ابداعات بشر برای ریشه‌کنی مالاریا

به گزارش ایسنا، آمار مبتلایان به مالاریا از سال 2000 تاکنون 40 درصد کاهش داشته است. طبق گزارش مرکز ملی اطلاعات زیست‌فناوری (NCBI) این کاهش در نتیجه‌ی اقدامات پیشگیرانه‌ای چون استفاده از پشه‌بند و حشره‌کش‌ها است. این روش‌ها به مبارزه با مالاریا کمک می‌کند اما پشه‌ها یاد می‌گیرند که با این روش‌ها مقابله کنند. مقاومت پشه‌ها در برابر حشره‌کش در حال افزایش است و همچنان میلیون‌ها نفر به مالاریا مبتلا می‌شوند. در سال 2018، 228 میلیون مورد ابتلا و 405 هزار مورد فوتی وجود داشت که بیش از 90 درصد این موارد متعلق به مناطق جنوبی صحرای آفریقا بودند. در سال 2019 نیز 229 میلیون نفر به این بیماری مبتلا شدند و به نظر می‌رسد این آمار تقریبا ثابت مانده است. اما روش‌هایی نیز وجود دارند که می‌توانند جلوی این بیماری را بگیرند. در این جا به چند مورد از ابداعاتی می‌پردازیم که به مقابله با مالاریا کمک کرده‌اند.

1. تحلیل‌کننده‌ی دی‌ان‌ای (DNA)

محققان از فناوری نانو برای ساخت دستگاهی مقرون به صرفه با کاربری آسان استفاده می‌کنند که می‌تواند سویه‌های دی‌ان‌ای مالاریا را در عرض 15 دقیقه در یک قطره خون تشخیص دهد و این امکان را می‌دهد که بلافاصله نسخه‌ای مناسب از داروهای مورد نیاز بیمار در اختیار او قرار گیرد. کنسرسیوم نانومال (Nanomal consortium) که توسط دانشگاه سنت جورج لندن (St George) رهبری می‌شود و شرکت بیوتکنولوژی کوانتوم دی‌ایکس (QuantuMDx) این دستگاه را در پاسخ به هشدارهای سازمان بهداشت جهانی مبنی بر این که مقاومت دارویی در اثر تجویز داروهای نادرست در حال افزایش است، ساختند.

2. دستگاه حسگر نوری تشخیص مالاریا

گروهی از دانشجویان دانشگاه ماکر (Makerere) روشی جدید بدون نیاز به سوزن برای آزمایش مالاریا ساخته‌اند. در این روش که ماتیبابو (Matibabu) نام دارد یک حسگر نوری که به یک تبلت متصل است روی انگشت فرد مورد نظر قرار می‌گیرد و می‌تواند وجود مالاریا در خون را تشخیص دهد.

3 دستگاه تشخیص آمپلینو (Amplino)

شرکت تشخیص مولکولی آمپلینو دستگاه تشخیصی تولید کرده است که برای کسانی که نیاز به انجام آزمایش مالاریا دارند مناسب است. هدف از ساخت این دستگاه تشخیص زودهنگام بیماری است تا بیماران به سرعت تحت درمان قرار بگیرند و از مصرف بیش از اندازه‌ی دارو جلوگیری شود. این دستگاه چند بار مصرف است و کاتریج آن را می‌توان تعویض کرد. این دستگاه به شبکه‌ی اینترنت نیز متصل است تا دولت‌ها و محققان را از نحوه‌ی گسترش بیماری مطلع کند.

4 فرمول پشه‌کش کریلوگ(CreeLog)

این پشه‌کش می‌تواند لاروهای پشه‌ی مالاریا را پیش از بالغ شدن بکشد. این ماده که توسط شرکت کری ساخته شده می‌تواند درون چوب‌هایی ذخیره و توسط بالگرد به درون آب‌ها انداخته شود. در مدت 15 روز چوب‌ها در آب تجزیه شده و مواد را به آرامی درون آب آزاد می‌کنند.

5. صابون ضد مالاریا

دو دانشجوی آفریقایی صابونی ساخته‌اند که مالاریا را دفع می‌کند. آن‌ها از گیاهان دارویی برای ساخت این صابون استفاده کردند. موکتار دمبله (Moctar Dembl) و جرارد نیوندیکو (Grard Niyondiko) در موسسه‌ی بین‌المللی آب و محیط زیست درس می‌خوانند و سازنده‌ی این صابون ارزان قیمت ضدمالاریا هستند.

دمبله می‌گوید: ما به دنبال راه‌حلی ساده هستیم. همه از صابون استفاده می‌کنند حتی جوامع فقیر.

6. مقاومت حشرات در برابر حشره‌کش

حشره‌کش‌ها نقش مهمی در کنترل جهانی مالاریا دارند اما این حشرات اکنون نسبت به حشره‌کش‌ها مقاوم شده‌اند و دستاوردهای 10 سال گذشته را به چالش کشیده‌اند. "کنسرسیوم کنترل نوآورانه ناقلین"(Innovative Vector Control Consortium) به همراه شرکت‌های کشاورزی در حال استفاده از موادی جدید برای هدف قرار دادن حشرات ناقل بیماری هستند تا به تولید نسل بعدی حشره‌کش‌ها علیه مالاریا کمک کنند.

7. چای ضد مالاریا

آیا یک دمنوش می‌تواند از مالاریا پیشگیری کند؟ بسیاری از جوامع در آسیا و آفریقا برای جلوگیری از ابتلا به مالاریا نوعی از چای را می‌نوشند که از گیاهی به نام درمنه (Artemisia) درست می‌شود و شواهد قابل‌توجهی از اثربخشی آن وجود دارد. این گیاه منبع قدرتمندی برای تولید داروهای ضد مالاریا است. یک آزمایش تصادفی در اوگاندا نشان داده که مصرف یک بار در هفته‌ی این چای در جلوگیری از مالاریا موثر است. با این حال طعم تلخ آن و احتمال مقاومت پیدا کردن مالاریا در برابر آن از چالش‌های اساسی استفاده انبوه از آن در جهت کنترل مالاریاست.

8. تله‌های خورشیدی

تله‌های خورشیدی نیروی خورشید را برای به دام انداختن پشه‌ها ذخیره می‌کنند. همچنین می‌توانند این نیروی ذخیره شده را برای تامین انرژی خانه‌ای که از آن محافظت می‌کنند به کار ببرند. این صفحات خورشیدی بر روی سقف خانه‌ها قرار می‌گیرد و به تله‌ای بر روی زمین متصل می‌شود. درون تله‌ها ماده‌ای شیمیایی وجود دارد که پشه‌ها را به خود جذب می‌کند یک دستگاه مکش پشه‌هارو به درون خود می‌کشد تا نتوانند فرار کنند. این پروژه در جزیره‌ی روسینگا (Rusinga) اجرا شد و جمعیت پشه‌ها را تا 70 درصد و میزان مالاریا را 30 درصد کاهش داد. این فناوری برای سایر بیماری‌هایی که از طریق پشه‌ها منتقل می‌شوند نیز قابل استفاده است.

9. پهبادهای DJI

دو مکان وجود دارد که دانشمندان می‌خواهند پشه‌ها را متوقف کنند در محل تولید مثل و محل تغذیه. پروژه‌هایی مثل تله‌ی خورشیدی برای محیط‌های شهری مفید است اما پهبادهای این شرکت می‌تواند محیط‌های بیابانی را برای یافتن پشه‌ها بررسی کند و مکان‌های تولید مثل آن‌ها را بیابد. از ماهواره‌ها نیز برای این موضوع می‌توان استفاده کرد اما این پشه‌ها معمولا در محیط‌های مرطوب زندگی می‌کنند جایی که وجود ابر مانع از استفاده از تصاویر ماهواره‌ای می‌شود. در مدت زمان 30 دقیقه این پهبادها می‌توانند 30 هکتار را بررسی کنند.

10. تغییرات ژنتیکی

سازمان غیرانتفاعی مالاریا با استفاده از فناوری ویرایش ژن کریسپر دست به تغییرات ژنتیکی پشه‌ها زد در مرحله‌ی اول آن‌ها پشه‌های نر را عقیم‌سازی کردند و آن‌ها را در طبیعت رها کردند که این موضوع باعث کاهش تولید مثل این حشرات می‌شود. پشه‌های نر نیش نمی‌زنند. هدف دوم کاهش جمعیت پشه‌ها در بلند مدت است محققان با دستکاری ژنتیکی باعث بیشتر شدن تولد پشه‌های نر شدند. و در نهایت در مرحله‌ی سوم و با انتخاب طبیعی تعداد پشه‌های ماده کم شده و جمعیت کاهش می‌یابد.

توقف مالاریا موضوع مهمی برای بسیاری از جوامع آفریقایی است و بسیاری از سازمان‌ها به دنبال راه هایی برای جلوگیری از شیوع آن و ریشه‌کن کردن این بیماری هستند برآوردها نشان می‌دهد که متوقف کردن مالاریا تا سال 2040 می‌تواند باعث نجات جان 11 میلیون نفر شود.

انتهای پیام