چرا دعا‌های صحیفه سجادیه با صلوات آغاز شده اند؟
صحیفه سجادیه پس از قرآن و نهج البلاغه، از مواریث مکتوب شیعه است که امام سجاد در آن بسیاری از معارف دینی را در قالب دعا بیان کرده‌اند.
دعای نهم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد (ع) درباره توبه از گناه از خداوند است. حضرت زین‌العابدین (ع) در این دعا از خدا درخواست کرده که او را در دوراهی‌ها کمک نماید تا راه درست را انتخاب کند چراکه نفس آدمی، بدی و باطل را انتخاب می‌کند. در این دعا همچنین با اشاره به ضعف و سستی انسان، از خدا برای برای بستن راه گناه درخواست کمک می‌شود. برای تفسیر بیشتر این دعا با حجت الاسلام احمد تقوایی به گفتگو پرداختیم.
چرا دعا با صلوات آغاز شده است؟
هر دعایی از صحیفه ابتدا با صلوات آغاز می‌شود و فراز اصلی دعا میآید. علت این این از قول حاج آقا مجتهدی تهرانی اینست که صلوات از دعا‌های مستجاب است و خداوند حتما آن را به اجابت میرساند. امام سجاد (ع) نیز با صلوات آغاز می کنند که به برکت این دعای مستجاب دعای دیگر نیز مستجاب شود.
انگیزه طلب مغفرت انسان از کجا میآید؟
انسان برای ارتباط با خدا باید شوق قلبی داشته باشد. در مسائل دنیایی نیز همینطور است. تا قلب آمادگی نداشته باشد افراد انگبزه انجام کار‌ها را نخواهند داشت. در اصل آمادگی قلبی موتور محرک انسان در اقدام به هر کاری است. برای طلب مغفرت نیز قلب انسان باید آمادگی داشته باشد. اگر این آمادگی وجود نداشته باشد در اصل لقلقه زبان است و هیچ اثری ندارد.
جایگاه توبه در نزد خدا چیست؟
طبق فرمایش امام سجاد (ع) توبه محبوب خداوند است. در قران کریم بار‌ها آمده است که «اِنَ اللَهَ یُحِبُ التَوَابِینَ وَیُحِبُ المُتَطَهِرِینَ. همانا خداوند توبه کنندگان و پاکیزهگان را دوست دارد». از طرفی تمام کار‌های خدا از روی حکمت است. انسان با طلب مغفرت از خدا می‌خواهد که او را در مسیر درست و راست راهنمایی کند؛ که الگوی ما در این راه حضرت علی بن ابی طالب (ع) است.
توبه چند مرحله دارد؟
مرحله اول، توبه قلبی است. یعنی انسان از اعماق قلب پشیمان شود. از نظر قرآن این توبه، توبه نصوح است. فرد توبه کننده باید از اعماق قلبش از انجام گناه پشیمان شودو احساس ندامت کند. قلبا از عملکرد در گذشته پشیمان باشد.
مرحله دوم توبه زبانی است. یعنی انسان به زبان استغفار کرده و از خداوند طلب بخشش کند.
مرحله سوم توبه عملی است. یعنی اینکه ترک آن گناه برای انسان ملکه شود. ملکه شدن یعنی عادت شدن. عادت در اثر تمرین کردن برای انسان حاصل می شود.
صحیفه سجادیه پس از قرآن و نهج البلاغه مهمترین میراث مکتوب شیعه به حساب می آید که امام سجاد علیه السلام بسیاری از معارف دینی را در قالب دعا بیان کرده اند. این کتاب گرانقدر به زبور آل محمد (ص) شهرت دارد و از نظر فصاحت و بلاغت مورد توجه قرار گرفته است و شرح های بسیاری بر آن نوشته شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت