی که دبیری جشنواره هنرهای تجسمی را برعهده میگیرد خودش در چه رشتهای تخصص دارد؟ زیرا خیلی وقتها گرایشهای به آن رشته خاص هم، تأثیرگذار هستند. مثلاً یک زمانی، دبیر جشنواره عکاس است و در زمان دیگری، دبیر جشنواره در حوزه نقاشی یا رشتههای هنری دیگر فعالیت میکند. در نتیجه، همه اینها در برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی بی تأثیر نیستند. اما تیم داوری و دبیرانی که در جشنواره حضور دارند به ویژه دبیر هنری که میخواهد همه کار را برعهده بگیرد همگی مواردی هستند که با نگاه مدیریت هنری و در سطح کلان، بر اساس آئین نامههایی که در جشنوارهها وجود دارند و نوشته شده اند برنامهای را تدوین میکنند که معمولاً تلفیقی از فراخوان برای دعوت هنرمندان عمومی و استادان است و بخشی را هم برای نمایشگاه گردانی میگذارند و ممکن است به هر سه صورت انجام شود.
این منتقد هنرهای تجسمی افزود: فکر میکنم این دوره از جشنواره فجر به همین سه حالت با بخشهای جانبی مختلف برگزار میشود. البته در دورههای قبلی به صورت فروش آثار هم، بوده است که گالریها شرکت میکردند و آثار خود را میفروختند و آثار استادان مستر از این طریق، به جشنواره راه پیدا میکردند، ولی در آن دو، سه دوره تجربه خیلی خوبی نبوده است.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری موسیقی و هنرهای تجسمی