همه چیز درباره پاداش پایان سال 1404؛ سقف و کف پرداخت اعلام شد
با نزدیک شدن به پایان سال و افزایش پرسش‌ها درباره میزان عیدی و سنوات کارگران، جزئیات رسمی نحوه محاسبه پاداش پایان سال و حق سنوات مشمولان قانون کار مشخص شد. بر اساس اعلام رسمی، حداقل عیدی کارگران در سال 1405 برابر با 14 میلیون و 200 هزار تومان و سقف آن 21 میلیون و 300 هزار تومان تعیین شده است؛ مبلغی که جدا از حقوق ماهانه بوده و کارفرمایان موظف به پرداخت آن هستند.
- فهرست محتوا
- فرمول محاسبه عیدی و سنوات سال 1404
- نکات مهم
- حق سنوات کارگران در سال 1404
- نحوه محاسبه حق سنوات پایان خدمت کارگران
- فرق عیدی با سنوات
- کدام مزایا در محاسبه عیدی و پاداش پایان سال مؤثر است؟
- کدام مزایا در محاسبه عیدی و پاداش پایان سال مؤثر نیست؟
- کدام مزایا در محاسبه حق سنوات پایان سال مؤثر است؟
بر اساس ماده واحده قانون کار، عیدی کارگران برای یک سال کامل کارکرد، حداقل معادل 60 روز و حداکثر 90 روز است. این مبلغ کاملاً جدا از حقوق و دستمزد بوده و باید به صورت مستقل پرداخت شود.
طبق قانون، حداقل عیدی برابر با دو برابر پایه دستمزد است و حداقل میزان عیدی در سال 1405 نباید کمتر از 14 میلیون و 200 هزار تومان باشد. سقف عیدی نیز سه برابر حداقل دستمزد، یعنی 21 میلیون و 300 هزار تومان تعیین شده است. البته کارفرمایان می‌توانند به دلایلی مانند پایین بودن سطح دستمزد جامعه کارگری، عیدی بیشتری پرداخت کنند که این کار هیچ ممنوعیتی ندارد و می‌تواند به افزایش انگیزه و رضایت کارکنان کمک کند.
بر اساس ماده واحده قانون کار، عیدی کارگران برای یک سال کار حداقل معادل 60 روز و حداکثر 90 روز است. این مبلغ هیچ ارتباطی با حقوق و دستمزد ندارد و باید جداگانه پرداخت گردد.
نحوه محاسبه عیدی کارگران فرمول ثابتی دارد که برای افرادی با حداقل یک سال سابقه کار اعمال می‌شود. البته برای کارگران با سابقه کمتر از یک سال نیز فرمول جداگانه‌ای وجود دارد که در ادامه توضیح داده خواهد شد.
عیدی و پاداش سالیانه بر اساس کارکرد افراد در سال جاری (1404) محاسبه و پرداخت می‌شود؛ اما چون این پرداخت منتهی به نوروز سال 1405 است، گاهی در میان عموم به اشتباه عیدی و سنوات 1405 نامیده می‌شود.
شرح مبلغ عیدی فرمول محاسبه مبلغ (ریال) مبلغ تقریبی (تومان) حداقل عیدی سال 1404 60 × 3,463,656 207,819,360 حدود 20 میلیون و 780 هزار تومان حداکثر عیدی سال 1404 90 × 3,463,656 311,729,040 حدود 31 میلیون و 170 هزار تومانهمچنین مبلغ قابل پرداخت به عنوان حق سنوات 1404، بر اساس آخرین حقوق دریافتی فرد محاسبه و پرداخت می‌شود و مبلغ ثابتی ندارد.
در ادامه با جزئیات بیشتری در خصوص نحوه محاسبه عیدی و سنوات کارگران در شرایط کاری مختلف (مشاغل پاره‌وقت، ساعتی و...) آشنا خواهید شد.
نکته مهم: تنها کارگرانی که با انعقاد قرارداد کار مشمول قانون کار هستند، مشمول دریافت عیدی و سنوات می‌باشند؛ در صورتی که قرارداد منعقدشده تحت پوشش قانون کار نباشد (مانند قرارداد پیمانکاری)، کارفرما هیچ مسئولیتی در قبال عیدی و سنوات طرف مقابل ندارد.
فرمول محاسبه عیدی و سنوات سال 1404
مطابق ماده واحده قانون مربوط به تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون کار (مصوب 1370)، کارفرما موظف است به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کارکرد، معادل 60 روز آخرین مزد روزانه به عنوان عیدی و پاداش پایان سال پرداخت کند. همچنین مبلغ پرداختی به هر کارگر نباید از معادل 90 روز حداقل مزد روزانه قانونی بیشتر باشد. به عبارت دیگر برای عیدی و پاداش پایان سال هر کارگر داریم:
90 روز حداقل دستمزد دریافتی عیدی و پاداش پایان سال 60 روز حداقل دستمزد دریافتی
نکات مهم
1- مبنای محاسبه عیدی و پاداش کارگران بر اساس حقوق و مزایای آنها به صورت زیر است:
کارگران شاغل در کارگاه‌هایی که مشمول طرح طبقه‌بندی مشاغل هستند: مزد مبنا یا مزد گروه به علاوه پایه.
کارگران شاغل در کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل ندارند: مزد ثابت یعنی مزد شغل به علاوه مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل.
2- مطابق تبصره 2 ماده واحده قانون عیدی، در کارگاه‌هایی که مطابق رویه جاری بیش از مبالغ فوق پرداخت می‌کنند، عرف کارگاه معتبر است. پرداخت مبالغ بالاتر به عنوان عیدی و پاداش پایان سال، تنها با ارائه مستندات معتبر در خصوص رعایت رویه کارگاه امکان‌پذیر است. در غیر این صورت، اضافه مبالغ پرداختی بابت عیدی جزء هزینه‌های قابل قبول مالیاتی (موضوع مواد 147 و 148 قانون مالیات‌های مستقیم) نخواهد بود.
حق سنوات کارگران در سال 1404
حق سنوات یا سنوات پایان خدمت، پاداشی است که پس از اتمام قرارداد کار از سوی کارفرما به مستخدمین مشمول قانون کار پرداخت می‌شود. از این رو به آن مزایای پایان کار یا پاداش پایان خدمت نیز گفته می‌شود. توجه کنید که حق سنوات با پایه سنوات متفاوت است؛ پایه سنوات مبلغی است که مطابق تصویب شورای عالی کار به حداقل حقوق کارگرانی که بیش از یک سال در یک کارگاه مشغول فعالیت باشند، اضافه می‌شود. در حقیقت پایه سنوات جزئی از دستمزد ماهانه بوده و به صورت مجزا پرداخت نمی‌شود.
مهم‌ترین تفاوت‌های حق سنوات و پایه سنوات:
1. پایه سنوات مشمول بیمه و مالیات است، اما حق سنوات معاف از بیمه و مالیات.
2. پایه سنوات به صورت ماهیانه پرداخت می‌شود، اما حق سنوات در پایان قرارداد.
3. پایه سنوات مقدار مشخصی دارد که سالانه توسط وزارت کار تعیین می‌شود، اما حق سنوات بر اساس حقوق و دستمزد افراد متفاوت است.
نحوه محاسبه حق سنوات پایان خدمت کارگران
کارفرما موظف است به کارگرانی که یک سال یا بیشتر در کارگاه مشغول خدمت بوده‌اند، به ازای هر سال (اعم از متوالی یا متناوب) معادل یک ماه آخرین حقوق دریافتی را بپردازد (ماده 24 قانون کار).
بر اساس آخرین رأی مربوط به حق سنوات (اصلاحیه شماره 2-3328 مورخ 1400/6/14 دیوان عدالت اداری)، مبنای محاسبه سنوات پایان کار بر اساس مواد 24 و 31 قانون کار، فقط مطلق حقوق و مزد کارگر است. بنابراین فرمول محاسبه حق سنوات بر اساس مدت زمان کارکرد به صورت زیر است:
فرمول محاسبه حق سنوات:
365 روز (30 × تعداد روزهای کارکرد در سال × (حقوق و مزد روزانه))
فرق عیدی با سنوات
برای بسیاری از مشمولان قانون کار این سؤال مطرح است که «فرق سنوات با عیدی چیست؟» در پاسخ باید گفت:
ماهیت: عیدی پاداش بابت سود یک‌ساله مجموعه اقتصادی است؛ حق سنوات پاداش تسلط و مهارت کارگر در اجرای بهتر امور محوله.
نحوه محاسبه: فرمول محاسبه عیدی و سنوات متفاوت است (در ادامه بررسی شده).
مزایای مشمول: مزایای مؤثر در عیدی با مزایای مؤثر در سنوات متفاوت است.
زمان پرداخت: در قراردادهای بیش از یک سال، عیدی لزوماً پایان سال پرداخت می‌شود؛ حق سنوات می‌تواند پایان قرارداد باشد.
یکی از مهم‌ترین مسائل، تعیین عوامل مؤثر در میزان عیدی و سنوات است. بر اساس قوانین، عوامل مؤثر در محاسبه عیدی با سنوات متفاوت است.
کدام مزایا در محاسبه عیدی و پاداش پایان سال مؤثر است؟
بر اساس قانون تعیین عیدی و پاداش کارگران، محاسبه وابسته به دستمزد و فوق‌العاده‌هایی است که به واسطه شغل پرداخت می‌شود. مزایای مستمر عبارتند از:
- فوق‌العاده سختی کار
- فوق‌العاده شغل
- فوق‌العاده مسئولیت
سایر مزایایی که به صورت مستمر به تبع شغل پرداخت می‌شوند (مثلاً فوق‌العاده اضافه‌کاری مؤثر نیست).
کدام مزایا در محاسبه عیدی و پاداش پایان سال مؤثر نیست؟
مزایای رفاهی و انگیزشی جزء دستمزد محسوب نشده و در عیدی لحاظ نمی‌شود، از جمله:
- کمک هزینه عائله‌مندی
- حق تأهل
- کمک هزینه مسکن
- کمک هزینه خواروبار یا بن کارگری
- پاداش افزایش تولید
کدام مزایا در محاسبه حق سنوات پایان سال مؤثر است؟
بر اساس دادنامه دیوان عدالت اداری مورخ 1400/6/14، عوامل مؤثر فقط مزد یا حقوق پایه و پایه سنوات است. بنابراین حق سنوات به ازای هر سال، معادل 30 روز آخرین حقوق دریافتی کارگر (به جز مزایای رفاهی و انگیزه‌ای) خواهد بود.