سه‌شنبه 15 مهر 1404

ارزش بازار مالی و مشتقه بورس کالا درخشان شد

وب‌گاه گسترش مشاهده در مرجع
ارزش بازار مالی و مشتقه بورس کالا درخشان شد

آمار شش‌ماهه نخست سال 1404 نشان می‌دهد: بورس کالای ایران توانسته بازار مالی و مشتقه خود را براساس نقشه راه و چشم‌انداز پیش‌بینی شده، گسترش دهد. در نیمه نخست امسال ارزش بازار مالی و مشتقه بورس کالا با جهش 435 درصدی نسبت به نیمه نخست سال گذشته، بیش از 5 برابر شد و در آمار قابل توجه، سهم بازار مالی و مشتقه به بیش از 36 درصد از ارزش کل معاملات بورس کالا رسیده است.

در شش‌ماهه نخست سال جاری، بازار ابزارهای مالی بورس کالا (شامل سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، صندوق سرمایه گذاری طلا و زعفران) جهشی کم‌سابقه را تجربه کرد. تعداد قراردادها با رشد 363 درصدی از 15 میلیارد به 71 میلیارد قرارداد رسید و ارزش معاملات با جهش 532 درصدی از 84 همت به بیش از 531 همت افزایش یافت.

هم‌چنین در بخش گواهی سپرده فلزات گران‌بها (شامل شمش طلا، شمش نقره و سکه طلا) نیز حجم معاملات با جهش 125 درصدی از 43 میلیون و 355 هزار گواهی به 97 میلیون و 583 هزار گواهی رسید و ارزش آن با رشد 350 درصدی از 20.6 هزار میلیارد تومان در نیمه اول پارسال به 92.8 همت در 6 ماهه نخست امسال رسیده است.

طلا؛ قلب تپنده بازار مالی

صندوق‌های طلا در این دوره توانستند رشد 369 درصدی را تجربه کنند؛ از 14 میلیارد قرارداد به 70 میلیارد قرارداد رسیدند و ارزش معاملات آن‌ها با 7 برابر شدن، رکورد 497 همت را ثبت کرد. فراهم شدن امکان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در طلا، این صندوق‌ها را به پناهگاه امن سرمایه‌ها تبدیل کرده است.

گواهی سپرده شمش نقره؛ تازه‌وارد موفق

گواهی سپرده شمش نقره که از آذرماه 1403 به بازار ابزارهای مالی بورس کالا افزوده شده بود، در نیمه نخست سال جاری توانست جایگاه خود را تثبیت کند. در این مدت 13 میلیون گواهی سپرده نقره به ارزش حدود 1.6 همت دادوستد شد و مسیر رشد در فصول آینده را هموار ساخت.

سلف موازی استاندارد؛ ابزار مورد علاقه تولیدکنندگان

سلف موازی استاندارد به عنوان ابزار تامین مالی تولید نیز توانست در نیمه نخست سال جاری رکورد تازه‌ای ثبت کند؛ 22 میلیون قرارداد به ارزش 6.7 همت معامله شد. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 241 درصدی در حجم و 340 درصدی در ارزش معاملات داشت. دامنه کاربرد این ابزار فراتر از بخش‌های صنعتی و معدنی رفته و صنایع انرژی و پتروشیمی را نیز دربرگرفته است.

استقبال از طلای سرخ

ارزش معاملات گواهی سپرده زعفران با 158 درصد افزایش به بیش از 1.9 همت رسید. حجم این معاملات نیز در مدت یاد شده با رشد 135 درصدی به 18.6 میلیون گواهی رسید. صندوق‌های سرمایه‌گذاری زعفران نیز رشد 185 درصدی در تعداد قراردادها و 194 درصدی در ارزش معاملات داشتند و به 1.1 میلیارد قرارداد و 4.1 همت رسیدند.

خودنمایی قراردادهای اختیار معامله در بازار مشتقه

در بازار مشتقه در نیمه نخست امسال، در مجموع 16 میلیون و 993 هزار قرارداد به ارزش 14.6 همت مورد دادوستد قرار گرفت. رشد 32 درصدی حجم این قراردادها از نکات مثبت معاملات بازار مشتقه به شمار می‌رود و بیشتر معاملات این بخش متعلق به قراردادهای اختیار معامله بوده است.

معامله 71 میلیون تن کالا در بازار فیزیکی

نیمه نخست 1404 برای بازار فیزیکی بورس کالا، فصل بازگشت به رشد بود. ارزش معاملات این بازار به بیش از 1154 همت رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 45.3 درصدی را نشان می‌دهد.

در مدت مذکور مجموعا 71 میلیون و 618 هزار تن محصول در بازار فیزیکی بورس کالا دادوستد شد. بیشترین حجم معاملات مربوط به محصولات صنعتی و معدنی با معامله 58.9 میلیون تن محصول بود. فرآورده های نفتی با معامله 8.8 میلیون تن در رتبه بعد قرار دارد و در ادامه محصولات پتروشیمی با معامله 3.3 میلیون تن جای گرفته است.

در این مدت هم‌چنین 586 هزار تن محصول در بازار فرعی معامله شد که ارزشی بالغ بر 13.9 همت را رقم زد. نیمه نخست امسال 720 دستگاه خودرو در بازار فیزیکی مورد معامله قرار گرفته بود که ارزش آن 1.3 همت بود و هم از نظر حجم و هم به لحاظ ارزش رشد معاملات را به ثبت رساند که رشد حجم معاملات این محصول 72 درصد و رشد ارزش آن 9 درصد اعلام شده است.