افراط و تفریط در عزاداری

بحث میزان و حجم عزاداری ها و طول زمانی که به آن باید پرداخت از مسایل کشدار تاریخی است. گاهی به شدت با آن مقابله شده است - مثل زمان رضا شاه - که به سختی فقط روز عاشورا به آن پرداخته می شد و گاهی هم به صورت افراطی به حجم آن افزوده می شد.

عده ای از قبل محرم به پیشواز می روند. بساط عزاداری برپا می کنند. خیابانها را سیاه پوش می کنند. در حالی که مصیبت و فاجعه فراموش شدنی در دهم ماه محرم اتفاق افتاده است. این افراط ها نمی تواند عامل معنوی داشته باشد. بیشتر جامعه را خسته می کند. در دهه 60 در اولین سالی که مدیر رادیو شده بودم، به اولین محرمی که رسیدیم، دوستان گفتند که سال پیش به احترام ماه محرم از اولین روز محرم موسیقی و حتی سرود در رادیو تعطیل شد و تا 15 محرم فقط موزیک عزا پخش شده است.

من از همان ایام متهم به نوگرایی بودم. فکر کردم اگر این سنت را حذف کنم تکفیر می شوم. البته روابط خوبی هم با دفتر امام داشتم. از صبح اول محرم، برنامه های رادیو با موزیک ویژه روزهای عزا پخش شد. سرود و موسیقی های عادی که خود آنها کم از موزیک عزا نداشت، حذف شد.

ظهر همان روز اول محرم، آیت الله سید محمد هاشمی که هم عضو دفتر امام بود وهم عضو شورای سرپرستی صدا وسیما به من زنگ زد. گفت امام گفته اند (نقل به مضمون) من دخالتی نمی کنم. ولی از روز اول محرم که این جور بساط عزاداری را پهن کرده اید و موزیک عزا پخش می کنید، روزهای اصلی عزاداری مثل تاسوعا و عاشورا را چه می خواهید بکنید.

تلنگر مهمی برایم شد. افراط در عزاداری هم می تواند آسیب زا باشد.

* منتشر شده در سایت جماران / شنبه 8 مرداد 1401