چهارشنبه 7 آذر 1403

ادبیات فارسی غنی‌ترین ادبیات در جهان است / شتابزدگی‌های رسانه‌ای به زبان مادری آسیب می‌زند

خبرگزاری دانا مشاهده در مرجع
ادبیات فارسی غنی‌ترین ادبیات در جهان است / شتابزدگی‌های رسانه‌ای به زبان مادری آسیب می‌زند

حمید عابدیها گفت: صدا و سیما، رسانه‌ها و روزنامه نگاران باید در استعمال لغات فارسی بیشتر دقت کنند زیرا بسیاری از لطماتی که به زبان وارد می‌شود به دلیل شتابزدگی‌هایی است که در رسانه‌ها اتفاق می‌افتد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ حمید عابدیها در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر صبح قزوین؛ با اشاره به جایگاه زبان فارسی اظهار کرد: زبان فارسی یکی از بهترین، باشکوه‌ترین و سابقه‌مندترین زبان‌های زنده دیروز و امروز دنیا و در زمره چندین هزار زبان متداول در عالم است.

وی با بیان اینکه زبان فارسی به روانی، چربی و خوش لحنی متصف است؛ افزود: زبان فارسی یک زبان چند هزار ساله به گواه اسنادی همچون کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های دوره مادی و هخامنشی است و در همه اعصار، قاطبه مردم در ایران زمین به زبان فارسی تکلم می‌کرده‌اند. عضو کارگروه زبان و ادبیات فارسی وزارت علوم تصریح کرد: زبان فارسی خواصی دارد که از جمله آن شیرینی این زبان است؛ به طوری که در متون مانوی پیش از اسلام و در بین اقوام باستانی ایران به عنوان زبان و سخن شیرین (نواگی شرین) شناخته شده است و از دیگر ویژگی‌های بارز زبان فارسی چنانکه گفته شد، آهنگین بودن صامت‌ها و مصوت‌ها و اعتدال در درشتی و نرمی، رخوت و شدت و بمی و زیری حروف این زبان است. مدیر گروه ادبیات فارسی و زبان‌های خارجه دانشگاه پیام نور استان قزوین، بیان کرد: ادبیات فارسی که بر مبنای لغات زبان فارسی ساخته شده یک ادبیات دراز دامان است؛ زیرا پیش از اسلام مینوی خرد، شایست نشایست، ایاتگار زریران، درخت آسوریک، ارداویراف نامگ و خوتای نامگ از جمله متون بسیار نغز و شیرین در ادبیات فارسی است. موزیکال بودن صامت‌ها و مصوت‌ها از شیرینی‌های زبان فارسی است عابدیها افزود: پس از اسلام نیز پنج شاعر فراملی ایران؛ فردوسی طوسی، سعدی شیرازی، نظامی گنجوی، حافظ شیرازی و مولوی بلخی و علاوه بر این، دیگر سخنوران بزرگی بسان هاتف اصفهانی، صائب تبریزی، ناصرخسرو قبادیانی، عطار نیشابوری و امثال آنها، یادگاران زبان و ادبیات شیرین فارسی هستند و از این حیث ادبیات فارسی به نظر من پررنگ‌ترین و غنی‌ترین ادبیات در همه جهان است که بر مبنای زبان فارسی ساخته شده است. رئیس کارگروه فرهنگی اجتماعی شهرداری قزوین، با اشاره به وام‌گیری واژگان از سایر زبان‌ها و تاثیر آن بر زبان فارسی عنوان کرد: در یک افق زمانی بلند، به رغم آنچه که همه از این گرته‌برداری‌ها می‌هراسند، موضوع استفاده از کلمات سایر زبان‌ها بر زبان فارسی بی‌تاثیر است؛ اما در یک افق کوتاه می‌تواند اثر مخربی روی زبان داشته باشد. وی ابراز کرد: آنچه از زبان انگلیسی و فرانسه در بین عموم مردم رایج است یا اصطلاحاتی که از مشاغل و حرف وارد این زبان شده است، در یک برش و مقطع زمانی محدود اثر مخرب روی زبان می‌گذارد اما قوام زبان چند هزار ساله فارسی نشان داده که این موضوع در دراز مدت اثر ندارد. عابدیها بیان کرد: کلماتی که پس از مشروطیت از زبان‌های بیگانه همچون فرانسه، انگلیسی و آلمانی گرته‌برداری کردیم و به نظرمان می‌آید که روی زبان فارسی اثر بدی گذاشته است؛ حدود 14 الی 15 قرن پیش و پس از حمله اعراب، زبان عربی با زبان فارسی با هم تلفیق شد و چنین وام گیری‌هایی نیز واقع شد؛ اما به دلیل خاصیت‌های مادرگونه که زبان فارسی دارد، همه این تحولات سه گانه واژگانی، ساختمانی و معنایی، در آغوش این مادر زبان هضم و به تعبیری فارسیزه شدند. برای پاسداری از زبان و ادبیات فارسی اقدامات مناسبی صورت نگرفته است وی عنوان کرد: امروزه با فراگیر شدن ارتباطات و محاورات در دنیای مجازی، با شبکه‌های اجتماعی و اینترنتی مواجه هستیم؛ همچنین گرته‌برداری‌هایی که پس از ترجمه از متون غربی یا عربی انجام می‌دهیم، به ساختار زبان به صورت موقت لطمه می‌زند که شایسته است متولیان و پاسداران زبان باستانی و فرهنگی فارسی تمهیداتی بیندیشند که این آسیب‌ها به کمترین سطح خود برسد. این شاعر و پژوهشگر قزوینی گفت: رهبر معظم انقلاب فرمودند که "شعر، ثروت ملی ماست" و برای حفظ و تقویت این ثروت و سرمایه ملی باید اقدامات عملی موثرتری انجام شود اما متاسفانه برای صیانت همه سویه از زبان و ادبیات فارسی آن طور که شایسته است اقدامات مناسبی صورت نگرفته است. وی بیان کرد: در دوره پهلوی اول، فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای حفظ زبان اصیل فارسی تاسیس شد اما نظر به اینکه نهادهایی اینچنین، گاهی به بهانه پاسداری از زبان فارسی بیشتر وجهه همتشان عربی ستیزی و مباحث پان ایرانیسم بود و درواقع گویا یک لایه پنهان از دین ستیزی را تعقیب می‌کردند؛ لذا بعد از انقلاب 57 این طور تصور شد که فرهنگستان مذکور، مجموعه‌ای خودی که اقدامی مفید و سودمند به زبان فارسی داشته باشد، نیست لذا به آن چنانکه باید و شاید، ارج ننهادند. عابدیها تصریح کرد: فرهنگستان زبان و ادب فارسی و همچنین دانشکده‌ها و گروه‌های ادبیات فارسی باید جدی گرفته شود ضمن اینکه به تولیدات ادبی به جای مصرف‌گرایی در ادبیات ارج نهاده شود؛ یعنی به کسانی که داستان و شعر و نمایشنامه و سایر آثار ادبی تولید می‌کنند اهمیت داده شود و این طور نباشد که فقط به تحقیق و پژوهش در مورد آثار پیشینیان پرداخته شود. وی در پایان تصریح کرد: صدا و سیما، رسانه‌ها و روزنامه نگاران باید در استعمال لغات بیشتر دقت کنند زیرا بسیاری از لطماتی که به زبان وارد می‌شود به دلیل شتابزدگی‌هایی است که در رسانه‌ها اتفاق می‌افتد؛ بنابراین باید به طور مثال مراقبت شود تا متنی که در رادیو یا تلویزیون برای یک سریال یا برنامه نوشته می‌شود، پیش از آنکه به گوش همه مردم برسد از سوی استادان و فرهیختگان ادبیات فارسی مورد تایید قرار گیرد. انتهای پیام /