همه چیز درباره اختلال شخصیت خودشیفتگی

پریدخت زند روانشناس شخصیت در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره اختلال شخصیت خودشیفته اظهار کرد: افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته الگوی نافذی از خودبزرگ‌بینی در خیال یا رفتار، نیاز به تحسین، و فقدان همدلی دارند. این ویژگی‌ها از اوایل بزرگسالی آغاز می‌شوند و در زمینه‌های مختلف زندگی فرد دیده می‌شوند.

او گفت: احساس خودبزرگ‌بینی در این افراد به صورت مهم پنداشتن خود بروز می‌کند. آنها به شدت در مورد دستاورد‌ها و استعداد‌های خود اغراق می‌کنند، حتی اگر موفقیت چشمگیری نداشته باشند، و خود را بزرگتر و برتر از دیگران می‌دانند. این افراد با خیال‌پردازی‌های بیش از حد در زمینه‌هایی مانند موفقیت بی‌حد و حصر، قدرت، هوش و استعداد، زیبایی، یا عشق ایده‌آل اشتغال ذهنی دارند. آنها معتقدند که "خاص و بی‌همتا" هستند و فقط افراد خاص یا دارای رتبه بسیار بالا قادر به درک آنها هستند و باید با چنین افرادی ارتباط داشته باشند.

زند تصریح کرد: افراد دارای این اختلال نیاز زیادی به تحسین و چاپلوسی دارند و بیشتر به مکان‌هایی می‌روند که بتوانند این تحسین و توجه را جلب کنند. این نیاز در روابط عاطفی آنها نیز صدق می‌کند.

او گفت: چنین افرادی به شدت احساس محق بودن می‌کنند، به این معنی که به شکل نامعقولی انتظار دارند با آنها برخوردی بسیار مطلوب صورت بگیرد یا افراد بی‌چون و چرا تسلیم خواسته‌ها و نیاز‌های آنها بشوند. در روابط بین فردی، آنها به شدت استثمارگر هستند و از دیگران برای رسیدن به اهداف خود سوءاستفاده می‌کنند. آنها دیگران را ابزاری برای رسیدن به اهداف خود می‌بینند. افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته اغلب به دیگران حسادت می‌ورزند و معتقدند که دیگران به آنها حسادت می‌کنند. این حسادت به عنوان یک واکنش دفاعی برای آنها به حساب می‌آید.

زند تصریح کرد: رفتار و نگرش این افراد به زندگی پر از کینه، خصومت، غرور و تکبر است. آنها توانایی خود را بیش از حد تخمین می‌زنند و به صورت خودستایی و پردعا به نظر می‌رسند. آنها با خوش‌خیالی فرض می‌کنند که دیگران برای تلاش‌هایشان همان قدر ارزش قائل می‌شوند و در صورت عدم دریافت پاداش مورد نظر تعجب می‌کنند. اغلب در مورد چنین موقعیت‌هایی قضاوت‌های مغرورانه دارند و نقش دیگران را کمتر از حد واقعی تخمین می‌زنند و آنها را بی‌ارزش جلوه می‌دهند.

او گفت: چنین افرادی معمولاً فقط به شرطی روابط دوستانه یا عاشقانه برقرار می‌کنند که طرف مقابل به پیشبرد مقاصد و اهداف آنها کمک کرده یا به طریقی عزت نفس پایین آنها را افزایش دهد. این افراد فکر می‌کنند نیاز‌های آنها خاص و مهمتر از دیگران است و فراتر از فهم عوام می‌باشد. آنها با نسبت دادن ارزش ایده‌آل به معاشرت‌های خودشان عزت نفس خود را بالا می‌برند، چرا که عزت نفس آنها بسیار شکننده و پایین است.