کدام داروهای گیاهی و مکملها در کاهش وزن تاثیر دارند؟
اولین بررسی جهانی داروهای مکمل (مکملهای گیاهی و غذایی) کاهش وزن طی 16 سال با ترکیبی از 121 آزمایش کنترل شده با دارونما ازجمله بررسی نزدیک به 10 هزار بزرگسال نشان میدهد که استفاده از این مواد بر اساس شواهد موجود قانعکننده نیست.
به نقل از یورکالرت، یافتههای دو مطالعه که در کنگره اروپایی در مورد چاقی (ECO) در سال جاری برگزار شد، نشان میدهد، اگرچه برخی از مکملهای گیاهی و غذایی از نظر آماری کاهش وزن بیشتری نسبت به دارونما نشان میدهند، اما برای سلامتی مفید نیستند و محققان میگویند: برای ایمنی طولانی مدت آنها تحقیقات بیشتری لازم است.
اریکا بسل، محقق ارشد این تحقیق از دانشگاه سیدنی استرالیا اظهار کرد: «مکملهای گیاهی و غذایی که برای کاهش وزن تبلیغ میشوند، بسیار محبوب هستند اما بر خلاف داروها شواهد بالینی برای ایمنی و اثربخشی آنها قبل از ورود به بازار لازم نیست. ارزیابی دقیق ما از بهترین شواهد موجود نشان میدهد که شواهد کافی برای توصیه این مکملها برای کاهش وزن وجود ندارد. حتی اگر اکثر مکملها برای مصرف کوتاهمدت ایمن به نظر برسند اما از نظر بالینی برای کاهش وزن مناسب نیستند.»
محققان در مورد مکملهای کاملا گیاهی یا ترکیبی از گیاهان به عنوان ماده فعال و مکملهای غذایی حاوی ترکیبات جدا شده طبیعی از گیاهان و محصولات حیوانی مانند الیاف، چربیها، پروتئینها و آنتی اکسیدانها که میتوان به صورت قرص، پودر و مایعات خریداری کرد، گزارشهایی ارائه کردند.
بین سالهای 1996 و 2006، 1000 مکمل غذایی روزانه برای کاهش وزن در فهرست کالاهای درمانی استرالیا بدون ارزیابی اثربخشی آنها ثبت شده است. مکملها توسط حامیان مالی (که کالاهایی را وارد، صادر یا تولید میکنند) بدون تایید ادعاهای تاثیرگذاری آنها به افراد فروخته و به بازار عرضه میشوند. سالانه فقط 20درصد از داروهای فهرست جدید مورد بررسی قرار میگیرند تا مطمئن شوند که اهداف موردنظر را برآورده میکنند. در بعضی از کشورها، تنها نیاز این است که مکملها حاوی مقادیر قابل قبولی از محصولات غیر دارویی باشند.
تخمینها حاکی از آن است که 15درصد از آمریکاییهایی که سعی در کاهش وزن دارند، مکمل کاهش وزن را که 41 میلیارد دلار صنعت جهانی در سال 2020 بود را امتحان کردهاند. باوجود محبوبیت روزافزون 16 سال از آخرین بررسی ادبیات علمی در مورد همه مکمل های گیاهی و غذایی میگذرد.
داروهای گیاهی برای کاهش وزن موثر نیستند
محققان استرالیایی برای ارائه شواهد بیشتر، بازنگری اصولی بر روی تمام آزمایشهای تصادفی با مقایسه اثر مکملهای گیاهی با دارونما بر کاهش وزن تا اگوست 2018 انجام دادند. دادههای 54 مطالعه شامل 4331 بزرگسال دارای اضافه وزن یا چاقی سالم در سن 16 سال یا بیشتر مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. در این تحقیق کاهش وزن حداقل 2.5 کیلوگرم (5.5 پوند) از نظر بالینی معنیدار در نظر گرفته شد. همچنین طراحی مطالعه، گزارش و ارزش بالینی را بررسی کردند.
مکملهای گیاهی موجود در تجزیهو تحلیل شامل چای سبز، گارسینیا کامبوجیا و جوزالجنان یا منگوستن هندی (میوههای گرمسیری)، لوبیای سفید، افدرا (محرکی که متابولیسم را افزایش میدهد)، انبه آفریقایی، چای گیاهی یربامیت، انگور قرمز (که معمولا در طب سنتی هند استفاده میشود)، ریشه شیرین بیان و گلمندی بود.
تجزیهوتحلیل نشان داد که تنها یک عامل منفرد، لوبیای سفید از نظر آماری اما نه از نظر بالینی، کاهش وزن بیشتری نسبت به دارونما دارد (منفی 1.61کیلوگرم، 3.5Ibs).
علاوه بر این، برخی از ترکیبات انبه آفریقایی، انگور، گلمندی و جوزالجنان نتایج امیدوارکنندهای را نشان دادند اما در کمتر از سه آزمایش و اغلب با روش تحقیق یا گزارش ضعیف مورد بررسی قرار گرفتند و یافتهها باید با احتیاط تفسیر شوند.
مکملهای غذایی برای کاهش وزن موثر نیستند
یک بررسی اصولی جدید تا دسامبر 2019 و 67 آزمایش تصادفی نتایج اثر مکملهای غذایی حاوی ترکیبات جدا شده طبیعی با دارونما برای کاهش وزن در 5194 فرد سالم دارای اضافه وزن یا چاق (16 سال یا بیشتر) را مقایسه کرد.
مکملهای غذایی موجود در تجزیه وتحلیل شامل کیتوزان (قندی پیچیده از لایههای سخت خارجی خرچنگ دریایی، خرچنگ و میگو که ادعا میشود از جذب چربی یا کربوهیدرات جلوگیری میکند)، گلوکومانان (یک فیبر محلول که باعث احساس سیری میشود)، فروکتانها (کربوهیدرات متشکل از زنجیرههای فروکتوز) و اسید لینولئیک مزدوج (که ادعا میشودترکیب بدن را با کاهش چربی تغییر میدهد) بودند.
نتایج تجزیه وتحلیل نشان داد که کیتوزان (منفی 1.84 کیلوگرم)، گلوکومنان (منفی 1.27 کیلوگرم) و اسید لینولئیک مزدوج (منفی 1.08 کیلوگرم) از نظر آماری اما نه از نظر بالینی کاهش معنیداری نسبت به دارونما دارند.
برخی از مکملهای غذایی ازجمله سلولز اصلاح شده (به گفته محققان، فیبر نخی که در معده گسترش مییابد تا احساس سیری ایجاد کند) و عصاره آب پرتقال خونی نتایج امیدوار کنندهای را نشان میدهد اما فقط در یک آزمایش مورد بررسی قرار گرفت و قبل از توصیه آنها برای کاهش وزن به شواهد بیشتری احتیاج است.
بسل میگوید: «مکملهای گیاهی و غذایی ممکن است به عنوان یک راه حل سریع برای مشکلات وزن به نظر برسد، اما مردم باید آگاه باشند که ما واقعا در مورد آنها اطلاعات زیادی نداریم. مطالعات بسیار کمی با کیفیت بالا در مورد برخی مکملها و با دادههای کمی در مورد اثربخشی طولانی مدت انجام شده است. علاوه بر این، بسیاری از آزمایشهای کوچک و طراحی ضعیفی دارند و برخی از ترکیب مکملهای مورد بررسی را گزارش نمیدهند. رشد زیاد در این صنعت و محبوبیت این محصولات فوریت انجام مطالعات دقیقتر را برای اطمینان منطقی از ایمنی و اثربخشی آنها در کاهش وزن بیان میکنند.»
انتهای پیام