آلبوم ردیف موسیقی ایران اثر استاد محسن نفر رونمایی شد

مراسم رونمایی از آلبوم ردیف موسیقی ایران اثر استاد محسن نفر با حضور صاحب اثر، علی فروزانفر معاون هنری حوزه هنری، میلاد عرفان پور مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری، بهزاد عبدی آهنگساز مطرح، سید محمد عبدالحسینی خواننده و شاعر امیر حسین سمیعی آهنگساز و خواننده و علاقه‌مندان به این نوع موسیقی در حوزه هنری برگزار شد.

میلاد عرفان پور مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری در ابتدای این مراسم گفت: استاد محسن نفر نیاز به توصیف من ندارد، او از صاحب سبک‌ترین هنرمندان موسیقی معاصر کشورمان در این چند دهه است که بار‌ها مورد تحسین بزرگان قرار گرفته. ردیف موسیقی ایران استخوان‌بندی موسیقی ایرانی است اگر ما برنامه‌ریزی لازم را برای حفظ آن از آفات نداشته باشیم و از استادان بزرگ حمایت نکنیم طبعاً این ردیف فراموش می‌شود، کما اینکه آفاتی هم این میراث کهن را در بر گرفته است.

عرفان پور گفت: کار استاد نفر شاید در مقایسه طبع متداول روزگار از خودگذشتگی یک هنرمند به حساب بیاید که به جای تلاش برای ارتقای چهره و ساخت آثار با ذائقه مصرفی روز، کار جدی تولید می‌کند. امیدوارم که همت استاد در این اثر مورد استفاده جوان‌ها و دانشجویان قرار بگیرد. قرار نیست همه بضاعت متولیان موسیقی محصور در ذائقه بازار موسیقی بماند.

مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری گفت: کار استاد نفر شاید در مقایسه طبع متداول روزگار از خودگذشتگی یک هنرمند به حساب بیاید که به جای تلاش برای ارتقای چهره و ساخت آثار با ذائقه مصرفی روز، کار جدی تولید می‌کند. امیدوارم که همت استاد در این اثر مورد استفاده جوان‌ها و دانشجویان قرار بگیرد. قرار نیست همه بضاعت متولیان موسیقی محصور در ذائقه بازار موسیقی بماند.

سید محمد عبدالحسینی شاعر و خواننده گفت: ما از دهه شصت که پیچ تلویزیون را باز می‌کردیم، تصانیف استاد نفر را می‌شنیدیم، در آن شرایط هم نوع انتخاب آقای نفر اشعار مولانا و شعر‌های دیگر بزرگان بود. در سی - چهل سال گذشته یکی از کسانی کاروان موسیقی متفکرانه و اندیشمندانه را جلو برده، استاد نفر است.

وی افزود: بحث از هفت دستگاه موسیقی است، موسیقی فاخر کارش این است که از خاک ما را به افلاک ببرد. یکی از مشکلات برخی رفقا با ردیف این است همه کسانی در این عرصه کار کردند، جسم و پوسته ردیف را فهمیدند، ولی به روح ردیف رسیدن شور دیگری می‌خواهد. ادوارد براون جسم ردیف ادبیات ما را فهمیده، اما روحش را درنیافتاده است. اطلاعات استاد نفر درباره ردیف را شاید خیلی‌ها داشته باشند، اما آن را درک نکردند، موسیقی ما خلاف موسیقی دنیا یک «سر مگو» است و ردیف ما هم همینطور است.

در ادامه مراسم علی فروزانفر نیز در سخنانی کوتاه از حضور این جنس اساتید، چون استاد نفر در حوزه هنری تشکر کرد.

امیرحسین سمیعی آهنگساز و خواننده در ادامه این مراسم در پشت تریبون قرار گرفت و گفت: رسیدن به یک مجموعه جامع آموزشی، تاریخ‌نگاری و ثبت هنری، از جهات مختلف دشوار است. ما امروز با نسلی مواجه هستیم که دچار سرگشتی نسبت به موسیقی ایرانی است پس انتشار چنین آثاری در این شرایط ارزشمند است.

وی افزود: آثار استاد نفر فیلسوفانه است این نگاه در موسیقی ما موجود نبوده و من افتخار شاگردی و همسایه بودن ایشان را سال‌ها داشتم.

سمیعی مهمترین تأثیر انتشار این مجموعه را پر کردن درک موسیقیایی انسان امروز در خلاء شرایط فعلی دانست و گفت: کسی این مجموعه را گرداوری می‌کند که هم ریشه‌های موسیقی ایرانی را خوب درک کرده و هم دنیا و کنشگری دهه‌های گذشته در عرصه موسیقی را فهمیده است. عملا موسیقی امروز ما مصرف‌گرا شده، برای همین سعی می‌کند خود را به روز نزدیک کند.

بهزاد عبدی پنجمین میهمان این رونمایی بود که با یادآوری کلاس‌هایی که با استاد نفر داشته، گفت: من هر چه دارم از شما دارم، اگر اپرای مولوی و حافظ را دارم از شما نوشتم. ردیف یک منزلگاه است برخی در آن می‌مانند و آن را حفظ می‌کنند، اما عده‌ای هم مثل من از آن عبور می‌کنند. من موسیقی می‌نویسم که بوی ایرانی دارد، هشتاد ساعت موسیقی ایرانی نوشتم منزلگاه من از استاد است من قلبا از استاد نفر تشکر می‌کنم.

عبدی گفت: هر سازی هارمونیک‌هایی دارد که باید درست نواخته شود، استاد سه گاه‌هایی مختلف را نواختند که تکنیک سختی دارد. نفر خالق و آهنگساز است، آنقدر با «این کیست این» استاد زیبا خلق کردند که دیگر کسی جرأت نمی‌کند از این بخش مولانا آهنگسازی کند. نفر موسیقی کلاسیک غرب را هم خوب می‌شناسند و وقتی ردیف را اجرا می‌کند فلسفه آن را کار کرده، مثل اینکه موسیقی ایران پشتش فلسفه و تفکری است.

در بخش پایانی این مراسم محسن نفر گفت: خودم را در شان صحبت‌هایی که درباره من شد نمی‌دانم، اما دوستانم رسم بنده‌پروری را بجا آوردند و من هم کمترین ادب را بجا می‌آورم.

پیش از همه از مرحوم استاد موسی معروفی صحبت می‌کنم تصانیف زیبایی از او در خاطره کتبی و شفاهی ما وجود دارد.

وی افزود: مهمترین کاری که او در فصل هنری‌شان انجام دادند، این بود که مجموعه نغمه‌ها، نوا‌ها و آوا‌ها را در خصوص موسیقی ما و تاریخ و جغرافیا کار کردند. کتابی انتشارات اقبال پنجاه سال پیش بنام تاریخ ده هزار سابقه ایران کار کرده بود اگر ما چنین سابقه‌ای داریم، بازوی توانایی فرهنگ، هنر است.

نفر گفت: در همین تاریخ خواجه نظام الملک وزیر دانشمند یکی از این حلقه‌های مغولی مملکت را اداره کرد که حکام بعد او هم اهل شدند، بنابراین تمدن و فرهنگ ده هزار ساله که چنین نمونه‌های بارز تربیتی داشته. این شاخصه اصلی هنر است و امکان ندارد در این تمدن هنری مقتدر و توانا وجود نداشته باشد. موسیقی ما یکی از این مستندات است، فرهنگ کشتزار تمدن است تمدن ایرانی همچنان هست و تا روز قیامت هم انشالا خواهد بود، چون این خاک فرهنگی غنی دارد.

این هنرمند گفت: شاخصه فرهنگ، هنر است و موسیقی ما یکی از سند‌هایی است که حکایت از زنده بودن فرهنگ ما می‌کند، اگر سایر هنر‌ها مثل خوشنویسی، تذهیب، تجسمی و... را در نظر بگیریم این‌ها بعد از اسلام اختراع شده، اما در میان همه این موارد موسیقی عمری مساوی با ده هزار سال دارد.

به گفته نفر، ابن خلدون می‌گوید یک تمدن آنگاه به فرهنگ و هنر روی می‌آورد که از آسایش و دوام سیاسی و اقتصادی برخوردار باشد، اگر این دو را از سر بگذراند، خواهد ماند.

نفر گفت: نکیسا و بامشداد اساتید قدیم ما هستند، اما ما دیگر استادان آن‌ها را نمی‌شناسیم که به ده هزار سال پیش می‌رسند. ما مفتخر هستیم که موسیقی ما همپای فرهنگ ده هزار ساله بوده است. قانون و نظام موسیقی ما ردیف است و امری من‌درآوردی نیست.

گفتنی است در بخش پایانی این مراسم نیز از آلبوم جدید استاد نفر رونمایی شد.