گذری بر تاریخچه حضور فیلم‌های ایرانی در اسکار؛ از «دایره مینا» تا «قهرمان»
در این گزارش، با تاریخچه حضور فیلم‌های ایرانی در جایزه جهانی اسکار آشنا می‌شوید.
به گزارش خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، سینما ایران در مجموع 25 بار در شاخه بهترین فیلم خارجی (بهترین فیلم بین المللی) جوایز اسکار حضور داشته که تا کنون دو جایزه آن متعلق به فیلم «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» ساخته اصغر فرهادی بوده است. همچنین در این میان، یک نامزدی برای فیلم «بچه‌های آسمان» به کارگردانی مجید مجیدی به چشم می‌خورد.
نخستین بار در سال 1356 وزارت فرهنگ و هنر، فیلم «دایره مینا» ساخته داریوش مهرجویی را به اسکار معرفی کرد و سپس فیلم باد صبا از آلبر لاموریس در سال 1357 به عنوان نماینده ایران راهی اسکار شد.
بعد از 17 سال وقفه، در سال 1373 (1194 میلادی) فیلم «درخت زیتون» به کارگردانی زنده یاد عباس کیارستمی نماینده ایران در شصت و هفتمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد. «بادکنک سفید» در سال 1995 به آکادمی اسکار معرفی شد و دوباره بعد از وقفه‌ای یکساله در سال 1997 فیلم «گبه» محسن مخملباف به عنوان نماینده ایران در اسکار انتخاب شد.
«بچه‌های آسمان» ساخته مجید مجیدی در سال 1998 به اسکار خارجی رفت و برای اولین بار توانست به جمع نامزد‌های نهایی شاخه بهترین فیلم خارجی اسکار راه یابد و سال بعد آن نیز «رنگ خدا» دیگر ساخته مجیدی در این رویداد مهم سینمایی حضور یافت.
دیگر آثار راه یافته به اسکار به ترتیب زمانی عبارتند از:
«زمانی برای مستی اسب‌ها» ساخته بهمن قبادی در سال 2000، «باران» مجید مجیدی (2001)، «من ترانه 15 سال دارم» به کارگردانی رسول صدرعاملی (2002)، «نفس عمیق» ساخته پرویز شهبازی (2003)، «لاک پشت‌ها پرواز می‌کنند» از بهمن قبادی (2004)، «خیلی دور خیلی نزدیک» به کارگردانی رضا میرکریمی (2005)، «کافه ترانزیت» از کامبوزیا پرتوی (2006)، «میم مثل مادر» اثر رسول ملاقلی‌پور (2007)، «آواز کنجشگ‌ها» از مجید مجیدی (2008)، «درباره الی» به کارگرانی اصغر فرهادی (2009) و «بدرود بغداد» از مهدی نادری (2010).
اما درسال 2012 که نقطه عطفی برای تاریخ سینمایی ایران محسوب می‌شود؛ اصغر فرهادی توانست با فیلم «جدایی نادر از سیمین» برای اولین بار جایزه بهترین فیلم خارجی اسکار را به افتخارات هنری ایران اضافه کند.
در سال‌های 2014، 2015 و 2016 به ترتیب فیلم‌های «گذشته» اصغر فرهادی، «امروز» رضا میرکریمی و «محمد رسول‌الله» مجیدی به اسکار فرستاده شدند و در سال 2016 اصغر فرهادی با فیلم «فروشنده» برای دومین‌بار اسکار خارجی را برای سینمای ایران به ارمغان آورد.
سال 2018 در نوزدهمین دوره جوایز سینمایی اسکار، فیلم «نفس» از نرگس آبیار نماینده سینمای ایران بود و سال 2019 فیلم «بدون تاریخ، بدون امضاء» ساخته وحید جلیلوند به عنوان نماینده سینمای ایران در اسکار حاضر شد.
یک مستند هم برای اولین بار در سال گذشته با نام «در جستجوی فریده» ساخته مشترک آزاده موسوی و کوروش عطایی به عنوان نماینده ایران به رقابت اسکار فرستاده شد.
امسال نیز قهرمان، فیلمی از از اصغر فرهادی که پیش‌تر نظر منتقدان را در جشنواره‌ها جلب کرده بود و گفته می‌شود شانس بالایی هم برای انتخاب بهترین فیلم دارد، به عنوان نماینده سینمای ایران راهی اسکار شده است.