امام جعفر صادق (ع)؛ رئیس مکتب تشیع

امام جعفر صادق (ع)، ششمین امام شیعیان پس از پدر بزرگوارشان امام محمد باقر (ع) است.

ایشان به مدت 34 سال امامت شیعیان را بر عهده داشتند و با توجه به این که حکومت اموی، ضعیف عمل می‌کرد امام صادق (ع) در مقایسه با دیگر امامان (ع) به فعالیت علمی بیشتری پرداختند.

هنگامی که شخصیت امام صادق (ع) به گونه ای بود که از ایشان به عنوان قرآن ناطق یاد می شود؛ به طوری که نه تنها در اخلاق بلکه در علم، عبادت، سیاست و سایر زمینه ها سرآمد روزگارخود بودند.

امام ششم (ع) در زمان زندگی خود، مشهورترین فرد در حوزه های علمی بودند و به همین دلیل، هیچ کدام از امامان، به اندازه ایشان، شاگرد و به تعداد روایات حضرت (ع)، روایت نداشته اند.

از فُضیل، عارف و زاهد مشهور و یکی از یاران امام ششم شیعیان (ع) نقل است که خدمت امام صادق (ع) رسید و آقا فرمودند: وقتی شما شیعیان دور هم جمع می‌شوید حرف‌های ما را نقل می‌کنید؟

فضیل جواب داد: بله آقا. می‌نشینیم و روایات شما را نقل می‌کنیم.

امام صادق (ع) فرمودند: من این مجالس را دوست دارم. خدا رحمت کند کسی که نام و یاد و امر ما را احیاء می‌کند.

امام صادق (ع) فرمودند: من به شما از خودتان مهربان‌تر هستم.

زمانی، آقایی به مدینه رفت و در جلسه‌ای، خدمت امام جعفر صادق (ع) بود و مهمان ایشان شد و باوجود این که جایی را نداشت، ولی فردای آن روز خجالت کشید به منزل امام (ع) برود و وقتی امام صادق (ع) او را دیدند، فرمودند: ما منتظرت بودیم و نیامدی. آن مرد گفت: خجالت کشیدم. امام صادق (ع) هم به او فرمودند: شما هرقدر بیشتر پیش ما بمانید بیشتر خوشحال می‌شویم.

حجت الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی، سخنران مذهبی، درمورد منزلت امام صادق (ع) بیان کرد: یک روایتی از امام جعفر صادق (ع) در کافی مرحوم کلینی، در امالی شیخ مفید و در سایر منابع آمده و این است: ما شیعیانی را دوست داریم که هشت ویژگی داشته باشند.

«انا لَنُحِبُ مِن شیعَتِنا مَن کانَ عاقِلاً، فَهیماً، فَقیهاً، حَلیماً، أدیباً، مُداریاً، صَبُوراً، صَدُوقاً» «ما از شیعیان خود کسی را که عاقل، فهمیده، آگاه، بردبار، با ادب، سازگار، صبور و راستگو باشد دوست داریم.»

این سخنران مذهبی گفت: سه توصیه امام صادق (ع) که باعث عاقبت بخیری افراد می‌شوند عبارتند از: خدا را بزرگ بشمار و نعمت‌های خداوند را در معصیت به کار نبر. به حلم خداوند مهربان مغرور نشو. یعنی اگرچه پروردگار، حلیم و ستارالعیوب است، ولی این نباید باعث شود بندگان به خودشان اجازه دهند که گناهان خود را تکرار کنند؛ به طوری که در یکی از آیات قرآن کریم بیان شده است: «یَا أَیُهَا الاِنسَانُ مَا غَرَکَ بِرَبِکَ الکَرِیمِ» «ای انسان، چه باعث شد که به خدای کریم بزرگوار خود مغرور گشتی. (و نافرمانی او کردی)» و آخرین توصیه امام جعفر صادق (ع) برای عاقبت بخیری این است که شیعیان، اهل بیت (ع) را یاد کنند.