هنوز به مستند به عنوان گزارش خبری نگاه می‌شود

مرتضی رزاق کریمی، مستندساز در استودیوی شبکه خبر تاسیس شبکه مستند را موتور محرکه‌ای برای مستندسازان دانست و گفت: خوشبختانه مستندسازی روند روبه رشدی را طی می‌کند. اگرچه سال‌ها سینمای مستند بدون حمایت جدی و با تلاش مستندسازان رشد کرد، اما از زمان تاسیس شبکه مستند امید بیشتری بین مستندسازان شکل گرفته است. در همه جای جهان اصلی‌ترین محل ارائه سینمای مستند تلویزیون است.

رزاق کریمی به اصلاح ساختار و الگو‌های تولید مستند اشاره کرد و افزود: اولین عامل در اصلاح ساختار اختصاص بودجه و امکانات به مستندسازی است. هنوز به مستند به عنوان گزارش خبری نگاه می‌شود. گزارش خبری در جای خودش ارزشمند است، ولی مستند ساختار دارد. باید در ساختار آن عوامل حرفه‌ای بخصوص تهیه‌کننده حرفه‌ای قرار گیرد.

این مستندساز در پاسخ به این سوال که آیا تهیه‌کنندگان حرفه‌ای مختص مستندسازی وجود دارد؟ گفت: بله. از سه دهه پیش نیاز به وجود محلی برای پیگیری مطالبات حرفه تهیه‌کنندگی احساس می‌شد. در نیمه دوم دهه هفتاد انجمن صنفی تهیه‌کنندگان مستند تاسیس شد. تعدادی از اعضای این انجمن از تهیه‌کنندگان سازمان صداوسیما و تعدادی از همکاران بخش خصوصی هستند.

وی در پاسخ به این پرسش که در کدام شاخه‌های مستند گرایش بیشتری وجود داشته یا موفق‌تر بودیم، افزود: متاسفانه عموم برداشت مخاطبان از مستند مستند‌های حیات وحش است؛ این درحالی است که مستند گونه‌ها و ژانر‌های مختلف دارد. حتی تنوع ژانر و موضوعات در مستند بیش از کار‌های نمایشی است. البته در مستند‌های حیات وحش پیشرفت‌های چشمگیر داشتیم. تولیدات همکارانمان در موضوعات حیات وحش در بالاترین سطح کیفی بین‌المللی قرار دارد و جوایز متعددی را از آنِ خود کرده است.

رزاق کریمی گذری به پیش شرط مستندسازی یعنی پژوهش زد و گفت: مستند وجه آگاهی‌بخشی دارد. شاید مهمترین وجه تمایز آن با گونه‌های مختلف سینمایی مثل انیمیشن یا سینمای نمایشی یا فیلم کوتاه بارِ آگاهی بخشی و اطلاع‌رسانی باشد. اگر مستند با پژوهش ضعیف یا بدون آن پیش برود، قطعاً به نتیجه دلخواه نخواهد رسید.