چرا ارز تخصیصی خودروهای لوکس افزایش یافت؟
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، گرچه دولت با کاهش تعرفه‌ها در آیین‌نامه جدید قدمی به سود واردات برداشته، اما با تغییر ارز تخصیصی به سمت محصولات لوکس‌تر، تعداد وارداتی‌ها را کاهش داده است.
با اصلاحات انجام‌شده روی آیین‌نامه واردات خودرو طی سال جاری، علاوه‌بر این‌که تعرفه‌های واردات دستخوش تغییر شد، ارز تخصیصی به گروه‌های خودرویی بر اساس حجم موتور نیز تغییر کرد که مطابق آن تخصیص ارز به سمت خودروهای لوکس سوق پیدا کرده است. بر این اساس در اصلاحیه جدید آیین‌نامه واردات، خودروهایی که حجم موتور بیشتری دارند، ارز بیشتری هم می‌گیرند.
این موضوع می‌تواند باعث شود طی سال جاری خودرو کمتری نسبت به آیین‌نامه قبلی وارد کشور شود؛ چراکه خودروهایی با حجم موتور بیشتر، قیمت بالاتری نیز دارند. درواقع این آیین‌نامه مربوط به قانون بودجه سال جاری است و آیین‌نامه نیز باید از ابتدای سال اجرایی می‌شد؛ اما حالا پنج ماه از سال را پشت سر گذاشته‌ایم و خبری از اجرایی شدن آیین‌نامه نیست.
در واقع این مصوبه خیلی دیر ابلاغ شد. درحالی که از ابتدای سال جاری، فعالان بازار خودرو منتظر ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو برای سال 1404 بودند اما این اتفاق تا 25 خردادماه به طول انجامید؛ اما درنهایت با توقف اجرای آیین‌نامه، اصلاحاتی در آن صورت گرفت.
درواقع این تغییرات توسط هیات‌دولت، در پی دستور توقف اجرای آیین‌نامه واردات خودرو بود که توسط دیوان عدالت اداری صادر شد. اما با اصلاحات صورت‌گرفته، تغییراتی هم در ارز تخصیصی هر گروه رخ داد؛ به‌طوری که ارز خودروهای زیر 1500 سی‌سی از 770 میلیون‌یورو به 550 میلیون‌یورو، خودروهای با حجم موتور 1500 سی‌سی تا 2000 سی‌سی از 300 به 260 میلیون‌یورو و محصولات 2000 تا 2500 سی‌سی از 360 به 230 میلیون‌یورو کاهش یافته است. اما ارز تخصیصی خودروهای 2500 سی‌سی تا 3000 سی‌سی و بیش از این مقدار که به‌ترتیب 360 و 275 میلیون‌یورو بود، حالا به 480 میلیون‌یورو افزایش یافته است. بنابراین خودروهای لوکس به تعداد بیشتری وارد کشور شده و طبیعتا تعداد کل واردات کاهش پیدا می‌کند.
در آیین‌نامه ابتدایی واردات خودرو 770 میلیون‌یورو برای واردات 50 هزار دستگاه خودرو زیر 1500 سی‌سی در نظر گرفته شده بود. بنابراین می‌توان گفت از نظر این آیین‌نامه قیمت هر مدل خودرو در این گروه به‌طور متوسط حدود 15 هزار و 400 یورو بوده است. این در شرایطی است که اساسا با این قیمت، خودروهای باکیفیتی در سطح جهانی وجود ندارد. درواقع تعداد مدل‌های موجود در این رده قیمتی در بازار جهانی محدود است.
خودروهای نو مدل 2025 که در این محدوده قیمتی قرار می‌گیرند، عمدتا هاچ‌بک‌های اقتصادی یا سدان‌های کوچک هستند. حالا اما در آیین‌نامه جدید واردات ارز این گروه خودرویی به 550 میلیون‌یورو رسیده است. البته تعداد محصولاتی که در هر گروه خودرویی وارد کشور خواهد شد در این آیین‌نامه مشخص نشده است.
بنابراین تعداد خودروهای زیر 1500 سی‌سی که می‌توانند با این ارز وارد کشور شوند، 28.6 درصد کمتر شده است. تعداد خودروهای بین 1500 سی‌سی تا 2000 سی‌سی هم که با تغییرات ارزی جدید می‌توانند وارد کشور شوند، نسبت به آیین‌نامه قبلی کاهش پیدا می‌کند. در آیین‌نامه‌ای که 25 خردادماه ابلاغ شده بود، تعداد خودروهای بین 1500 تا 2000 سی‌سی 15 هزار دستگاه تعیین شده بود که با تخصیص 300 میلیون‌یورو به این گروه، قیمت هر خودرو به‌طور میانگین به 20 هزار یورو می‌رسید.
اگر همچنان قیمت وارداتی‌های این گروه 20 هزار یورو در نظر گرفته شود، با کاهش ارز تخصیصی به این گروه خودرویی تعداد وارداتی‌ها با این حجم موتور به 13 هزار دستگاه می‌رسد که 2 هزار دستگاه معادل 13.3 درصد کمتر از آیین‌نامه قبلی است. اما تعداد خودروهای وارداتی با حجم موتور بین 2000 تا 2500 سی‌سی بیشترین افت را بین گروه‌های مختلف خودرویی داشته است.
در آیین‌نامه قبلی گفته شده بود که با 360 میلیون‌یورو 12 هزار دستگاه از این دست خودروها وارد کشور می‌شود که قیمت هر یک از آن‌ها را به حدود 30 هزار یورو می‌رساند. با در نظر گرفتن همین قیمت با 230 میلیون‌یورویی که برای این گروه خودرویی در آیین‌نامه جدید در نظر گرفته شده، می‌توان 7 هزار و 666 دستگاه از آن‌ها را وارد کرد. این مقدار 36.1 درصد کمتر از تعدادی است که در آیین‌نامه اولیه روی آن تاکید شده بود.
اما برای خودروهای لوکس‌تر و بالای 2500 سی‌سی ماجرا متفاوت بوده و تعداد در نظر گرفته شده برای واردات آن‌ها رشد پیدا کرده است. در آیین‌نامه قبلی برای واردات خودروهای بین 2500 سی‌سی تا 3000 سی‌سی، 360 میلیون‌یورو در نظر گرفته شده و تاکید شده بود که 8 هزار دستگاه از این خودروها وارد کشور می‌شوند.
بنابراین می‌توان گفت قیمت هر مدل خودرو از این گروه به‌طور میانگین 45 هزار یورو در نظر گرفته شده بود. در آیین‌نامه جدید ارز این گروه خودرویی به 480 میلیون‌یورو افزایش یافته است و با در نظر گرفتن همان 45 هزار یورو می‌توان گفت با ارز تخصیصی جدید می‌توان 10 هزار و 666 دستگاه خودرو بین 2500 تا 3000 سی‌سی وارد کشور کرد که به‌معنای رشد 33.3 درصدی واردات این خودروها طبق آیین‌نامه جدید است.
افزایش قیمت دوباره در بازار خودرو
خودروهای داخلی روز گذشته رشد بهای یک تا 10 میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که ری‌را (1404) با 10 میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و 635 میلیون‌تومان، نیسان دوگانه آپشنال (دریچه‌برقی) (1404) با 9 میلیون‌تومان افزایش 854 میلیون‌تومان، تارا 6 دنده V1 پلاس (1404) با 8 میلیون‌تومان افزایش 960 میلیون‌تومان، سورن دوگانه (مخزن بزرگ) (1404) با 7 میلیون‌تومان افزایش 912 میلیون‌تومان، نیسان دوگانه آپشنال (دریچه‌سیمی) (1403) با 6 میلیون‌تومان افزایش 834 میلیون‌تومان و کاپرا دو کابین (1404) با 5 میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و 710 میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شدند.
همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد رشد بهای 10 تا 40 میلیون‌تومانی بودیم. جایی که فونیکس آریزو 8 اکسلنت (1404) با 40 میلیون‌تومان افزایش 2 میلیارد و 940 میلیون‌تومان، کی‌ام‌سی T8 (1404) با 30 میلیون‌تومان افزایش 2 میلیارد و 20 میلیون‌تومان، فونیکس تیگو 7 پرو هیبرید (1404) با 20 میلیون‌تومان افزایش 2 میلیارد و 670 میلیون‌تومان و فیدلیتی پرستیژ 5 نفره (1404) با 15 میلیون‌تومان افزایش یک‌میلیارد و 215 میلیون‌تومان خرید و فروش شدند.
در گروه خودروهای وارداتی نیز شاهد رشد بهای 50 میلیون‌تومانی بودیم. جایی که ارزش کیا K5 توربو (2024) با 50 میلیون‌تومان افزایش به 5 میلیارد و 600 میلیون‌تومان، نیسان ترا 2000 سی‌سی توربو (2024) با 50 میلیون‌تومان افزایش به 4 میلیارد و 150 میلیون‌تومان، جی‌ای‌سی امکو (2024) با 50 میلیون‌تومان افزایش به 2 میلیارد و 950 میلیون‌تومان و هونگچی H5 (2024) با 50 میلیون‌تومان افزایش به 3 میلیارد و 550 میلیون‌تومان رسید.