امام موسی صدر: اسلام، ایمان بدون عدالت را به رسمیت نمیشناسد
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، موضوع اجتماع و عدالت اجتماعی از جدیترین موضوعات در فلسفه سیاسی و حقوقی دنیای جدید است. این که چه رابطهای باید بین افراد در جامعه برقرار باشد و این که سیستم اجتماعی از چه الگویی باید پیروی کند، از دغدغههای اصلی اندیشمندان اجتماعی است. امام موسی صدر، به عنوان یک مجتهد شیعی و از اندیشمندان دنیای اسلام معاصر تحلیلی از جامعه اسلامیِ تراز و عدالت در آن دارد که در ادامه آن را میخوانیم.
جامعه اسلامی برای همه افراد است
از نظر اسلام، جامعه مجموعهای است متشکل از انواع انسانها. در این جامعه نه فردی صاحب امتیاز خاص است، نه طبقهای بر طبقات دیگر برتری دارد، نه عنصری نسبت به دیگر عناصر امتیاز دارد و نه گروهی نسبت به دیگر گروهها. حتی اکثریت بر اقلیت امتیازی ندارد، یا بر عکس بلکه جامعه فقط برای انسان است و بس. این جامعه برای همه انسانها تشکیل میشود و چنین نیست که تنها بعضی از ابعاد وجودی آنان رشد کند. این جامعه فقط به فردیت توجه ندارد و تنها به مسائل اجتماعی نمینگرد؛ به طوری که مسائل فردی را رها کند و به جسم بدون روح یا روح جدا از جسم اصالت نمیدهد.
از دیدگاه اسلام، تفاوت ملتهای مختلف برای شناخت یکدیگر است
در اسلام رهبانیت وجود ندارد. جامعه برای انسانهاست، همه استعدادهای افراد را رشد میدهد و برای تواناییهای مثبت همه افراد فرصت رشد فراهم میآورد. از دیدگاه اسلام تفاوت و گوناگونی ملتهای مختلف جامعه جهانی برای معارفه و شناخت یکدیگر است و هدف آن تعامل و همکاری است و این تعامل و همکاری به تکامل انسان در عرصه جهان میانجامد، دقیقاً مانند تفاوت و تمایز افراد در درون جامعه. وابستگی بشر به آنچه در اطراف او است به او منسوب است. نباید با احساس برتری یا نژادپرستی همراه شود. کشور و قبیله و خویشان در خور پرستش نیستند و نمیتوان یکی از آنها را رشد داد و برای خدمت و کمک به آن منافع و مصالح دیگر عناصر را نادیده گرفت.
اسلام، ایمان بدون عدالت را به رسمیت نمیشناسد
عدالت در اسلام در همه زمینهها و به ویژه در زمینه اجتماعی و اقتصادی نه تنها متکی بر ایدئولوژی اسلامی است، بلکه اصولاً خود پایهای از پایههای ایدئولوژی اسلامی است و تاثیر شگرفی بر موازین و ارکان دیگر دارد. عدالت در همه زمینههای زندگی فردی و اجتماعی انسان جاری است و در قرآن کریم چنان مینماید که جهان هستی برآیندی از عدالت دارد. جهان از دیدگاه اسلام بر اساس حق و عدالت استوار است و انسانی که رسالت خود را درک میکند و خواهان کامیابی است. باید در روش خویش عادل و همسو با جهان باشد وگرنه موجود بیگانه و رانده شده و شکست خوردهای خواهد بود که به زودی در هالهای از فراموشی گم خواهد شد. اسلام ایمان بدون عدالت را به رسمیت نمیشناسد. معیاری که قرآن برای مساوات و برابری انسان با کارکردش در نظر میگیرد چنین است.
پایان پیام /