وقتی تشویق به «کتک نخوردن» راه را برای پرخاشگر بودن باز میکند
رفتارهای پرخاشگرانه می توانند ناشی از عوامل متعددی باشند که نه تنها برای فرد بلکه برای جامعه نیز آسیب زاست.
مهرداد ثابت، روانشناس در گفتوگو با خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص بروز رفتارهای پرخاشگرانه و قلدریهای ناشی از آن اظهار کرد: معمولا افرادی که پرخاشگر هستند برای حمایت از خود به حقوق دیگران تعدی و تجاوز میکنند که این رفتار میتواند به شکلهای مختلفی، چون تهدید، توهین و تنبیه بدنی بروز پیدا کند.
وی گفت: رفتارهای پرخاشگرانه و قلدرانه در سنین مختلف به صورتهای متفاوتی وجود دارد که از ایجاد مزاحمت، سرزنش کردن دیگران، دروغگویی، رضایت نداشتن از رابطه خود با دیگران و اذیت کردن آن ها، تحقیر کردن افراد و بی ادبانه رفتار کردن تا فریاد زدن را شامل میشود.
این روانشناس با اشاره به دو نوع قلدری فردی و گروهی تصریح کرد: قلدری ممکن است به صورت فردی یا گروهی باشد که در نمونه اول، به طور مثال؛ فرد نوجوان یا جوان نسبت به هم سن و سالهای خود قلدری فردی میکند که اغلب به دور از پنهان کاری است، اما در قلدری جمعی، فرد تلاش میکند که با افرادی از جنس و فکر خودش به صورت متحدانه و گروهی درصدد قلدری برآید؛ به طوری که هنگام بروز دعوا و کتک کاری نیز، به صورت جمعی و گروهی عمل میکنند.
ثابت با بیان این که عوامل متعددی در بروزرفتارهای پرخاشگرانه و قلدرانه نقش دارند، گفت: ناکامی، یکی از عوامل موثر بر این رفتار است چرا اگر فردی در رسیدن به اهداف خود با شکست روبرو شود، ناکامی حاصل شده باعث میشود که او رفتارهای پرخاشگرانه بیشتر و قلدرانه تری را از خود بروز دهد.
وی با اشاره به محیط زندگی به عنوان یکی دیگر از عوامل موثر در بروز رفتارهای پرخاشگرانه و قلدرانه ادامه داد: تمامی خشونتها و رفتارهای این چنینی نتیجه عملکرد مغز و ناشی از شرایط محیط زندگی فرد است چرا که ریشه خشونت را میتوان در تداوم تاریخی مبارزه و مقابله انسان با خطرها و تهدیدهای محیط زندگی اش دانست که بر تفکر و رفتار او و همچنین بر چگونگی برخورد وی با تهدیدها و خطرها نیز تاثیر میگذارد.
این روانشناس افزود: تایید رفتار پرخاشگرانه و قلدرانه و تشویق به این کار از دیگر عوامل موثر بر این موضوع است. بدین معنا که عدهای از افراد نه تنها پرخاشگری، قلدری و زورگویی را تقبیح نمیکنند بلکه آن را نشانه شهامت و قدرت فرد میدانند و این اعمال را مثبت، موجه و حتی لازم میدانند و به آن صحه میگذارند.
ثابت تاکید کرد: برخی از والدین و مربیان نیز به بهانه دفاع از خود به کودکشان توصیه میکنند: «از کسی کتک نخوری»، «توسری خور نباشی» و مواردی از این قبیل که به وضوح، به جای نشان دادن رفتارهای منطقی در مقابل برخورد با موانع، شخص را تشویق به رفتارهای پرخاشگرانه و قلدرانه بی مورد میکند.
وی با اشاره به راهکارهایی به منظور کاهش رفتارهای پرخاشگرانه و قلدرانه تأکید کرد: نقش والدین در کاهش بروز این رفتارها بسیار مهم است، زیرا برخورد صحیح با فرزند و افزایش اعتماد به نفس او باعث میشود که برخورد قویتر و مناسب تری در جامعه داشته باشد و همچنین، یادآوری نکات مثبت اخلاقی اش، فعالیتهای مشترک خانوادگی و حمایت کردن از او تا حد زیادی میتوانند مفید فایده واقع شوند.
بیشتربخوانید
- پرخاشگری؛ رفتاری که در کودکی متولد و در بزرگسالی رشد میکند
- رفتار قلدرانه؛ سلاح عده ای از افراد برای خالی کردن کینه های خود
انتهای پیام /