آیت‌الله اعرافی: سند تحول باید محور حرکت‌های علمی فرهنگی و آموزشی در آموزش و پرورش باشد
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور ضمن واکاوی و مروری بر جریان اسناد بین المللی و رویکردهای حاکم بر این اسناد به ویژه سند2030 گفت: همانطور که به شدت از رفتن به سمت اسناد نامتناسب با فرهنگ ما چون 2030 پرهیز داده شده، رفتن به سمت سندتحول مورد توصیه و تاکید قرار گرفته است. سند تحول باید محور حرکت‌های علمی فرهنگی و آموزشی ما در آموزش و پرورش باشد.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله علیرضا اعرافی در همایش علمی «چالش‌های سند2030 برای ایران و نحوه تحقق تحول بنیادین آموزش و پرورش» با بیان اینکه جریان اسناد بین‌المللی یک جریان بسیار مهم است که باید در سند 2030 مورد توجه قرار بگیرد گفت: معتقدیم آنچه که در غرب به ویژه در سده اخیر اتفاق افتاد بردن جهان به سمت رویکردی خاص با نگاه انحصاری یک جانبه گرایانه بود و ابزارهای گوناگون استعمار نو و فرا نو در این جهت به کار گرفته شد.
وی افزود: بخشی از این روش‌ها سخت‌افزاری نظیر جنگ و اشغال و تعدیات گسترده و غارتگری‌هایی در آفریقا و آسیا و به تاراج بردن هویت و سرمایه ملت‌هاست. اما نوع دیگر ابزارها، ابزارهای نرم افزاری و گاهی کاملا پنهان است که تاثیر آنها بیشتر است. شیوه دوم روح و جان و اصالت فرهنگ‌ها را می‌رباید و راه را برای به تاراج بردن به معنای کلان که مهمترین آن تهاجم فکری و فرهنگی است باز می‌کند.
آیت‌الله اعرافی با بیان اینکه اسناد بین‌المللی یکی از ابزارها و شیوه‌های نرم افزاری است گفت: ما هرگز نفی نمی‌کنیم که در اسناد بین‌المللی و دهها سند و کنوانسیون و موافقت نامه موجود حتما جهات مثبتی وجود دارد اما سخن ما چیز دیگری است و از لایه‌هایی که در برخی اسناد، سنجه گذاری، معیار گذاری، رتبه بندی‌ها و طبقه بندی‌ها وجود دارد نباید غفلت کرد. عمده این اسناد دارای رویکرد عمیق فلسفی هستند که گاهی به ظاهر خودشان را نشان نمی‌دهند و کار پژوهشگران است که به لایه‌های ژرف اسناد بپردازند و شفاف سازی کنند. عمده تفکر بنیادی و تفکر نوین غربی که در اسناد و وثایق آن وجود دارد تفکر غیرالهی، مادی گرایانه و تفکری است که دین را نمی‌پذیرد و در حاشیه‌ای محصورش می‌کند. نگاه سکولاریستی، سلطه گرایی، نادیده انگاری تفاوت‌ها و انحصار طلبی نیز حاکم است. این منظومه فکری و فلسفی، پشتوانه آشکار و نهان بسیاری از این اسناد است. البته گاهی همین تفکر در متن اسناد هم خودش را نشان می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه اشکال اول که باید به آن توجه کرد فلسفه و لایه پنهان درونی سندها است که باید موشکافانه مورد بررسی قرار دهیم گفت: در متن اسناد مواردی وجود دارد که با فرهنگ انسانی و الهی و تفکرات بنیادی ما سازگار نیست. اشکال بعدی اینکه در به کارگیری این اسناد حتی در نقاط مثبتی که شاهد آن هستیم به صورت عادلانه و سنجیده و به شکل مناسب اقدام نمی‌شود. اشکال سوم اینکه مع الاصف نهادهای بین‌المللی خودشان هم ابزاری در دست سلطه جویان و قدرتمندان عالم می‌شوند و انواع تخلفات در اسناد موجود انجام می‌شود.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه حقایق را باید مدنظر قرار دهیم و معتقدیم که بشر نیازمند اسناد جامع و کلان است اما باید بر مبنای مبانی مورد اتفاق و مورد اتکا استوار شود گفت: یکی از دستاوردهای ایران اسلامی تدوین سندهای جامع بوده که از قانون اساسی شروع می‌شود. این منظومه اسناد و وثایق تولید شده در پرتو انقلاب شکوهمند اسلامی قابل تجمیع و بازخوانی است و از ارزش‌های بالایی برخوردار است که البته قابل اصلاح و تکمیل تدریجی نیز هست.
وی افزود: راهکار اول اینکه لازم است نهضت سندنویسی مبتنی بر گفتمان انقلاب اسلامی را بازشناسی، تحلیل و تبیین کنیم و اسناد را در قالب منظومه کلانی ببینیم که در این صورت نقاط قوت برجسته می‌شود و نقاط ضعف را نیز می‌توان اصلاح کرد. راهکار دوم آنکه باید نقش نهادهایی چون حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها، آموزش و پرورش، دستگاه‌های تقنینی و قضایی و دستگاه‌های فرهنگی را به طور ویژه ببینیم.
آیت‌الله اعرافی افزود: باید گفتمان سازی درونی و عمق بخشی به اسناد انجام پذیرد. نکته دیگر اینکه در مقابل دنیا منفعل نباشیم. یک گفتمان سازی بین‌المللی لازم است و اینجاست که نقش نهادهای علمی فرهنگی فعال در عرصه بین‌الملل پررنگ می‌شود. باید برش‌هایی از اسناد در سطح ملی، سطح بین‌الملل اسلامی و سطح بین الملل به معنای عام تهیه و تنظیم و گفتمان سازی شود.
وی با اشاره به سندتحول بنیادین آموزش و پرورش گفت: همانطور که به شدت از رفتن به سمت اسناد نامتناسب با فرهنگ ما چون 2030 پرهیز داده شده، رفتن به سمت سندتحول مورد توصیه و تاکید قرار گرفته است. سند تحول باید محور حرکت‌های علمی فرهنگی و آموزشی ما در آموزش و پرورش باشد. همانطور که سایر دستگاه‌ها هم اسناد جامعی در دست دارند.
آیت‌الله اعرافی به برخی رویکردهای حاکم بر سندتحول بنیادین اشاره کرد و گفت: نخست رویکرد عمیق اسلامی و وحیانی، دوم رویکرد تمدنی، سوم رویکرد اجتهادی، چهارم رویکرد حقیقی و عمیق است و از نگاههای سطحی پرهیز دارد. پنجم رویکرد بوم ایرانی و شرایط ایرانی، ششم رویکرد انقلابی و خلاقانه، هفتم رویکرد جامع و نظام مند به تربیت، هشتم رویکرد بین‌المللی، نهم رویکرد مشارکت و انسجام همه بخش‌ها و هم افزایی بیرونی و دهم رویکرد سبک زندگی اسلامی است.
وی ادامه داد: زمانی می‌توانیم سندتحول را پیاده کنیم که اهتمام عمیق در آموزش و پرورش و نهادهای پشتیبان نسبت به آموزش و پرورش وجود داشته باشد. البته ادعا نمی‌کنیم سند کامل است و پیش بینی شده بعد از یک برهه زمانی بازنگری شود اما در پیگیری و نظارت بر اجرا ضعف‌هایی وجود دارد.
مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با بیان اینکه برای پیاده سازی سند تحول، توجه جامع به همه اقتضائات سند لازم است گفت: نخست انکه برای پیشبرد سند نیازمند تولید ادبیات و گفتمان و در مواردی نظریات پیشران هستیم. دوم به نیروی انسانی متناسب یعنی معلم و مربی و مدیر تراز سند نیاز داریم. علیرغم اقدامات ارزشمند انجام شده همچنان با کاستی‌هایی در این زمینه مواجه هستیم. سوم برنامه درسی و چهارم متون است که اقداماتی در این زمینه انجام شده و باید تکمیل شود. پنجم نظام اجرایی پرورشی و فرهنگی است که ضعف‌هایی در آن وجود دارد، ششم نظام مدیریتی و هفتم قوانین و مقررات است. آخر اینکه باید بودجه مناسبی برای اجرا سند دیده شود و گفتمان سازی ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی را باید درباره سندتحول بنیادین نیز دنبال کنیم. انتهای پیام