کشف راز مرگ مرد 12000ساله
نتیجه تحقیقات جدید درباره بقایای مردی که 12،000 سال پیش در ویتنام جان خود را از دست داده است، نشان می‌دهد که یک پیکان کوارتزِ عجیب و غریب ممکن است 12،000 سال پیش این مرد را کشته باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان - حدود 12هزار سال پیش، مردی با پیکانی که نوک سنگی غیرمعمول داشت، در جایی که امروزه ویتنام است، هدف قرار گرفت. تحلیلی تازه از بقایای او چنین نشان می‌دهد که او از جراحت اولیه جان سالم به در برده است، اما احتمالا در اثر عفونت جان خود را از دست داده است.
به گفته نویسندگان مقاله جدیدی که درباره بقایای این مرد منتشر شده است، اسکلت این مرد که به خوبی حفظ شده، ممکن است نخستین شواهد از خشونت در آسیای جنوب شرقی باشد. اگرچه برخی پژوهشگران می‌گویند برای رسیدن به چنین نتیجه‌ای به شواهد بیشتری نیاز است.
«لایوساینس» نوشت، در مطالعه‌ای که روز چهارشنبه (27 اوت) در نشریه Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences منتشر شده است، پژوهشگران تحلیل خود از اسکلت این مرد را که «TBH 1» نام‌گذاری کرده‌اند، شرح دادند. این مرد هنگام مرگ، دست‌کم 12،000 سال پیش، در اواخر دوران پلیستوسن (126،000 تا 11،700 سال پیش)، حدود 35 سال سن داشت.
این اسکلت در اصل در سال 2018 در غار «Thung Binh 1» واقع در شمال ویتنام کشف شد. او درحالی‌که صورتش بر دستانش قرار داشت، در حالت جنینی به خاک سپرده شده بود.
اگرچه جمجمه «TBH 1» خرد شده بود، پژوهشگران توانستند جمجمه و فک‌های او را بازسازی کنند. نگاه نخست نشان داد که این مرد غیر از یک آسیب جزئی در مچ پا، در زمان مرگ از سلامت خوبی برخوردار بوده است.
اما تحلیل دقیق‌ترِ اسکلت او، یک ناهنجاری آناتومیک را آشکار کرد؛ یک دنده اضافی. درحالی که بیشتر افراد 24 دنده دارند، بین 0.2 تا 1 درصد افراد یک دنده اضافی دارند که (supernumerary rib) نامیده می‌شود. پژوهشگران نوشتند که دنده اضافی این مرد در نزدیکی گردنش قرار داشت. قابل توجه است که این «دنده اضافه» شکسته بود و نشانه‌های عفونت داشت، به‌ویژه شکافی در استخوان وجود داشت که چرک از آن تخلیه می‌شد.
پژوهشگران در مقاله جدید نوشتند: «TBH 1 چندین ماه پس از رخ دادن جراحت زنده مانده بود.» با این حال، «بدون درمان مؤثر» شکستگی، «احتمالا این وضعیت به عفونت‌های باکتریایی و دیگر اشکال عفونت منجر شده» و در نهایت باعث مرگ او در هفته‌ها یا ماه‌های پس از آسیب شده است.
«کریستوفر استیمپسون» (Christopher Stimpson)، باستان‌شناس در موزه تاریخ طبیعی لندن و یکی از نویسندگان این مقاله، در ایمیلی به «لایوساینس» چنین توضیح داد: «پژوهشگران نزدیک دنده عفونیِ اضافی، تکه‌ای کوچک و مثلثی از کوارتز یافتند که آن را یک «ریزنوک» (micropoint) توصیف کردند. در این قطعه که حدود 18 میلی‌متر (0.72 اینچ) طول داشت، شواهدی از شیار کشف شد. این نشان می‌دهد که این نوک به عنوان خار روی یک پرتابه، مانند نیزه یا پیکان، استفاده می‌شده است.»
«بنجامین اوتینگ» (Benjamin Utting)، باستان‌شناس در موزه ملی تاریخ طبیعی اسمیتسونین و دیگر نویسنده این پژوهش، در بیانیه‌ای گفت: «این قطعه کوچک شگفت‌انگیز است. این با هیچ‌یک از ابزار‌های سنگی محل کشف این اسکلت یا محوطه‌های نزدیک مطابقت ندارد و این پرسش را پیش می‌آورد که چه کسی آن را ساخته و از کجا آمده است.»
ترکیب وجود ریزنوک در نزدیکی گردن «TBH 1»، دنده عفونی او و ماهیت عجیب کوارتز نشان می‌دهد که این مرد ممکن است قربانی خشونت میان‌فردی بوده باشد. پژوهشگران نوشتند که این موضوع شواهد مربوط به خشونت میان گروه‌های «شکارچی گردآورنده» در شرق آسیا را چندین هزاره به عقب می‌برد.
«مایکل ریورا» (Michael Rivera)، زیست‌باستان‌شناس در دانشگاه هنگ‌کنگ که در این پژوهش مشارکت نداشت، در ایمیلی به «لایوساینس» گفت: «این یک گزارش جدید و هیجان‌انگیز از زمانی و مکانی است که در آن اسکلت‌های به‌خوبی حفظ‌شده برای تحقیق، بسیار اندک کشف شده است. این پرتابه کوارتزی می‌توانست عامل دنده عفونی باشد، اما به نظر من مشخص شدن اینکه این یک اقدام خشونت‌آمیز بوده یا یک جراحت تصادفی است، دشوار است.»
«ریورا» گفت: احتمالا افراد جامعه «TBH 1» از او مراقبت می‌کردند؛ چراکه او از جراحت اولیه جان سالم به در برده بود و در غار با دقت به خاک سپرده شده بود.
منبع: ایسنا