ارز ترجیحی، مخرب‌ترین سیاستِ چند دهه اخیر کشور / 70 میلیارد دلار هدر رفت

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر به دلیل علنی شدن سیاست دولت در حذف ارز ترجیحی، بازار و اقتصاد با بازخوردهای زیادی همراه بود؛ از نگاه بسیاری از کارشناسان اقتصادی، اجرای این جراحی اقتصادی برای ساماندهی اقتصاد کشور یک ضرورت است و آثار و نتایج مثبت آن در بلندمدت نمایان خواهد شد.

از نظر تیم اقتصادی دولت سیزدهم مسئله تخصیص ارز ترجیحی در عمل به ضرر دولت و مردم بوده و فشار آن را اقشار مختلف مردم به ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر متحمل می‌شدند و سود کلان آن نصیب برخی گروه‌ها می‌شد؛ به‌طوری‌که این شرکت‌ها مواد اولیه خود را با ارز 4200 تومانی وارد کرده و محصول نهایی را با ارز آزاد صادر می‌کردند.

به همین سبب اجرای این سیاست نه تنها به نفع دهک‌های پایین جامعه نبود بلکه منجر به شکل‌گیری قاچاق معکوس، توزیع خارج از شبکه و رانت و فساد نیز شده است، بنابراین برای توقف این روند، حذف ارز ترجیحی به یک ضرورت تبدیل شده است.

از سوی دیگر، شفاف سازی و تشریح بی‌واسطه اجرای این رویکرد برای مردم می‌تواند یک همراهی و همگامی اجتماعی ایجاد کند و آحاد جامعه را برای پذیرش این جراحی بزرگ اقتصادی مهیا نماید. سید احسان خاندوزی سخنگوی اقتصادی دولت گفته است که 77 میلیون یارانه بگیر در دو طبقه تقسیم بندی شده‌اند، 30 درصد این جمعیت یارانه 400 هزار تومانی، 60 درصد یارانه 300 هزار تومانی دریافت خواهند کرد.

ارز ترجیحی، مخرب‌ترین سیاستِ چند دهه اخیر کشور بود!

از همین رو، علی سعدوندی اقتصاددان در گفت‌وگو با رادیو، درباره سیاست ارز ترجیحی گفت: ارز 4200 تومانی یکی از بدترین و مخرب‌ترین سیاست‌هایی است که در چند دهه گذشته درکشور ایجاد شده است؛ دلیل آن را هم می‌توان اینگونه بیان کرد که این سیاست در شرایط تحریم و در عرض 4 سال، حدود 70 میلیارد دلار از منابع ارزی کشور را هدر داد در صورتی که این مقدار ثروت می‌توانست کشور را از نظر زیرساختی به یکی از بهترین کشورهای دنیا تبدیل کند.

وی ادامه داد: بنابراین در اینکه ارز 4200 تومانی باید حذف شود و این خوان بی‌کرانی که در اختیار چند هزار خانواده واردکننده‌که از این شرایط بی‌نظیر منتفع شده‌اند، متوقف شود هیچ شکی وجود ندارد.

تخصیص یارانه به کالاهای مفید مصرفی

این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: اما نکته اینجاست که در شرایط تورمی دولت با تخصیص یارانه طولانی مدت به تعدادی از کالاها قیمت آن‌ها را تثبیت کرده و به دنبال آن مصرف‌کننده عادت‌های جدید مصرفی پیدا کرده است.

وی افزود: به طور مثال در گذشته مردم ماکارونی را به عنوان غذای سنتی نمی‌شناختند و بسیاری از افراد بین برنج و ماکارونی، برنج را انتخاب می‌کردند ولی با تخصیص چند سال آرد یارانه‌ای به ماکارونی ذائقه جامعه تغییر کرد و بخشی از جامعه متوجه شدند که با مصرف ماکارونی می‌توانند در مصارف خود صرفه‌جویی کنند.

گفتنی است که این تغییر هزینه‌ها، هزینه‌ی جدیدی برای تطبیق مجدد سبد مصرفی جامعه در پی دارد؛ بنابراین اگر دولت بخواهد چنین سیاست‌هایی را اجرا کند بهتر است از طریق تمهیدات حمایتی به مردم فرصت دهد تا رفتارهای مصرفی خود را تطبیق دهند.

سعدوندی رفتارهای مصرفی دولت را کاملاً به ضرر جامعه خواند و بیان کرد: کشورهای دیگر به کالاهای سلامت و آموزش‌محور جامعه یارانه می‌دهند در صورتی که در چند دهه اخیر کشور ما به روغن خوراکی (حتی پالم‌دار) یارانه تعلق گرفته که با این اقدام سلامت بخش عمده‌ای از جامعه دچار بحران شده است.

وی ادامه داد: در کشور ما به قند و شکر یارانه تعلق می‌گیرد ولی در کشورهای دیگر برای مصرف آن‌ها مالیات دریافت می‌شود؛ به هرحال نیاز است که تصمیمات گذشته تغییر کند تا در پی آن رفتار مصرفی جامعه هم تغییر کند.

این کارشناس اقتصادی راهکار نجات کشور از شرایط بحرانی کنونی را جایگزینی سرمایه‌گذاری به جای مصرف عنوان کرد و توضیح داد: از این طریق رشد اقتصادی کشور بیشتر شده و به دنبال آن اشتغال نیز افزایش می‌یابد که همین امر افراد را به سمت تشکیل خانواده و فرزندآوری سوق خواهد داد.

حمایت بیشتر مردم در راستای پرداخت یارانه نقدی مستقیم

سعدوندی سیاست حمایتی پرداخت یارانه نقدی مستقیم به مردم را یک سیاست موفق و مورد اقبال در دنیا خواند و گفت: این سیاست در 6 ماه تا 1 سال اول موفق بود و متأسفانه بعد از آن در منابع پرداخت یارانه نقدی دست برده شد و اجازه افزایش به آن داده نشد، اگر آن سیاست به طور صحیح ادامه پیدا می‌کرد امروزه یارانه نقدی به حدود 2-3 میلیون تومان می‌رسید.

سعدوندی در پایان اظهار داشت: چنانچه افراد بدانند منابع نقدی که پس از جراحی اقتصادی در اختیارشان قرار می‌گیرد بیشتر می‌شود از این دست سیاست‌ها حمایت می‌کنند.