اشک سبزه از مرگ آب
سنندج - ایرنا - درصد بالایی از فضای سبز شهری سنندج با آب شرب آبیاری می‌شود که این موضوع از لحاظ اقلیمی و شرایط اقتصادی کنونی توجیهی ندارد و ظلم به شهروندان و مشترکان و به نوعی هدر دادن این مایع حیاتی است.
شاید بارها برای شما هم اتفاق افتاده که در طول روز حین عبور از کنار پارک یا فضای سبز به نیروی شهرداری که شلنگ بدست در حال آبیاری است، نگاهی بیندازید، بدون اینکه کنجکاو شوید آب مورد استفاده شرب است یا نه؟ که اگر شرب باشد، چرا باید به این راحتی هدر داده شود؟
واقعیت اینکه در کشوری با شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک زندگی می‌کنیم و با توجه به خشکسالی‌های متعدد سال‌های گذشته، مصرف بی‌رویه آب در بخش‌های مختلف و کاهش منابع آبی بویژه زیرزمینی، وضعیت به گونه‌ای است که از هر قطره آب شیرین و شرب هم نباید به سادگی گذشت.
هر ساله در فصول مختلف بویژه تابستان به مردم توصیه می‌شود آب را بهینه مصرف و از هدر دادن این مایع حیات‌بخش پرهیز کنند در حالیکه برخی دستگاه‌ها مانند شهرداری، روزانه در حجم‌های نسبتا زیاد از آب تصفیه شده و شرب شهری برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌کنند.
اگر چه فضای سبز در پاکیزگی و تلطیف هوا و ایجاد نشاط و شادابی مردم و زیباسازی محیط شهری مهم و اثرگذار است اما اینکه آب شرب را براحتی و در حجم زیاد برای آبیاری هدر دهیم در شرایط کنونی ظلم به منابع آبی و نسل آینده است چرا که با توجه به تغییرات اقلیمی در آینده نه چندان دور، تامین آب شرب اصلی‌ترین دغدغه هر کشوری از جمله ایران خواهد بود.
براساس آمار دریافتی از شرکت آب و فاضلاب کردستان، از 278 هکتار فضای سبز موجود در سنندج، 158 هکتار آن (معادل 56.8 درصد) با آب شرب شهری آبیاری و سیراب می‌شود که با اندکی تامل، می‌توان به بالا بودن رقم آن پی برد، این در حالیست که برخی ساکنان مناطق منفصل شهری سنندج از جمله قسمتی از نایسر (بدلیل ساخت و ساز زیاد و غیرمجاز) با کمبود آب مواجه هستند.
در حال حاضر 383 هزار و 137 مشترک در کردستان از خدمات شرکت آب و فاضلاب بهره‌مند هستند که 170 هزار مشترک آن مربوط به سنندج است.
اختصاص بیش از پنج میلیون مترمکعب آب شرب به فضای سبز سنندج مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستان آمار استفاده از آب شرب را برای فضای سبز در سنندج نگران کننده دانست و گفت: از مجموع 278 هکتار فضای سبز در سنندج، 158 هکتار آن (322 نقطه) با آب شرب آبیاری می‌شود که باعث هدر رفتن حجم زیادی آب می‌شود.
محمدحسین محمدی به مصرف سالانه 5.6 میلیون مترمکعب آب شرب برای آبیاری فضای سبز سنندج اشاره کرد و افزود: روزانه 300 لیتر در ثانیه آب در اختیار شهرداری برای آبیاری فضای سبز قرار می‌گیرد در حالیکه تامین آب فضای سبز جزو وظایف آبفا نیست و لازم است شهرداری از آب جایگزین برای این منظور استفاده کند.
وی اضافه کرد: در صورتی که شهرداری سنندج با همین روال به آبیاری فضای سبز ادامه دهد در سال 1410 مصرف سالیانه آب شرب برای این بخش به هفت میلیون مترمکعب افزایش خواهد یافت که رقم بزرگی است بنابراین چاره‌ای اساسی برای این موضوع باید اندیشیده شود.
محمدحسین محمدی - مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب کردستانآبیاری فضای سبز تازه احداث بدون استفاده از آب شرب آمار شرکت آبفای کردستان و شهرداری سنندج در زمینه مساحت فضای سبز موجود در این شهر بویژه حجم آب شرب تولیدی مورد استفاده برای آبیاری با هم متفاوت است.
اما ناظر تاسیسات سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری سنندج در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در حال حاضر 290 هکتار فضای سبز در این شهر وجود دارد و احداث 40 هکتار دیگر نیز در دست اجرا است.
شاهین بهزادی سرانه فضای سبز هر شهروند سنندجی را بیش از 6 مترمربع اعلام کرد و گفت: از 290 هکتار فضای سبز موجود حدود 25 تا 30 هکتار آن با آب شرب آبیاری می‌شود ضمن اینکه برای آبیاری هر هکتار فضای سبز سنندج، سالانه 18 هزار مترمکعب آب شرب شهری مصرف می‌شود که حدود سه میلیون مترمکعب در سال است.
وی به وجود انشعاب‌های مجاز و غیرمجاز برای آبیاری فضای سبز اشاره کرد و یادآور شد: طی چند سال اخیر تعداد انشعاب‌های غیرمجاز را حدود 70 درصد کاهش دادیم و مابقی انشعاب‌ها نیز به تدریج تا سال آینده جمع‌آوری می‌شود.
ناظر تاسیسات سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری سنندج تاکید کرد: از 2 سال پیش تمام فضای سبز جدید ایجاد شده در سنندج بدون استفاده از آب شرب آبیاری شده همچنانکه حدود 80 هکتار فضای جدید با همین رویکرد احداث شد و از منابع آبی جایگزین مانند آب‌های سطحی، چاه و چشمه برای آبیاری آنها استفاده می‌شود.
انجام مطالعات برای منابع آبی جایگزین بهزادی به آغاز اجرای مطالعات برای شناسایی چشمه‌ها و قنات‌های این شهر و جایگزینی منابع آبی جدید مورد نیاز پارک‌ها و فضای سبز به جای آب شرب از 2 سال گذشته اشاره کرد و افزود: جمع‌آوری آب چشمه‌های خیابان آبیدر، عمارت خسروآباد و چشمه مسجد قرادیان از جمله این طرح‌هاست که 90 درصد کارها انجام و برآورد ریالی نیز مشخص شده است.
براساس گفته ناظر تاسیسات سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری سنندج، می‌توان با استفاده از ظرفیت چشمه و قنات‌های شناسایی شده این شهر، 30 تا 40 درصد آب شرب را از مدار آبیاری فضای سبز خارج کرد.
وی به پیشنهاد طرح استفاده از آب برگشتی تصفیه‌خانه آب سنندج برای آبیاری فضای سبز شمال این شهر اشاره کرد و یادآور شد: قرار است خط انتقال چهار کیلومتری با دبی 500 مترمکعب از تصفیه‌خانه ننله برای آبیاری 25 هکتار فضای سبز شمال شهر از جمله تپه شب‌بو اجرا شود که قرارداد بسته شده و آماده برای تامین بودجه 60 میلیارد ریالی است.
ناظر تاسیسات سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری سنندج با بیان اینکه چشمه‌های بلوار کردستان (محدوده دره حاجی نسه) سنندج نیز ظرفیت تامین 50 لیتر در ثانیه آب دارد، اضافه کرد: این نقطه از شهر به تنهایی می‌تواند آب مورد نیاز برای آبیاری 10 هکتار فضای سبز را تامین کند.
امکان تامین آبیاری فضای سبز سنندج بدون استفاده از آب شرب وجود دارد مدیرعامل شرکت مشاور آب پردازان هم با بیان اینکه امکان آبیاری فضای سبز سنندج بدون استفاده از آب شرب به صورت 100 درصد وجود دارد، اظهار داشت: برای تحقق این مهم و اجرای طرح‌های جایگزین، 300 میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
منصور مرادحاصلی با اشاره به اینکه در حال حاضر آمار قابل توجهی از فضای سبز و پارک‌های موجود در سنندج با آب شرب آبیاری می‌شود، افزود: چشمه‌ها و قنوات‌ی را با ظرفیت 30 لیتر در ثانیه شناسایی کرده‌ایم که در صورت احیا و بازسازی سالانه 10 درصد آب مورد نیاز برای سیراب کردن فضای سبز را تامین می‌کنند.
وی یادآور شد: براساس دستورالعمل شهرداری، سرانه فضای سبز سنندج باید از 6 مترمربع کنونی به 12 مترمربع در سال 1410 (یعنی 327 هکتار) افزایش یابد که در صورت ادامه این روال (آبیاری سنتی و از طریق آب شهری)، سالانه 7.5 میلیون مترمکعب آب شرب نیاز خواهیم داشت.
مدیرعامل شرکت مشاور آب پردازان اضافه کرد: یکی از طرح‌های پیشنهادی، سیراب کردن فضای سبز و پارک‌های شمال شهر سنندج استفاده از آب خام (150 لیتر در ثانیه) از سد قشلاق است.
مراد حاصلی یکی دیگر از طرح‌های پیشنهادی را استفاده از پساب تصفیه‌خانه آب و فاضلاب سنندج اعلام کرد و گفت: در شهرک پنجم آذر هم یک چاه با ظرفیت 50 لیتر در ثانیه شناسایی شده که می‌تواند کمک خوبی برای شهرداری برای آبیاری بوستان‌ها باشد.
کامران خرم - مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستانآمادگی شرکت آب منطقه‌ای برای واگذاری آب خام به شهرداری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان هم از آمادگی این شرکت برای تامین آب خام مورد نیاز فضای سبز سنندج با هدف حذف آب شرب از این چرخه خبر داد و گفت: امروزه با جدی‌تر شدن مسائل مرتبط با خشکسالی و کمبود منابع آب قابل استحصال، استفاده از منابع آب (شهری) برای فضای سبز به هیچ عنوان دارای توجیه نیست و اولویت همچنان باید تامین آب شرب مردم استان باشد.
کامران خرم اضافه کرد: شرکت آب منطقه‌ای کردستان آمادگی دارد در راستای صرفه‌جویی در منابع آب مصرفی در حوزه فضای سبز شهر سنندج، نسبت به تامین آن از طریق کانال انتقال آب خام از سد قشلاق اقدام کند اما تاکنون شهرداری سنندج بطور رسمی چنین درخواستی نکرده است.
وی با اشاره به اینکه میزان مصرف آب شرب سنندج بطور متوسط یک هزار و 800 لیتر بر ثانیه است، یادآور شد: حدود یک ششم از این میزان صرف آبیاری فضای سبز و پارک‌ها می‌شود که این رقم بسیار قابل توجه است و باید اقدامی مهم برای کنار گذاشتن این رویه انجام داد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان افزود: شهرداری سنندج مطالعاتی را در خصوص تامین آب فضای سبز از طریق منابع آب موجود سطح شهر (چشمه‌ها و قنوات) و همچنین آب خام در دست اجرا دارد که امیدواریم با اجرایی شدن آن شاهد توسعه سرانه فضای سبز و کاهش وابستگی به منابع آب شرب در این حوزه باشیم.
در شرایطی که با کمبود آب در برخی مناطق کشور حتی استان کردستان مواجه هستیم، سیراب کردن فضای سبز با آب شرب (که تولید آن هزینه بردار است)، توجیه علمی و اقتصادی ندارد، بنابراین وظیفه شهرداری است که ضمن کمک گرفتن از شرکت‌های آبفا و آب منطقه‌ای به سمت استفاده از پساب فاضلاب یا ظرفیت قنات، چاه و چشمه و کاشت گونه‌های گیاهی مقاوم و کم‌آب‌بر برای آبیاری فضاهای سبز خود گام بردارد.
*س_برچسب‌ها_س*
