اقتصاد دربند متغیر‌های غیراقتصادی

فرارو - یک کارشناس اقتصادی گفت: «باید انتظارت تورمی هم لحاظ کنیم. مشکلات سیاسی در داخل و خارج موجب شده است که مردم دیگر حس خوب و امیدواری به اوضاع اقتصادی نداشته باشند. به همین دلیل هم است که می‌بینید مردم ترجیح می‌دهند ریال خود را تبدیل به ارز یا طلا کنند تا به نحوی خودشان را نجات دهند و خیالشان راحت شود.»

مرتضی افقه کارشناس مسائل اقتصادی طی گفتگو با فرارو گفت: «موضوع این است که تحریم‌ها مداوم در حال ایجاد مشکلات جدید یا تشدید مشکلات پیشین اقتصاد ایران هستند. به عبارت ساده‌تر متغیر تاثیرگذار در اقتصاد ایران به ویژه بازار ارز همین تحریم‌ها هستند که اقدامات داخلی هم نمی‌تواند مانع از آن شود. واقعیت این است که ما طی این چند دهه هیچ وقت یک اقتصاد قوی نداشتیم هر اتفاقی توانسته بر آن تاثیر منفی بگذارد؛ بنابراین الان هم نه دولت و نه بانک مرکزی کار خاصی نمی‌توانند انجام دهند. نهایت این است که ارز‌های خود را وارد بازار آزاد کنند و در آنجا به فروش برسانند. اما این هم یک راه حل موقتی است. زیرا ما ذخایر ارزی قوی هم نداریم و با توجه به تحریم‌ها ورودی ارز به کشور بسیار محدود است.»

این استاد اقتصاد افزود: «به طور کلی تصمیمات داخلی بیشتر حکم یک دروازه بان دارد. یعنی صرفا می‌توانند تلاش کنند که شدت نوسانات را کاهش دهند، اما نمی‌توانند مانع از آن شوند یا روند آن‌ها را معکوس کنند. در عمل هم طی یک سال گذشته ما شاهد بودیم که برنامه‌ها و اقدامات دولتی‌ها حتی در این راه هم موفق نبوده و الان هم حتی اگر یک ایده خوب داشته باشند، دامنه آن بسیار محدود خواهد بود از نظر دوام هم نمی‌تواند بلند مدت مفید باشد. ضمن اینکه دولت در تمام این مدت مدام وعده داده و عمل نکرده و همین موجب شده که سرمایه اجتماعی چندانی برایش باقی نماند، پس عملا گفتار درمانی راهکار مناسبی نخواهد بود.»

این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه برخی امیدوار بودند با تغییر در مدیریت بانک مرکزی، تغییری در بازار رخ دهد، گفت: «اصلا نباید کسی گمان می‌کرد این تغییر می‌تواند کارساز باشد. زیرا به طور کلی ساختار و موقعیت اقتصادی ایران به نحوی است که هیچ مقام تصمیم‌گیرنده و اجرایی نمی‌تواند تاثیر گذار باشد. به همین دلیل است که عمدتا وقتی نگاهی به اقدامات و سیاست‌های آن‌ها می‌اندازید می‌بیند همه منفعلانه در جایگاه خود قرار گرفته اند. البته من خیلی هم آن‌ها را مقصر نمی‌دانم. زیرا فرقی ندارد چه کسی کجا ایستاده است، مهم این است که ما از یک سو با تحریم‌هایی مواجه هستیم که فشار زیادی به اقتصاد می‌آورد و از سوی دیگر در لیست سیاه FATF قرار دادیم و اجازه نمی‌دهند ارز همین اندک مبادلاتمان هم به شکل معمول وارد کشور شود.»

افقه ادامه داد: «در کنار این مسائل باید انتظارت تورمی هم لحاظ کنیم. مشکلات سیاسی در داخل و خارج موجب شده است که مردم دیگر حس خوب و امیدواری به اوضاع اقتصادی نداشته باشند. به همین دلیل هم است که می‌بینید مردم ترجیح می‌دهند ریال خود را تبدیل به ارز یا طلا کنند تا به نحوی خودشان را نجات دهند و خیالشان راحت شود. در کنار این ما سرمایه دارانی داریم که به دلیل نگرانی از اوضاع سرمایه‌های کلان خود را تبدیل به ارز و بعد از کشور خارج می‌کنند. می‌خواهم بگویم که اقتصاد ایران اسیر یک متغیر خارجی و غیراقتصادی شده است؛ لذا تغییر مدیران تاثیری در ماجرا نخواهد داشت.»

این استاد اقتصاد در پایان تاکید کرد: «این‌ها موضوعات پیچیده و مبهم نیستند و هر فردی که ذره‌ای اقتصاد خوانده باشد می‌داند که مشکل از کجا می‌آید. اما موضوع اساسی این است که بسیار از مدیران از جمله شخص رئیس جمهور تجربه اجرایی ندارند. ضمن اینکه سکان کشتی اقتصاد هم در دست افرادی قرار گرفته که اصلا سواد لازم برای این کار را ندارند؛ بنابراین ابزاری هم ندارند که بتوانند کاری کنند و به همین دلیل فکر می‌کنند اگر اظهارات خوشبینانه و امیدوار کننده داشته باشند، می‌توانند از شدت و حدت مشکلات و نوسانات اقتصادی جلوگیری کنند.»

فرمول کاهش تورم

چشم‌انداز اقتصاد ایران در 1402